Cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết bà cảm thấy không hối tiếc về cách hành xử đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong thời gian nắm quyền, cho rằng Tổng thống Nga sẽ coi kế hoạch thành viên NATO năm 2008 cho Ukraine – vốn đã bị chính phủ của bà ngăn cản, như một “lời tuyên chiến”.
“Tôi cảm thấy rất tệ khi phải nói ‘Không có ích gì khi nói chuyện với người đàn ông đó [Putin]”, bà Merkel nói trong một cuộc phỏng vấn tại nhà hát Berliner Ensemble vào tối 7/6 – lần xuất hiện đầu tiên trước công chúng kể từ khi rời nhiệm sở nửa năm trước .
“Thật là một bi kịch lớn khi việc đối thoại không thành công, nhưng tôi không trách bản thân vì đã cố gắng,” bà Merkel trần tình.
Khi được hỏi bà có hối hận khi phản đối kế hoạch để trở thành thành viên NATO của Ukraine và Gruzia vào năm 2008 hay không, bà Merkel nói: “Ukraine không phải là quốc gia mà chúng tôi biết bây giờ. Đó là một Ukraine rất chia rẽ… ngay cả lực lượng cải cách [Yulia] Tymoshenko và [Viktor] Yushchenko cũng rất mâu thuẫn. Điều đó có nghĩa đó không phải là một quốc gia có nền dân chủ được củng cố từ bên trong. ”
Từ phía Nga coi “đó là một lời tuyên chiến”. Mặc dù không chia sẻ quan điểm của ông Putin, bà Merkel khẳng định “biết ông ấy nghĩ như thế nào” và “không muốn kích động thêm”.
Bà Merkel cũng tuyên bố việc ngăn Ukraine trở thành thành viên của NATO là vì lợi ích cao nhất của Kiev. Bà Merkel nói: “Bạn không thể trở thành thành viên của NATO chỉ trong vài ngày”. “Đó là một quá trình, và trong suốt quá trình này, tôi biết ông Putin sẽ làm điều gì đó không tốt cho Ukraine”
Các thỏa thuận Minsk năm 2014 và 2015 đã được Tổng thống Ukraine khi đó là Petro Poroshenko ký kết để đạt được một giải pháp chính trị ở miền đông Ukraine, nhưng đã bị chỉ trích.
Cựu Thủ tướng Đức Merkel bảo vệ các hiệp định, nói rằng chúng đã giúp Ukraine “câu giờ”. Bà cũng ca ngợi tổng thống Volodymyr Zelenskiy về khả năng lãnh đạo thời chiến, nói rằng ông đại diện cho “một Ukraine mới”.
Bà Merkel cho biết đã bắt đầu nghiêm túc nghĩ về khả năng Nga tấn công Ukraine trong vài tuần cuối cùng đương nhiệm, thời điểm bà tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 ở Rome.
Dù lên án cuộc chiến tranh Nga-Ukraine một cách rõ ràng, bà Merkel dường như cũng gợi ý rằng phương Tây không vô can.
“Những gì đã xảy ra là một sai lầm lớn đối với Nga… phá vỡ tất cả các quy tắc của luật pháp quốc tế cho phép chúng ta cùng tồn tại ở châu Âu trong hòa bình,” bà nói.
“Tôi không chia sẻ quan điểm của ông Putin, phải nói rõ điều này. Chúng ta đã chưa lường trước để thiết lập một kiến trúc an ninh có thể ngăn chặn [cuộc chiến ở Ukraine] này. Và chúng ta cũng nên nghĩ về điều đó ”, “bà đầm thép” một thời của châu Âu nói.