Dương Minh
Ukraine cáo buộc Nga đã sát hại gần 300 dân thường vô tội ở Bucha. Tuy nhiên, Nga khẳng định không hề có hành động bạo lực với dân thường.
Trong chuyến thị sát tới thị trấn Bucha vào hôm qua (ngày 4/4), Tổng thống Zelensky đã đề cập tới việc quân đội Nga sát hại dân thường. Ông nói thêm rằng, Ukraine cảm thấy “rất khó” hòa đàm với Nga sau những gì mà quân đội Nga “đã làm” ở thị trấn nằm gần thủ đô Kiev, theo hãng tin CNN.
Cụ thể, ông Zelensky đã nói với các phóng viên trong lúc đến thăm thị trấn Bucha như sau: “Chúng tôi muốn các bạn cho thế giới chứng kiến những gì đang xảy ra ở đây. Quân đội Nga đã làm gì. Liên bang Nga đã làm gì đối với một Ukraine thanh bình. Điều quan trọng là mọi người cần phải nhìn thấy những người dân ở đây”.
Vụ ‘thường dân chết ở Bucha’
Hôm Chủ Nhật (ngày 3/4), Ukraine đã công bố những hình ảnh và video cáo buộc việc quân đội Nga thảm sát thường dân tại thị trấn Bucha sau khi rời đi.
Hình ảnh vệ tinh thương mại chụp ngày 31/3 và được công bố ngày 3/4 cho thấy có ít nhất một hố chôn tập thể được nhìn thấy gần một nhà thờ ở trung tâm Bucha.
Các video “thường dân bị Nga hành quyết” được Ukraine công bố cho thấy người chết trong tư thế quỳ gối, mặt úp vào tường và bị trói tay. Trả lời truyền thông phương Tây, một số người dân Bucha cho biết các vụ hành quyết bắt đầu từ ngày đầu tiên Nga kiểm soát thị trấn và họ thấy có lính Chechnya tại khu vực.
VOA: Thảm sát Bucha: Vợ kể chuyện tìm thấy xác chồng
Giới chức Ukraine cho biết tới nay khoảng 410 thi thể đã được thu thập ở các làng mạc, thị trấn trong tỉnh Kiev, trong đó các công tố viên và chuyên gia đã khám nghiệm 140 thi thể. Tổng công tố Ukraine Iryna Venediktova cho rằng đây là “những bằng chứng quan trọng về các tội ác chiến tranh của Nga”.
Các bên nói gì?
Đáp lại, phía Nga cho rằng, các bức ảnh và đoạn phim chỉ là “màn trình diễn được dàn dựng” và một “hành động nữa [của Chính quyền Kiev] nhằm kích động (hoặc khiêu khích)”, qua đó phá vỡ các cuộc đàm phán hòa bình giữa Moskva và Kiev.
Tổng thống Zelensky nói rằng, Ukraine “rất khó hòa đàm” với Nga sau những gì mà lực lượng nước này làm ở Bucha. Ông cảnh báo rằng, nếu Nga trì hoãn càng lâu các cuộc đàm phán với Ukraine thì tình hình càng trở nên tồi tệ hơn.
Tổng thống Ukraine cũng gửi lời tới “các nhà lãnh đạo chủ chốt của những quốc gia hàng đầu – những người có quyền quyết định liệu Ukraine có nên trở thành thành viên của NATO hay không”. Ông nói với họ rằng: “Tôi nghĩ họ nên tới đây và chứng kiến cảnh tượng này”.
Trước đó, giới chức Ukraine cho biết, họ đang điều tra về khả năng Nga sát hại dân thường sau khi phát hiện hàng trăm thi thể quanh các thị trấn bên ngoài thủ đô Kiev, sau khi quân đội Nga rút khỏi khu vực này. Thị trưởng thành phố Bucha tuyên bố, “có gần 300 người dân vô tội đã bị quân đội Nga sát hại và chôn trong các mộ tập thể”.
Đáp lại, Bộ Quốc phòng Nga cho hay, lực lượng Nga đã rời khỏi Bucha vào ngày 30/3, trong khi những “bằng chứng chết chóc” xuất hiện 4 ngày sau đó – sau khi những nhân viên cơ quan an ninh Ukraine đến thị trấn này. Bộ Quốc phòng Nga cũng nhấn mạnh rằng, vào ngày 31/3, Thị trưởng Bucha là ông Anatoly Fedoruk đã xác nhận không có quân đội Nga ở Bucha. Tuy nhiên, ông không đề cập tới việc thường dân bị bắn trên đường phố.
Một quan chức cấp cao Lầu Năm Góc ngày 4/4 nói với Reuters rằng quân đội Mỹ không thể độc lập xác nhận cáo buộc cho rằng lực lượng Nga “thảm sát dân thường” tại thị trấn Bucha, nhưng cũng không có lý do để phản đối thông tin do phía Ukraine đưa ra.
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres hôm qua ra tuyên bố cho biết ông “bị sốc khi xem hình ảnh dân thường bị sát hại ở Bucha”, nói rằng một cuộc điều tra độc lập là cần thiết để đảm bảo những người gây ra hành động này phải chịu trách nhiệm.
Liên Hiệp Quốc yêu cầu điều tra độc lập
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres đã kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về vụ việc. Một cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc về Bucha đã được triệu tập ngày 4/4 theo yêu cầu của Nga khi nước này kiên quyết bác bỏ các cáo buộc của Ukraine và phương Tây.
Anh, nước đang giữ ghế chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an, thông báo cơ quan này sẽ họp vào ngày 5/4 thay vì ngày 4/4 như Nga yêu cầu.
Theo giới quan sát, một cuộc điều tra quốc tế độc lập là cần thiết để làm sáng tỏ phần nào những gì đã xảy ra. Việc khám nghiệm tử thi để xác định thời điểm cũng như cách thức bị sát hại đã và đang được tiến hành và chắc chắn sẽ tiếp tục là nguồn cơn tranh cãi, cáo buộc qua lại.
Bucha, một thị trấn có khoảng 37.000 người gần Kiev, cũng như thị trấn Irpin gần đó đã chứng kiến các cuộc giao tranh ác liệt từ những ngày đầu Nga đưa quân vào Ukraine. Thị trấn bị chiếm vào ngày 26/2 và gần như bị cô lập với phần còn lại của Ukraine, theo hãng tin Reuters.