Theo một chuyên gia, chiến lược an ninh quốc gia sắp tới của chính phủ Tổng thống Biden sẽ coi Trung Quốc là quốc gia có khả năng tham gia vào một cuộc xung đột vũ trang với Hoa Kỳ cao nhất.
Tuy nhiên, quy mô và phạm vi tiếp cận toàn cầu của Trung Quốc cũng đồng nghĩa với việc chiến lược của Hoa Kỳ trong 30 năm qua — nhằm ngăn chặn các đối thủ cạnh tranh và phủ định các mục tiêu* của họ — đang giảm dần tính hiệu quả.
(Chiến lược phủ định “strategy of denial” là chiến lược khiến cho mục tiêu trở nên khó khăn tới mức đối thủ không có khả năng thực hiện — dịch giả).
“Cách tiếp cận phủ định đó là một cách rất hữu hiệu để cố gắng ngăn chặn ai đó, nhưng nó chỉ thực sự hiệu quả khi quý vị là lực lượng quân sự chiếm ưu thế hơn,” ông Bryan Clark, một thành viên cao cấp tại Viện Hudson, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Hoa Thịnh Đốn, cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây với chương trình “China Insider” của EpochTV.
“Hoa Kỳ đã quen với [ý tưởng] đó trong thời kỳ hậu Chiến Tranh Lạnh, quen với việc là nước lớn nhất trong khối.”
Các bình luận của ông Clark được đưa ra sau khi Ngũ Giác Đài công bố một tờ thông tin phác thảo chiến lược bảo vệ quốc gia mới, một tài liệu bổ sung cho chiến lược an ninh quốc gia sắp tới. Tờ thông tin này thừa nhận chế độ cộng sản Trung Quốc là ưu tiên chiến lược hàng đầu mà Hoa Kỳ phải đối mặt, và vạch ra cách thức chính phủ Tổng thống Biden có thể sẽ cố gắng loại bỏ một số yếu tố của chiến lược phủ định đó.
Ông Clark nói rằng: “Tờ thông tin cho biết chiến lược này về căn bản sẽ loại bỏ ý tưởng về phủ định và trừng phạt như là các công cụ để răn đe.”
“Thay vào đó, [họ sẽ] xem xét bộ công cụ tích hợp này, quý vị biết đấy, công cụ kinh tế, công cụ ngoại giao, công cụ thông tin, công cụ quân sự, mà họ sẽ cố gắng phối hợp với nhau thông qua nỗ lực của chiến dịch này.”
Ông Clark nói rằng chiến lược mới được thiết kế để giữ cho giới lãnh đạo cộng sản của Trung Quốc mất cân bằng, và ngăn họ cuốn vào một cuộc xung đột vũ trang với Hoa Kỳ, ngay cả khi giới lãnh đạo Hoa Kỳ công nhận Trung Quốc là “mối đe dọa đang tiến gần” đối với Hoa Kỳ.
Ông Clark cho biết: “Cách nói ‘mối đe dọa đang tiến gần’ thực sự là nhằm thúc đẩy quy trình yêu cầu mà DoD sử dụng để lập kế hoạch phòng thủ.”
“Điều đó thể hiện rằng Trung Quốc đang có lực lượng quân sự có năng lực nhất hiện nay. Vì vậy, đó là những gì Hoa Kỳ nên chuẩn bị cho… Điều đó cũng có nghĩa là Trung Quốc có lẽ là mối đe dọa tiềm năng nhất hoặc gần như khả dĩ nhất mà Hoa Kỳ sẽ có thể phải đối mặt trong một cuộc đối đầu quân sự.”
Kế hoạch cho kịch bản đó sẽ được sử dụng để thúc đẩy các yêu cầu trang bị của từng nhánh quân đội từ phi cơ đến tàu hải quân, cũng như các nâng cấp ngày càng cần thiết cho các hệ thống trên không gian.
Sự cạnh tranh ngày càng đối kháng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc được coi là một cuộc “Chiến Tranh Lạnh mới”, và các đánh giá của cộng đồng tình báo liên tục xác định Trung Quốc là mối đe dọa hàng đầu đối với Hoa Kỳ trên các lĩnh vực quân sự, kinh tế, và ngoại giao.
Cộng thêm sự phức tạp của tình hình chiến lược này là quan hệ đối tác của nhà cầm quyền Trung Quốc với Nga, mối quan hệ mà các nhà lãnh đạo tình báo quốc gia đã cảnh báo sẽ chỉ sâu sắc hơn trong những năm tới — một dự báo mà các chuyên gia cho rằng sẽ đẩy Hoa Kỳ vào tình thế chưa từng có khi phải cùng lúc đối đầu với hai cường quốc ngang tầm về hạt nhân.
Liên quan đến vấn đề này, việc đối mặt với một mối đe dọa to lớn như vậy sẽ để lại rất ít không gian để ngăn chặn các mối đe dọa nhỏ hơn mang tính khu vực trên toàn cầu.
Mặc dù nhiều người có thể tin rằng, bằng cách tập trung vào xung đột với quân đội Trung Quốc, Hoa Kỳ cũng sẽ chuẩn bị cho cuộc xung đột với các quốc gia nhỏ hơn như Iran, nhưng ông Clark nói rằng không phải như vậy.
Theo ông Clark, mặc dù Hoa Kỳ có thể phát triển các năng lực để chống lại các đối thủ nhỏ hơn, nhưng việc đối phó với Trung Quốc sẽ có những hậu quả sâu rộng đối với vấn đề rất thực tế của việc khai triển.
Nói một cách đơn giản, nếu quân đội Hoa Kỳ được khai triển để đối phó với cuộc đối đầu toàn diện ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, thì lực lượng này sẽ không có các nguồn lực cần thiết để hiện diện ở các khu vực khác trên thế giới nhằm ứng phó với các cuộc xung đột và khủng hoảng đang nổi lên.
Vì lý do này, chiến lược mới của chính phủ Tổng thống Biden có thể sẽ tận dụng mối liên hệ gia tăng với các đồng minh và đối tác để bù đắp cho việc Hoa Kỳ mất đi sự hiện diện tại các khu vực khác.
Ông Clark cho biết: “Quân đội Hoa Kỳ sẽ thiếu đi năng lực để có thể tham gia vào những nơi như Trung Đông hoặc Âu Châu, như họ đã từng làm trong quá khứ.”
“[Chúng ta] đã chứng kiến một nỗ lực từ phía Hoa Kỳ để chuyển một phần gánh nặng đó sang các đồng minh vùng Vịnh, và sang các đồng minh Âu Châu và NATO, điều này sẽ cho phép Hoa Kỳ tập trung nhiều hơn năng lực còn lại của mình vào những nơi như Biển Đông và Biển Hoa Đông.”
Điểm này cho thấy khó khăn mà Hoa Kỳ đang gặp phải khi đối phó với Trung Quốc với tư cách là một mối đe dọa toàn cầu, chứ không phải là một mối đe dọa khu vực, và diễn ra trong bối cảnh nhiều cuộc khủng hoảng nổi lên liên quan đến tham vọng toàn cầu của nhà cầm quyền Trung Quốc như mở rộng sự hiện diện ở Nam Mỹ và các nỗ lực gián điệp không ngừng ở Hoa Kỳ.
Tóm lại, ông Clark hy vọng rằng giới lãnh đạo Hoa Kỳ sẽ hiểu được mức độ sâu sắc của mối đe dọa do chính quyền cộng sản Trung Quốc gây ra, nhưng ông lo rằng sự hiểu biết đó vẫn chưa được công nhận trong khuôn khổ chiến lược của chính phủ.
“Khi quý vị nói chuyện với những người trong Bộ Quốc phòng, họ hiểu được và họ mô tả Trung Quốc hiện đang là thách thức toàn cầu,” ông Clark nói. “Nhưng họ thực sự chưa tìm ra cách để đo lường mức độ của thách thức đó.”
Ông Andrew Thornebrooke là một phóng viên của The Epoch Times, chuyên đưa tin về các vấn đề liên quan đến Trung Quốc với trọng tâm là quốc phòng, các vấn đề quân sự, và an ninh quốc gia. Ông có bằng Thạc sĩ lịch sử quân sự tại Đại học Norwich.
Anh David Zhang là người dẫn chương trình China Insider trên EpochTV. Anh hiện đang làm việc tại New York và thủ đô Hoa Thịnh Đốn, đưa tin về Trung Quốc. Anh chuyên phỏng vấn chuyên gia và bình luận tin tức về các vấn đề Trung Quốc, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến mối bang giao Mỹ-Trung.
Thanh Tâm biên dịch