Theo một báo cáo gần đây (pdf) do Văn phòng Sở hữu trí tuệ Liên minh Âu Châu và Cơ quan Hợp tác Thực thi Pháp luật của Liên minh Âu Châu (Europol) công bố, hàng giả và hàng vi phạm bản quyền được nhập lậu vào Liên minh Âu Châu (EU) chủ yếu đến từ Trung Quốc và Hồng Kông, dựa trên các vụ bắt giữ tại biên giới của EU vào năm 2019 và 2020.
Báo cáo này nêu rõ, tội phạm về SHTT [sở hữu trí tuệ] tiếp tục tạo thành một mối đe dọa đáng kể đối với sức khỏe và sự an toàn của người tiêu dùng. Hơn nữa, điều đó tác động tiêu cực đến nền kinh tế EU.”
Theo số liệu của báo cáo, hàng giả và vi phạm bản quyền trị giá 119 tỷ euro (130 tỷ USD) đã được nhập cảng vào Liên minh Âu Châu vào năm 2019, chiếm 5.8% tổng hàng hóa nhập cảng của EU trong năm đó. Báo cáo gọi những dữ liệu này là “đặc biệt đáng lo ngại” giữa những nỗ lực phục hồi sau sự tàn phá kinh tế mà COVID-19 gây ra và tiến tới sự ổn định hậu đại dịch.
Báo cáo này đã nhấn mạnh vai trò của đại dịch vì đã tạo điều kiện cho hàng hóa vi phạm quyền sở hữu trí tuệ xâm nhập bất hợp pháp. Báo cáo cho biết, “Đại dịch Covid-19 đã mang đến những cơ hội kinh doanh mới cho việc phân phối hàng giả và hàng kém chất lượng. Mạng lưới tội phạm liên quan đến tội phạm sở hữu trí tuệ có khả năng thích ứng cao trong việc điều chỉnh mô hình kinh doanh của họ bằng cách chuyển trọng tâm sản phẩm và tiếp thị.”
Nhưng yếu tố “bất khả kháng” của đại dịch không hề che khuất vai trò của những kẻ làm hàng giả ở Trung Quốc. Báo cáo này mô tả Trung Quốc cùng với Nga, rất tích cực trong việc cung cấp thuốc lá giả để buôn lậu vào EU, gọi những thị trường có giá bán lẻ sản phẩm thuốc lá cao là những thị trường điểm đến phổ biến nhất.
Thông thường, những kẻ buôn lậu cho các sản phẩm thuốc lá lậu vào các container đóng tại các cảng quốc tế. Khi các quan chức hải quan Bỉ tịch thu kỷ lục 126 triệu bao thuốc lá giả tại ba điểm trong và xung quanh Antwerp vào tháng 01/2020, hóa ra tất cả chúng đều có nguồn gốc từ Á Châu, báo cáo nêu chi tiết.
Xe cộ và phụ tùng xe hơi là một danh mục khác mà Trung Quốc, bao gồm cả Hồng Kông, đứng đầu bảng xếp hạng buôn bán hàng giả. Trong năm 2019 và 2020, nhiều phương tiện vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và các bộ phận, phụ tùng của xe bị bắt giữ tại biên giới EU đến từ Trung Quốc nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác, với Thổ Nhĩ Kỳ ở vị trí thứ hai.
Báo cáo nêu, “Một phần do sự gián đoạn trong việc cung cấp phụ tùng thay thế trong đại dịch COVID-19, các garage xe và người lái xe hơi đã ngày càng tìm cách tìm kiếm nguồn phụ tùng thông qua các kênh thay thế. Báo cáo nêu rõ ngày càng có nhiều phụ tùng giả xuất hiện trên thị trường, đặc biệt là trên mạng.”
Mối quan tâm về việc sử dụng các nền tảng trực tuyến trong giao dịch bất hợp pháp đã tăng lên trong những năm gần đây.
Vào tháng Hai, Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ đã công bố “Đánh giá Thị trường Khét tiếng về Hàng giả và Vi phạm bản quyền năm 2021”, gọi tắt là Danh sách Thị trường Khét tiếng. Lần đầu tiên kể từ khi công bố hàng năm của danh sách này bắt đầu vào tháng 02/2011, danh sách năm 2021 bao gồm các nền tảng thương mại điện tử thuộc sở hữu của hai đại công ty mạng internet Trung Quốc Alibaba và Tencent, cùng những kẻ vi phạm hàng loạt khác về luật sở hữu trí tuệ.
Ông Michael Washburn là một phóng viên ở New York chuyên viết về các chủ đề liên quan đến Trung Quốc. Ông có nền tảng về báo chí pháp lý và tài chính, đồng thời cũng viết về nghệ thuật và văn hóa. Ngoài ra, ông ấy còn là người dẫn chương trình podcast hàng tuần Reading the Globe. Sách của ông ấy bao gồm “Những câu chuyện đã mất gốc và những câu chuyện khác,” “Khi chúng ta trưởng thành” và “Người lạ, người lạ”.
Chánh Tín biên dịch