Tại kỳ Thế vận hội Mùa đông lần này ở Bắc Kinh, chính quyền đã đã cố tình sắp xếp cho vận động viên Dinigel Yilamujiang người Duy Ngô Nhĩ Tân Cương đóng vai trò thắp sáng ngọn đuốc, việc này đã thu hút sự chú ý của quốc tế. Theo truyền thông ngoài Trung Quốc, Adil Abdurehim, một vận động viên Duy Ngô Nhĩ khác cũng từng là người cầm đuốc tại Thế vận hội Mùa hè Bắc Kinh 2008, đã bị kết án 14 năm tù vì tội “xem video phản cách mạng“, và hiện đang thụ án.
Tại lễ khai mạc Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh, ĐCSTQ đã cố tình sắp xếp để vận động viên người Duy Ngô Nhĩ Tân Cương Dinigel Yilamujiang và vận động viên người Hán Triệu Gia Văn cùng nhau thắp đuốc. (Ảnh: Getty Images)
Đồng thời, trong thời gian diễn ra Thế vận hội Mùa đông năm nay, 23 thanh niên Duy ngô Nhĩ đã bị bắt và phạt tiền vì những ngôn luận đắc tội với ĐCSTQ.
Người cầm đuốc Olympic 2008 gia nhập ĐCSTQ vẫn bị bắt
Đài Á Châu Tự Do (RFA) cho biết, theo danh sách những người khu vực Ô Lỗ Mộc Tề (Urumqi) cầm đuốc cho Olympic 2008 do cổng thông tin Sohu Trung Quốc công bố, Adil Abdurehim thuộc Phòng Văn hóa và Thể thao quận Saybaghcủa thành phố Ô Lỗ Mộc Tề là một thành viên của ĐCSTQ, thông thạo nhiều ngôn ngữ như tiếng Trung Quốc, tiếng Nga, tiếng Anh, từng là người dẫn chương trình phiên dịch tiếng Nga trong các sự kiện lớn như Hội đàm Kinh tế Thương mại đối ngoại Ô Lỗ Mộc Tề, và cũng đã tham gia các sự kiện thể thao khác nhau ở Trung Quốc. Năm 2006, Adil Abdurehim đã được trao giải danh hiệu cá nhân tiên tiến vì lòng yêu nước ở Urumqi, và đạt danh hiệu cá nhân tiên tiến trong “chống nội dung khiêu dâm và các hoạt động bất hợp pháp” ở Ô Lỗ Mộc Tề.
Mặc dù vậy, Adil Abdurehim vẫn bị cảnh sát ĐCSTQ bắt giữ.
Ông Abduweli Ayup, một học giả người Duy Ngô Nhĩ hiện đang sống ở Na Uy, đã tweet vào ngày 8/2 rằng Abduweli đã bị bắt.
Theo ông Ayup tiết lộ, ông là họ hàng với Abdurehim, để tìm tung tích của anh trai và cháu gái, ban đầu ông mong nhận được sự giúp đỡ từ người làm việc trong cơ quan chính quyền như Abdurehim. Tuy nhiên, ông không ngờ rằng về sau ngay cả bản thân Abdurehim cũng bị chính quyền ĐCSTQ bắt giữ.
Ông Abduweli Ayup nói thêm rằng tin tặc đã lấy được hơn 1 triệu tài liệu và hồ sơ giám sát từ Cục Công an Thượng Hải vào năm ngoái. Trong đó có hơn 10.000 người được gọi là “nghi ngờ là phần tử khủng bố“, bao gồm cả Adil Abdurehim.
Về vấn đề này, một quan chức thành phố Ô Lỗ Mộc Tề xác nhận rằng Adil Abdurehim đã bị chính quyền bắt đi, nhưng người này từ chối trả lời thêm các câu hỏi. Cảnh sát Cục Công an thành phố Ô Lỗ Mộc Tề cũng xác nhận rằng Adil Abdurehim đã xem “video phản cách mạng”. Bị kết án đến 14 năm tù và đã bị giam giữ 5 năm.
Người Duy Ngô Nhĩ từng cầm đuốc tại Thế vận hội kêu gọi tẩy chay Thế vận hội Mùa đông
Hãng tin AP trước đó đưa tin, Kamaltürk Yalqun, một người Duy Ngô Nhĩ tham gia rước đuốc Thế vận hội 2008, hiện sống ở Mỹ, đã kêu gọi tẩy chay Thế vận hội Mùa đông. Bởi vì Yalqun cho rằng các kỳ Thế vận hội này đã thất bại trong việc thúc đẩy tinh thần thể thao và công dân toàn cầu.
Tờ Wall Street Journal tại Mỹ đưa tin, Kamaltürk Yalqun, 31 tuổi, nhớ lại cảm giác khi tham gia Olympic đầu tiên được tổ chức tại Trung Quốc. Anh không khỏi thở dài và nói rằng hồi đó rất tự hào khi được tham gia Thế vận hội. Nhưng sau khi bố anh mất tích, những cảm giác tự hào này đã biến mất. Bố của anh là một biên tập viên sách văn học Duy Ngô Nhĩ, đã bị bắt vào năm 2016 với tội danh “lật đổ chính quyền” và sau đó bị kết án 15 năm tù giam, mặc dù khi đó anh và gia đình đã đang ở Mỹ nên tránh được kiếp nạn này, nhưng vì lý do này, anh đã không bao giờ được gặp lại bố mình.
Trong vài tháng qua, Yalqun thường xuyên tham gia các cuộc biểu tình ở Boston kêu gọi tẩy chay Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh.
23 thanh niên Duy Ngô Nhĩ bị giam giữ và phạt tiền vì đăng lại tin tức liên quan đến Thế vận hội Mùa đông
Trong lúc Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh tiếp tục gây tranh cãi, gần đây có thông tin nói rằng một số người đã bị chính quyền giam giữ hoặc phạt tiền vì đàm luận về Thế vận hội Mùa đông.
Theo ông Dilxat Raxit, phát ngôn viên của Đại hội Duy Ngô Nhĩ Thế giới, có rất nhiều cư dân mạng Duy Ngô Nhĩ trẻ tuổi ở Tân Cương tham gia mạng xã hội WeChat, đã đăng và chia sẻ lại những bình luận về Dinigel Yilamujiang, từng là người cầm đuốc của Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh. Tuy nhiên một số bình luận của họ đã đắc tội chính quyền và bị cảnh sát địa phương trả thù.
Theo thông tin từ địa phương, từ ngày 6 đến 7/2, ít nhất 23 thanh niên Duy Ngô Nhĩ ở Kashgar, Aksu và Korla đã bị cảnh sát ĐCSTQ tạm giữ hành chính và phạt kinh tế, người trẻ nhất mới 15 tuổi và người lớn nhất chỉ 21 tuổi.
Ông Dilxat Raxit cho biết, chính quyền cáo buộc, 1 trong số 23 thanh niên ở Kashgar đã đăng một bài trong nhóm WeChat nhắm vào người Duy Ngô Nhĩ cầm đuốc tại Thế vận hội Mùa đông Bắc Kinh, bài đăng có tên “Tại sao tôi không thể phấn khởi được“, còn 22 người khác bị giam giữ hoặc trừng phạt kinh tế do chia sẻ lại bài đăng này.
Lê Tiểu Quỳ, Vision Times