Hôm 11/06, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản tuyên bố sẽ tăng cường khả năng răn đe của nước này và tăng cường liên minh với Hoa Kỳ, với lý do vị thế của Nhật Bản là một đối thủ hàng đầu của “những kẻ vi phạm luật lệ”.
Trình bày tại Đối thoại Shangri-La ở Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Nobuo Kishi cho biết Nhật Bản đang ở tuyến đầu của “một cuộc cạnh tranh” giữa các nước bảo vệ trật tự dựa trên luật lệ và những nước đang cố gắng thay đổi nó bằng vũ lực.
Ông nói: “Hiện tại, không chỉ có Nhật Bản đang bị vây quanh bởi các bên sở hữu hoặc đang phát triển vũ khí hạt nhân và phớt lờ các quy tắc, mà theo năm tháng, họ ngày càng trở nên công khai hơn trong việc coi thường chúng”.
Ông Kishi nói rằng Nga đã tăng cường các hoạt động quân sự ở Viễn Đông và Thái Bình Dương, trong khi Trung Quốc tiếp tục nỗ lực đơn phương thay đổi hiện trạng ở Biển Đông và Biển Hoa Đông.
Ông nói, các hoạt động quân sự chung giữa hai cường quốc quân sự này đang “ngày càng gây lo ngại”, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo vệ sự ổn định của Eo biển Đài Loan, nơi Bắc Kinh đang tăng cường hiện diện quân sự.
Ông Kishi cho biết Nhật Bản sẽ bảo đảm ngân sách quốc phòng cần thiết và đẩy nhanh việc tăng cường khả năng phòng ngự.
Thủ tướng Fumio Kishida đã lên kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng của đất nước lên 2% tổng sản phẩm quốc nội trong vòng 5 năm tới, theo lộ trình chính sách được chính phủ của ông công bố hôm 07/06.
Ông Kishi nói, “Chúng tôi cũng sẽ nâng cao hơn nữa liên minh Nhật Bản–Hoa Kỳ, vốn là một nền tảng cho hòa bình và thịnh vượng ở khu vực Ấn Độ Dương–Thái Bình Dương, đồng thời sẽ tăng cường khả năng răn đe và phản ứng của liên minh này”.
Ông Kishi cũng đã gặp người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa (Wei Fenghe) bên lề hội nghị thượng đỉnh Đối thoại Shangri-La, trong đó ông đã nêu mối lo ngại về việc tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc cho tiến hành các cuộc tập trận gần các đảo của Nhật Bản.
Ông đã kêu gọi Trung Quốc thực hiện “sự kiềm chế” trong việc đơn phương nỗ lực thay đổi hiện trạng ở Biển Hoa Đông, gần quần đảo Senkaku do Nhật Bản kiểm soát, nơi mà Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là quần đảo Điếu Ngư.
Trong cuộc họp này, ông Kishi đã nhắc lại rằng an ninh của Đài Loan là quan trọng đối với Nhật Bản và cộng đồng quốc tế. Hai bộ trưởng cũng đồng ý thúc đẩy đối thoại quốc phòng, theo Bộ Quốc phòng Nhật Bản.
Sự leo thang của các hoạt động quân sự của Trung Quốc ở Đông Á đã làm tăng thêm lo ngại của Tokyo về hòn đảo tự trị này. Đài Loan, cùng với khu vực láng giềng, đảo Okinawa do Nhật Bản kiểm soát, đều có lực lượng của Bắc Kinh.
Tám tàu hải quân Trung Quốc, bao gồm cả tàu sân bay Liêu Ninh, đã đi qua giữa các hòn đảo trong chuỗi đảo phía nam Okinawa của Nhật Bản hôm 02/05. Nhật Bản tuyên bố rằng các chiến đấu cơ của Trung Quốc đã cất cánh và hạ cánh trên một tàu sân bay gần Okinawa hơn 100 lần từ hôm 03/05 đến hôm 07/05.
Vào tháng 12/2021, cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã cảnh báo rằng một cuộc xâm lược có vũ trang vào Đài Loan sẽ gây ra một mối đe dọa nghiêm trọng đối với Nhật Bản, bởi vì quần đảo Senkaku, quần đảo Sakishima, và đảo Yonaguni của Nhật Bản chỉ cách Đài Loan có 100 km (62 dặm).
“Trường hợp khẩn cấp ở Đài Loan là trường hợp khẩn cấp của Nhật Bản, và do đó cũng là trường hợp khẩn cấp của liên minh Nhật Bản–Hoa Kỳ”, ông nói, đồng thời cho biết thêm rằng Nhật Bản và Đài Loan phải làm việc cùng nhau để bảo vệ tự do và dân chủ.
Huyền Anh