Hôm thứ Ba (7/6), Campuchia và Bắc Kinh đã bác bỏ một bài báo đưa tin về việc họ đang xây dựng một cơ sở hải quân bí mật cho hạm đội Trung Quốc sau khi Thủ tướng mới của Úc lên tiếng quan ngại và kêu gọi sự minh bạch về vấn đề này.
Dẫn lời các quan chức phương Tây giấu tên, tờ Washington Post cho biết một cơ sở mới ở căn cứ Ream của Campuchia, nằm tại vị trí chiến lược trên Vịnh Thái Lan, đang được xây dựng để cho hải quân Trung Quốc sử dụng “độc quyền.”
Căn cứ này đã trở thành một đề tài nóng gây tranh cãi trong mối quan hệ Mỹ – Campuchia trong nhiều năm qua. Washington từ lâu đã nghi ngờ căn cứ Ream đang được chuyển đổi để Trung Quốc sử dụng trong bối cảnh cường quốc cộng sản này tìm cách tăng cường ảnh hưởng quốc tế bằng một mạng lưới các tiền đồn quân sự.
Theo một thông báo của Phnom Penh được đưa ra vào cuối ngày thứ Ba (7/6), trong một cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Úc Penny Wong, Phó thủ tướng Campuchia Prak Sokhon đã bác bỏ bài báo là “những cáo buộc vô căn cứ.”
Trước đó, một phát ngôn viên của Phnom Penh cho rằng, việc phát triển căn cứ này “không phải là một bí mật.”
Phát ngôn viên của chính phủ Campuchia Phay Siphan cam kết với đài AFP: “Campuchia sẽ không cho phép quân đội Trung Quốc độc quyền sử dụng căn cứ này hoặc phát triển địa điểm này thành căn cứ quân sự của họ.”
Hôm thứ Tư (8/6), Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia và đại sứ Trung Quốc sẽ tham dự lễ động thổ xây dựng các cơ sở mới tại căn cứ Ream, bao gồm một xưởng sửa chữa tàu và một bến tàu.
Tuy nhiên, trong chuyến thăm Indonesia nhằm củng cố mối quan hệ ngoại giao giữa hai nước để đối phó với sự gây hấn ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực, Thủ tướng mới của Úc Anthony Albanese nhận định, nội dung của bài báo là “đáng quan ngại”.
Phát biểu với các phóng viên, Thủ tướng Albanese nhấn mạnh: “Chúng tôi khuyến khích Bắc Kinh minh bạch về ý định của họ và đảm bảo rằng các hoạt động của họ hỗ trợ cho sự ổn định và an ninh trong khu vực.” Đồng thời ông còn cho biết, Campuchia đã đảm bảo với Canberra rằng không quân đội nước ngoài nào sẽ được phép độc quyền tiếp cận căn cứ Ream.
Úc ngày càng lo ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Bắc Kinh ở khu vực Thái Bình Dương.
Bản dự thảo hiệp ước giữa Quần đảo Solomon và Trung Quốc bị rò rỉ vào tháng 4 đã làm dấy lên nhiều lo ngại rằng hiệp ước này sẽ cho phép hải quân Trung Quốc triển khai đến đảo quốc Thái Bình Dương này, vốn chỉ cách Úc chưa đầy 2.000 km
Phủ nhận của Trung Quốc, Campuchia
Thủ tướng Campuchia Hun Sen đã nhiều lần khẳng định rằng công việc đang tiến hành tại Ream chỉ là việc hiện đại hóa căn cứ với một cơ sở bảo dưỡng tàu thuyền mới được phát triển bằng tiền viện trợ của Trung Quốc.
Tháng trước, trong một bài phát biểu, Thủ tướng Hun Sen tuyên bố: “Campuchia không cần sự hiện diện của quân đội nước ngoài trên lãnh thổ của mình.”
Trung Quốc cũng phủ nhận thông tin cho rằng căn cứ này sẽ chỉ dành cho hải quân của họ sử dụng.
Hôm thứ Ba (7/6), phát biểu với các phóng viên ở Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) giải thích: “Việc chuyển đổi của Căn cứ Hải quân Ream chỉ nhằm tăng cường năng lực của lực lượng hải quân Campuchia trong việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ hàng hải và trấn áp tội phạm trên biển.”
Ngoài ra, ông còn cáo buộc những lời chỉ trích của Washington là “những phỏng đoán ác ý nhằm tấn công và bôi nhọ” Campuchia.
Trước đó hồi năm 2019, nhiều quốc gia đã lo ngại về căn cứ này khi tờ Wall Street Journal đưa tin, một dự thảo thỏa thuận bí mật giữa Phnom Penh và Bắc Kinh sẽ cho phép hải quân Trung Quốc đậu các tàu chiến ở căn cứ này.
Kể từ đó, Campuchia đã dỡ bỏ các cơ sở được xây dựng một phần bằng tiền của Mỹ tại căn cứ.
Gia Huy (theo AFP)