Hôm thứ Ba (16/08), Tổng thống (TT) Joe Biden đã ký thành luật “Đạo luật Giảm Lạm Phát” do Đảng Dân Chủ hậu thuẫn trong bối cảnh lạm phát lên mức cao nhất trong hàng thập niên.
Trong một buổi lễ ký kết tại Tòa Bạch Ốc hôm thứ Ba, TT Biden khẳng định dự luật này sẽ là một trong những “luật quan trọng nhất trong lịch sử của chúng ta” và tuyên bố rằng dự luật là một chiến thắng cho “nền dân chủ”, mặc dù đạo luật không được bất kỳ thành viên Đảng Cộng Hòa nào tại lưỡng viện ủng hộ. Trong tiếng vỗ tay, TT Biden cũng nói rằng những người có thu nhập ít hơn 400,000 USD mỗi năm sẽ “không phải trả thêm một xu” thuế.
Tham gia cùng với ông là Phó Lãnh đạo Đa số Hạ viện Jim Clyburn (Dân Chủ-South Carolina) và Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ-New York). Ông Schumer nói về các thành viên Đảng Dân Chủ tại Thượng viện, “Đạo luật này cho thấy nhóm của chúng tôi tận tâm và bền bỉ như thế nào. Tôi muốn ghi công cho toàn thể 50 đồng sự của mình… công lao to lớn vì đã đưa dự luật này về đích.”
Dự luật sẽ hướng các khoản chi tiêu, tín thuế, và các khoản cho vay vào việc thúc đẩy công nghệ như tấm quang năng cũng như thiết bị giảm ô nhiễm tại các nhà máy điện chạy bằng than và khí.
64 tỷ USD khác sẽ giúp 13 triệu người trả phí bảo hiểm trong ba năm tới cho bảo hiểm y tế do tư nhân mua theo Đạo luật Chăm sóc Giá cả phải chăng, hay còn gọi là Obamacare.
Medicare cũng sẽ được trao quyền thương lượng chi phí dược phẩm, ban đầu sẽ chỉ cho 10 loại thuốc vào năm 2026. Chi phí kê đơn tự trả của người thụ hưởng Medicare sẽ được giới hạn ở mức 2,000 USD hàng năm bắt đầu từ năm 2025, và bắt đầu từ năm tới sẽ trả không quá 35 USD hàng tháng cho insulin, thuốc điều trị bệnh tiểu đường.
Tác động
Cả Tòa Bạch Ốc và các thành viên Đảng Dân Chủ hàng đầu đều không cho biết khi nào Đạo luật Giảm Lạm Phát sẽ bắt đầu giảm lạm phát.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) phi đảng phái đã kết luận trong tháng này (08/2022) rằng những thay đổi sẽ có tác động “không đáng kể” đến lạm phát trong năm nay và năm tới. Trong khi đó, Mô hình Ngân sách Penn Wharton của Đại học Pennsylvania đã kết luận rằng, trong thập niên tới, “tác động lên lạm phát là không thể phân biệt được với mức 0 về mặt thống kê.”
Đảng Cộng Hòa đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về việc luật này kêu gọi tuyển dụng 87,000 nhân viên mới cho Sở Thuế vụ (IRS), những người mà các nhà phê bình lo ngại có thể nhắm các cuộc kiểm toán vào người Mỹ bình dân, đặc biệt là những người theo phái bảo tồn truyền thống.
“Tổng thống Joe Biden đang xây dựng một đội quân gồm các nhân viên IRS để nhũng nhiễu và áp bức tầng lớp trung lưu. Đó là điều mà mỗi người đóng thuế ở Hoa Kỳ đều cần phải quan tâm,” Dân biểu Tom Emmer (Cộng Hòa-Minnesota), Chủ tịch Ủy ban Quốc hội Đảng Cộng Hòa Quốc gia (NRCC), nói với Fox News hồi tuần trước (08-14/08). “IRS đã nhắm đến những người theo phái bảo tồn truyền thống trong chính phủ cựu Tổng thống Obama, nên cũng hợp lý thôi khi tự hỏi liệu Tổng thống Joe Biden có sử dụng đội quân IRS mới của mình để tấn công người theo phái bảo tồn truyền thống hay không.”
Trong một cuộc tranh luận tuần trước tại Hạ viện, các thành viên Đảng Dân Chủ đã mô tả dự luật được cho là có giá trị 740 tỷ USD này như là một thời gian nghỉ ngơi cần thiết cho tình trạng lạm phát tăng vọt mà sẽ làm giảm chi phí cho các gia đình Mỹ.
“Đã quá lâu, quá nhiều người ở đất nước này cảm thấy như công việc diễn ra ở Hoa Thịnh Đốn không nhằm giúp đỡ họ,” Chủ tịch Ủy ban Quy tắc Hạ viện Jim McGovern (Dân Chủ-Massachusetts) cho biết vào tuần trước. “Và trong một thời gian dài, họ đã đúng.”
Đảng Cộng Hòa nói rằng dự luật này sẽ chỉ khiến lạm phát thêm nghiêm trọng. Đồng thời, họ cáo buộc Đảng Dân Chủ vội vàng đưa dự luật thông qua Quốc hội mà hầu như không có sự ủng hộ của Đảng Cộng Hòa. Dự luật được thông qua tại Thượng viện trong một cuộc bỏ phiếu thuần túy theo quan điểm đảng phái, với Phó Tổng thống Kamala Harris phá vỡ thế hòa 50-50 cho Đảng Dân Chủ.
“Đây là lần thứ hai chúng tôi nhìn thấy phương tiện lập pháp này. Đảng Dân Chủ đã cố gắng thúc đẩy thủ tục điều phối ngân sách mang tính đảng phái (nhằm vượt qua thủ tục tranh luận không giới hạn filibuster) — điều đó có nghĩa gì? Điều đó có nghĩa là không có sự ủng hộ nào từ phía Đảng Cộng Hòa. Và tại sao điều đó lại quan trọng? Quý vị có một Hạ viện và Thượng viện gần như được chia đều,” Dân biểu Michael Burgess (Cộng Hòa-Texas) nói trong phòng họp Hạ viện.
Trong khi đó, một cuộc thăm dò gần đây do YouGov công bố cách đây vài ngày cho thấy chỉ có 12% người Mỹ tin rằng dự luật này sẽ thực sự làm giảm lạm phát. Theo cuộc khảo sát kể trên, 36% nói rằng luật sẽ làm tăng lạm phát, 23% nói rằng luật sẽ không thay đổi lạm phát, và 29% không chắc chắn.
Tax Foundation dự báo GDP dài hạn âm 0.2% và tương đương với 29,000 việc làm toàn thời gian mất đi vì dự luật này. Trong khi đó, Moody’s Analytics dự báo đến cuối năm 2031, tức là gần 10 năm nữa, chỉ số lạm phát giá tiêu dùng mới thấp hơn 33 điểm cơ bản và GDP thực sẽ cao hơn 0.2%.
Nhà kinh tế trưởng người Mỹ Mike Feroli của JPMorgan nói với Yahoo Finance rằng ông tin dự luật này dù sao cũng sẽ không ảnh hưởng đến lạm phát hoặc GDP.
“Có một số lợi ích tiềm năng đối với bên cung của nền kinh tế,” ông Feroli nói với Yahoo Finance khi đề cập đến dự luật. “Điều đó cho thấy, về mặt lý thuyết, về mặt dài hạn thì chí ít lạm phát nên nằm trong tầm kiểm soát của Fed. Trong tương lai, khi mà những điều này có thể nhìn thấy được trong một hoặc hai năm tới, về vấn đề đó chúng tôi không thấy ảnh hưởng lớn đến tăng trưởng hay lạm phát.”
Sau khi dự luật được thông qua tại Hạ viện, nhiều hãng thông tấn thiên tả và các tài khoản Twitter liên kết với Đảng Dân Chủ lập luận rằng luật này đại diện cho sự trở lại của TT Biden, người đã bị cách ly vì COVID-19 hoặc đang đi nghỉ trong hầu hết tháng qua, sau các cuộc thăm dò gần đây cho thấy tỷ lệ ủng hộ của ông đã sụt giảm.
Lưu ý về những tin tức đó, cựu Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich nói với Washington Examiner rằng TT Biden sẽ không thể trở lại như cách mà cựu TT Bill Clinton đã làm vào giữa những năm 1990.
TT Biden “không cùng tầm cỡ với ông Clinton,” ông Gingrich nói trong tuần này. “Ông Clinton trẻ hơn, năng động hơn, và nói thẳng ra là thông minh hơn,” ông cho biết thêm.
Ông Jack Phillips là một phóng viên thời sự của The Epoch Times tại New York.
Bản tin có sự đóng góp của The Associated Press
Minh Ngọc biên dịch