Frank Dong
Tháng trước (12/2021), đặc phái viên Trung Quốc tại Hoa Kỳ đã mời một số hãng thông tấn Mỹ tham gia một cuộc phỏng vấn chung, nhưng không có hãng thông tấn nào đưa tin về sự kiện này – một quyết định khiến truyền thông nhà nước Trung Quốc tức giận.
Ông Tần Cương (Qin Gang), đại sứ của chính quyền Trung Quốc tại Hoa Kỳ, đã gặp gỡ các tổng biên tập và thông tín viên cao cấp của các hãng thông tấn lớn của Hoa Kỳ để có một “cuộc trò chuyện thân mật” vào ngày 20/12/2021. Cuộc phỏng vấn, do Diễn đàn Kinh tế Mới Bloomberg tổ chức, được thực hiện bằng Anh ngữ và được ghi lại, theo mô tả trên trang web của đại sứ quán Trung Quốc.
Đã không có tổ chức truyền thông nào tham dự đưa tin về cuộc phỏng vấn này.
Bốn ngày sau sự kiện này, đại sứ quán Trung Quốc đã đăng bản ghi chép về các câu hỏi và câu trả lời được đưa ra trong cuộc phỏng vấn trên trang web của mình. Bản ghi này không nêu rõ đại diện của hãng thông tấn nào đã hỏi từng câu hỏi.
Cuộc phỏng vấn đề cập đến quan hệ Mỹ-Trung, Tân Cương, Đài Loan, và chính sách ngoại giao “chiến lang” của Bắc Kinh. Những câu trả lời của ông Tần đã tuân thủ chặt chẽ với tuyên truyền chính thức.
Hai ngày sau, tờ Thời báo Hoàn Cầu hiếu chiến do Đảng Cộng sản Trung Quốc kiểm soát đã đăng một bài viết dẫn lời các cư dân mạng Trung Quốc chỉ trích “sự im lặng kỳ lạ” của giới truyền thông Hoa Kỳ.
Ông Hàn Bằng (Han Peng), một phóng viên của đài truyền hình nhà nước CCTV, hôm 25/12 đã đăng một bài báo của truyền thông nhà nước [Trung Quốc] về sự kiện này trên Weibo, phiên bản Twitter của Trung Quốc, và mắng truyền thông Hoa Kỳ vì đã “bỏ sót tin tức quan trọng.”
Ông Trần Khuê Đức (Chen Kuide), người theo dõi các diễn biến về Trung Quốc và là tổng biên tập của tờ China in Perspective, một tạp chí trực tuyến tại Mỹ, cho biết sự lạnh nhạt của các hãng thông tấn Mỹ có liên quan trực tiếp đến mối bang giao đang xấu đi giữa hai nước.
“Điều này phản ánh rằng truyền thông Hoa Kỳ không đánh giá cao đại sứ [Trung Quốc],” ông Trần nói với ấn bản Hoa ngữ của The Epoch Times. “Chứng tỏ rằng mối bang giao Hoa Kỳ-Trung Quốc đang đóng băng.”
Ông Trần nói rằng các biên tập viên và các ký giả liên quan có khả năng quyết định không đưa tin về cuộc phỏng vấn vì họ cho rằng câu trả lời của ông Tần đầy những lời lẽ sáo rỗng và không đáng đưa lên mặt báo.
Ông Tần đến Hoa Thịnh Đốn hồi tháng Bảy năm ngoái để thế chỗ cho đại sứ tại nhiệm lâu nhất của Trung Quốc tại Hoa Kỳ, ông Thôi Thiên Khải (Cui Tiankai).
Ông Tần được biết đến với những lời phản bác sắc bén trước những chỉ trích về cách hành xử của Bắc Kinh khi ông còn là phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, một vị trí mà ông đã phụng sự trong 9 năm trong giai đoạn từ năm 2005 đến 2014. Ông là một người đi đầu trong việc áp dụng cách tiếp cận ngoại giao “chiến lang” của Bắc Kinh, một phong cách hùng biện hung hăng nhằm chống đỡ hoặc chuyển hướng sự chú ý khỏi những chỉ trích về các hành vi lạm dụng của nhà cầm quyền này.
Phong cách này rõ ràng đã được thể hiện trong một cuộc họp kín hồi tháng 08/2021 trên Zoom do Ủy ban Quốc gia về Bang giao Hoa Kỳ-Trung Quốc, một tổ chức có trụ sở tại New York có mục tiêu thúc đẩy một mối bang giao thân thiện hơn với Bắc Kinh, tổ chức. Sau khi ông Tần kết thúc bài diễn văn của mình, ông Evan Medeiros, một giáo sư Đại học Georgetown, người từng giữ chức Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia về Trung Quốc, Đài Loan, và Mông Cổ của Tòa Bạch Ốc dưới thời chính phủ cựu Tổng thống Obama, đã hỏi ông Tần rằng Hoa Thịnh Đốn và Bắc Kinh có thể thực hiện những bước nào để cải thiện mối quan hệ song phương.
Ông Tần đã trả lời rằng Hoa Kỳ phải ngừng gia tăng căng thẳng và tạo điều kiện đối thoại, sau đó ông nói thêm: “Nếu chúng ta không thể giải quyết những khác biệt của mình, xin hãy im lặng,” theo một bài báo của National Review, dẫn lời một nguồn tin biết về cuộc trao đổi trên. Lời hồi đáp này đã gây sửng sốt cho những người tham dự, trong đó có cựu Ngoại trưởng Henry Kissinger, và cựu Bộ trưởng Ngân khố Jacob Lew.
Đại sứ quán Trung Quốc sau đó đã đăng bản ghi chép về câu nói trên của ông Tần tại sự kiện này trên trang web của mình, nhưng phiên hỏi đáp đó đã không được đề cập đến.
Ông Frank Dong là một ký giả với hơn 20 năm kinh nghiệm. Ông là một cộng tác viên tự do chuyên viết về các chủ đề liên quan đến Trung Quốc cho The Epoch Times.
Minh Ngọc biên dịch