Theo một báo cáo mới của Tổ chức Tưởng niệm Nạn nhân của Chủ nghĩa Cộng sản (VoC), một nhóm vận động có trụ sở tại Hoa Thịnh Đốn, và nhóm tư vấn Horizon Advisory, tám công ty công nghệ lớn của Hoa Kỳ có các liên kết kinh doanh với quân đội và bộ máy an ninh Trung Quốc.
Báo cáo này cho biết: “Trong nỗ lực gia nhập các thị trường Trung Quốc và thúc đẩy lợi nhuận của họ, các tập đoàn Hoa Kỳ đang ngày càng trợ giúp Bắc Kinh hiện đại hóa quân đội, sự giám sát của nhà nước, chứng khoán hóa trong nước, và thông đồng trong các hành vi vi phạm nhân quyền.”
Báo cáo này đã xem xét hoạt động của tám công ty Hoa Kỳ tại Trung Quốc: Amazon, Apple, Dell, Facebook, GE, Google, Intel, và Microsoft, tìm kiếm các liên kết kinh doanh “có thể trực tiếp hoặc gián tiếp hỗ trợ hoạt động giám sát nhà nước, hiện đại hóa quân đội, và những vi phạm nhân quyền của Trung Quốc.”
Trong khi tất cả các công ty được xem xét trong báo cáo đều có lịch sử giao dịch kinh doanh với các tập đoàn quốc doanh, báo cáo cho thấy GE, Intel, và Microsoft đã cung cấp “hỗ trợ trực tiếp” cho quân đội Trung Quốc hoặc các tổ chức an ninh quốc gia.
Chiến lược hợp nhất quân sự – dân sự của nhà nước cộng sản có được nhờ công nghệ Mỹ
Việc các công ty Mỹ đang phụ thuộc vào Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ-Trung Cộng) không phải là điều gì đó bí mật. Truyền thông chính thống đã ám chỉ về sự phổ biến của các giao dịch kinh doanh ủng hộ chủ nghĩa độc tài của ĐCSTQ trong nhiều năm. Tuy nhiên, báo cáo mới bổ sung thêm các chi tiết mới về mức độ sâu rộng của xu hướng này.
Thật vậy, các công ty có liên quan được cho là đã giúp ĐCSTQ thực hiện quân sự hóa xã hội Trung Quốc ở những cấp độ cao nhất.
“Ban lãnh đạo của Apple và Intel đã nhiều lần gặp gỡ những người đồng cấp cao nhất tại Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin (MIIT), một cơ quan nhà nước hàng đầu của Trung Quốc chịu trách nhiệm thực hiện chiến lược hợp nhất quân sự-dân sự của Bắc Kinh, hướng các đổi mới công nghệ được phát triển hoặc mua lại trong khu vực tư nhân về phía quân đội Trung Quốc,” báo cáo này cho biết.
Hợp nhất quân sự-dân sự đề cập đến một chiến lược trong đó toàn xã hội được huy động tham gia quá trình “phục hưng vĩ đại” của dân tộc Trung Hoa bằng cách hiện đại hóa quân đội của ĐCSTQ, Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA).
Theo chiến lược này, tất cả những phát triển trong công nghệ dân sự được khuyến khích để đồng thời phục vụ chức năng quân sự.
Điều đó đặt ra một vấn đề hiện hữu cho bất kỳ công ty nào tham gia nghiên cứu hoặc phát triển công nghệ ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, với các công ty cố ý hợp tác để phát triển công nghệ với các tập đoàn quân sự, thì mối đe dọa đối với Hoa Kỳ cũng như đối với quyền tự do dân sự của Trung Quốc là một thứ gì đó nghiêm trọng hơn.
Mặc dù vậy, như báo cáo đã nêu chi tiết, các mối quan hệ đối tác và sự tiếp xúc với các cơ quan nhà nước Trung Quốc hỗ trợ cho PLA và các nỗ lực giám sát của nhà nước như trên không phải là hiếm.
Ví dụ, Intel cung cấp, đầu tư, và tham gia hợp tác công nghệ với công ty thiết kế vi mạch bán dẫn và bộ xử lý Trung Quốc Lanqi Technology, một công ty được Tập đoàn Điện tử Trung Quốc (CEC) đầu tư trọng điểm. CEC vốn là một công ty quốc phòng thuộc sở hữu nhà nước mà Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã xác định là một tổ chức quân sự. Intel cũng tham gia vào một dự án chung trị giá 2 tỷ USD với Lanqi để phát triển các bộ vi xử lý hiệu suất cao.
“Phó Chủ tịch Toàn cầu của Intel đã tham dự buổi ký kết [thỏa thuận này], và Chủ tịch cùng Bí thư Đảng ủy [Trung Cộng] của Tập đoàn Điện tử Trung Quốc cũng vậy,” báo cáo này cho biết.
Trước đây, Intel cũng đã tiến hành nghiên cứu với một công ty theo hợp đồng để cung cấp công nghệ trí tuệ nhân tạo cho PLA.
Báo cáo này nêu rõ: “Mức độ tiếp xúc của Intel vượt quá mức độ tiếp xúc của các công ty khác được khảo sát lần này.”
Báo cáo cho biết thêm: “Intel đầu tư vào các công ty tổng hợp công nghệ cao và thuộc diện hợp nhất quân sự-dân sự của Trung Quốc, có khả năng đã tạo động lực cho họ về cả vốn lẫn khả năng tiếp cận công nghệ.”
“Intel đã không có hành động nào để hạn chế hoặc chấm dứt các mối quan hệ có vấn đề như vậy.”
Tương tự, theo báo cáo, GE đã tham gia các mối quan hệ đối tác công nghệ với các công ty chủ chốt trong toàn bộ khu phức hợp công nghiệp-quân sự của CHND Trung Hoa.
“Các mối quan hệ đối tác [của GE] dường như dính líu đến việc chia sẻ công nghệ, kể cả với các tác nhân đóng vai trò chủ chốt trong hệ thống giám sát, chiến lược hợp nhất quân sự-dân sự, và quân đội của Trung Quốc,” báo cáo này cho biết.
Trong số những tác nhân đó có công ty quốc phòng thuộc sở hữu nhà nước Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Trung Quốc, vốn bị Hoa Kỳ liệt kê là một tổ chức quân sự, và Tập đoàn Điện lực Cáp Nhĩ Tân. Đáng chú ý, Cáp Nhĩ Tân duy trì một cơ quan hợp nhất quân sự-dân sự chuyên cung cấp công nghệ tuabin cho PLA.
Theo báo cáo, GE duy trì 51% cổ phần trong liên doanh tuabin với Cáp Nhĩ Tân: General Electric-Harbin Power-Nanjing Turbine Energy Service (liên doanh giữa General Electric, Công ty Cáp điện Cáp Nhĩ Tân, và Công ty Điện Tuabin Nam Kinh).
Báo cáo này cho biết: “Những mối quan hệ đối tác đó đã … mang lại cho các công ty có liên kết với quân đội Trung Quốc những vị thế đòn bẩy trong các chuỗi cung ứng của GE, vốn rất trọng yếu đối với cả an ninh quốc gia Mỹ lẫn cơ sở sản xuất của GE.”
“Và các hoạt động cũng như các quan hệ đối tác của GE ở Trung Quốc khiến GE gặp rủi ro liên quan đến lao động cưỡng bức và những hành vi tàn bạo khác đối với nhân quyền ở nước này.”
Trong khi đó, Trung tâm Đổi mới của Microsoft, một trung tâm nghiên cứu tập trung vào trí tuệ nhân tạo, có China Telecom là một trong số các thành viên. Đại công ty viễn thông thuộc sở hữu nhà nước này đã bị thu hồi giấy phép hoạt động tại Hoa Kỳ trong năm 2021 vì những lo ngại về an ninh quốc gia.
Theo báo cáo này, Microsoft cũng có các thỏa thuận hợp tác chiến lược với các công ty khác mà chính phủ Hoa Kỳ đã xác định là có liên kết với quân đội Trung Quốc hoặc đang bị xem xét hạn chế xuất cảng.
Đạo đức giả ở quốc nội, chủ nghĩa độc tài ở quốc ngoại
Chắc chắn là việc sở hữu bất cứ hoạt động kinh doanh nào ở Trung Quốc đồng nghĩa với việc ngày càng gặp nhiều rủi ro. Nhiều luật và tổ chức của Trung Quốc tồn tại nhằm thu thập dữ liệu độc quyền để làm lợi cho ĐCSTQ, vì ĐCSTQ coi dữ liệu là “tài nguyên quốc gia”.
Tuy nhiên, báo cáo của VoC cũng đã cẩn thận khi lưu ý rằng không nên cho là chỉ làm ăn kinh doanh ở Trung Quốc thôi đã là sai trái. Thay vào đó, các tác giả của bản báo cáo khuyến khích người đọc tập trung vào kiểu phát ngôn nước đôi lập lờ về mặt đạo đức mà một số công ty đang thể hiện – ủng hộ nhân quyền trong khi cũng góp phần vào các công nghệ đàn áp của một chế độ độc tài.
“Các công ty Mỹ không có vấn đề gì với việc nói một đằng ở Hoa Kỳ và làm (cũng như nói) một nẻo ở Trung Quốc,” báo cáo này cho biết.
“Hành vi đạo đức giả như vậy đặc biệt rõ ràng khi nói đến quyền riêng tư kỹ thuật số: Các công ty như Apple, Amazon, Dell, và Intel vừa nhấn mạnh vấn đề bảo mật thông tin ở Hoa Kỳ vừa tuân theo các yêu cầu quy định của Trung Quốc về lưu trữ và xử lý dữ liệu.”
“Điều này gây nguy hiểm cho thông tin, và do đó gây nguy hiểm cho sự bảo mật của những người dùng ở Trung Quốc phản đối chế độ này, cũng như những người dùng toàn cầu.”
The Epoch Times đã gửi yêu cầu bình luận đến GE, Intel, và Microsoft.
Ông Andrew Thornebrooke là một phóng viên của The Epoch Times, chuyên đưa tin về các vấn đề liên quan đến Trung Quốc với trọng tâm là quốc phòng, các vấn đề quân sự, và an ninh quốc gia. Ông có bằng Thạc sĩ lịch sử quân sự tại Đại học Norwich.
Minh Ngọc biên dịch