Hôm 31/3, ông Daleep Singh, phó Cố vấn An ninh quốc gia Hoa Kỳ, cảnh báo Ấn Độ trước cuộc họp của nước này với Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov rằng sẽ có “hậu quả” nếu Ấn Độ cố gắng giúp Moscow “né” các lệnh trừng phạt của phương Tây do chiến tranh Ukraine.
Ông Lavrov đã đến Ấn Độ vào tối thứ Năm sau khi kết thúc chuyến thăm Trung Quốc kéo dài hai ngày.
Ấn Độ là một trong những đối tác chính của Nga thời Chiến tranh Lạnh. Nước này đang làm việc với Moscow về một giải pháp thanh toán để giải quyết các lệnh trừng phạt của phương Tây. Ấn Độ đã mua dầu của Nga thông qua đấu thầu giao ngay kể từ khi cuộc chiến bắt đầu vào ngày 24/2, tận dụng lợi thế giá rẻ trong khi những người mua khác ngừng giao dịch.
Theo Reuters, Ấn Độ đã mua ít nhất 13 triệu thùng dầu của Nga kể từ ngày 24/2, so với gần 16 triệu thùng của cả năm 2021. Quốc gia châu Á này là nhà nhập khẩu dầu lớn thứ ba thế giới với khoảng 80% nhu cầu dầu trong nước được mua từ bên ngoài. Tờ Newswire ngày 25/2 đưa tin, Ấn Độ đang tìm cách thiết lập các tài khoản thương mại bằng đồng rupee với Nga để có thể tiếp tục giao dịch với nước này và tránh các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Bloomberg đưa tin hôm thứ Năm rằng Nga đang giảm giá rất lớn cho Ấn Độ để nước này tiếp tục mua dầu. Moscow sẵn sàng bán dầu với giá 35 USD/thùng, có thể tăng lên 45 USD/thùng khi giá nhiên liệu hóa thạch tiếp tục tăng vọt, và muốn Ấn Độ mua 15 triệu thùng trong thỏa thuận đầu tiên.
Ông Singh, được coi là một trong những kiến trúc sư quan trọng đằng sau các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga, đã gặp Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S Jaishankar tại New Delhi vào thứ Năm để thảo luận về hợp tác kinh tế và quan hệ đối tác chiến lược.
Ngoại trưởng Ấn Độ Jaishankar cũng đã gặp Ngoại trưởng Anh Liz Truss vào cuối ngày hôm đó.
Trong cuộc trao đổi với các nhà báo sau cuộc họp, ông Singh cảnh báo việc Ấn Độ tiếp tục nhập khẩu các sản phẩm từ Nga kể từ khi Tổng thống Vladimir Putin xâm lược Ukraine vào ngày 24/2.
“Điều chúng tôi không muốn thấy là sự gia tăng nhanh chóng của việc Ấn Độ nhập khẩu từ Nga,” ông Singh nói, trả lời câu hỏi về quyết định của Ấn Độ chấp nhận lời đề nghị giảm giá dầu từ Nga.
“Tôi đến đây với tinh thần hữu nghị để giải thích cơ chế của các lệnh trừng phạt của chúng tôi, tầm quan trọng của việc tham gia cùng chúng tôi để thể hiện quyết tâm chung và thúc đẩy lợi ích chung. Và vâng, có những hậu quả đối với các quốc gia tích cực cố gắng lách hoặc lấp liếm các lệnh trừng phạt này,” ông nói, đồng thời lưu ý rằng Ấn Độ và Nga đang tìm cách “né” các lệnh trừng phạt bằng cách sử dụng hệ thống thanh toán của riêng họ.
Ông nói: “Chúng tôi rất mong tất cả các quốc gia, đặc biệt là các đồng minh và đối tác của chúng tôi, không tạo ra các cơ chế hỗ trợ đồng rúp và nỗ lực phá hoại hệ thống tài chính dựa trên đồng đô la.”
Ông Singh từ chối đi vào chi tiết cụ thể về các “hậu quả” có thể là gì.
Quan chức này cũng trả lời một câu hỏi về bình luận của Tổng thống Joe Biden vào ngày 22/3 rằng vị trí của Ấn Độ trong Bộ Tứ – nhóm đối thoại an ninh chiến lược giữa Mỹ, Australia, Ấn Độ và Nhật Bản – “hơi lung lay” về cuộc khủng hoảng Ukraine.
Ông Singh cho biết có sự công nhận chung trong Bộ Tứ rằng “Trung Quốc là một mối đe dọa chiến lược đối với khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do, cởi mở và an toàn.”
Ông Singh nói: “Nếu bạn đặt điều đó trước thực tế rằng Trung Quốc và Nga đã tuyên bố quan hệ đối tác không có giới hạn và Nga đã nói rằng Trung Quốc là đối tác chiến lược quan trọng nhất của mình, thì điều đó có ý nghĩa thực sự đối với Ấn Độ”.
“Tôi không nghĩ có ai sẽ tin rằng nếu Trung Quốc một lần nữa vi phạm Ranh giới Kiểm soát thực tế [với Ấn Độ], thì Nga sẽ chạy đến để bảo vệ Ấn Độ.”
Xuân Lan (theo Newsweek)