Hôm 10/01, các nhà chức trách thông báo rằng, các lực lượng quân đội Nga đã di tản hơn 1,400 công dân của nước này ra khỏi Kazakhstan hồi cuối tuần qua khi tình hình bất ổn chính trị vẫn tiếp tục diễn ra trên khắp nước cộng hòa Trung Á này.
“Các phi cơ vận tải đã đưa tổng cộng 1,461 công dân Nga từ Cộng hòa Kazakhstan bay đến Nga,” Bộ Quốc phòng Nga nói trong một cuộc họp báo, theo hãng thông tấn TASS.
Hôm 09/01, cơ quan liên bang này cho biết 1,422 người Nga đã được đưa đến Moscow, trong khi 14 người khác đã bay đến Yekaterinburg, Nga. Tổng cộng có 25 khách du lịch đã chọn bay trở về từ Kazakhstan cũng đã được đưa về.
Lệnh di tản này được đưa ra trong bối cảnh các cuộc biểu tình lớn ở Kazakhstan biến thành bạo lực vào tuần trước, đánh dấu tình trạng bất ổn tồi tệ nhất mà quốc gia thuộc Liên Xô cũ này phải đối mặt kể từ khi giành được độc lập cách đây 30 năm.
Hôm 10/01, các nhà chức trách tuyên bố rằng cảnh sát Kazakhstan đã giam giữ gần 8,000 người cho đến nay trong tình trạng bất ổn. 164 người chính thức bị thiệt mạng trong cuộc bạo động đang diễn ra này.
Có những báo cáo chưa được xác nhận từ người Kazakhstan trên các trang mạng xã hội như Twitter rằng số người thiệt mạng thực tế còn cao hơn nhiều, khi lực lượng chính phủ đang thực hiện theo mệnh lệnh của Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev là “[sẵn sàng] bắn chết, không cần cảnh báo.”
Các cuộc biểu tình trên toàn quốc, khởi phát vào hôm 02/01 tại thành phố Zhanaozen ở vùng Mangistau của Kazakhstan, nổ ra khi người dân phản ứng với việc tăng mức giá trần khí propan từ mức giá 60 tenge (14 cents) năm 2021 lên 120 tenge (27 cents).
Kazakhstan cũng đang đối mặt với tình trạng thiếu tiền mặt và lương thực sau khi Kazakhtelecom, đại công ty viễn thông quốc doanh, bắt đầu hạn chế quyền truy cập internet từ hôm 04/01, khiến người dân không thể truy cập tiền của họ sau khi các thiết bị đầu cuối thẻ ghi nợ, vốn luôn dựa vào internet và thống trị các cửa hàng bán lẻ trên khắp đất nước, đều đã bị đóng cửa.
Các nhà chức trách đã ban bố tình trạng khẩn cấp về tình trạng bạo lực đang diễn ra và ông Tokayev đã yêu cầu sự giúp đỡ từ Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO), một khối liên kết với Nga của các nước thuộc Liên Xô cũ, để được hỗ trợ từ quốc tế.
CSTO đã gửi quân gìn giữ hòa bình từ Tajikistan, Kyrgyzstan, Armenia, Belarus, và Nga, trong khi Bộ Quốc phòng Nga cho biết họ đang điều động hơn 70 phi cơ Il-76 và 5 phi cơ An-124 thuộc “Lực lượng gìn giữ hòa bình CSTO của Nga đi suốt ngày đêm đến Kazakhstan.”
Theo NTD News
Thanh Tâm biên dịch