Huyền Anh
Thủ tướng Đài Loan Tô Trinh Xương nói hôm 02/9 rằng, việc Đài Loan bắn hạ một máy bay không người lái tiến đến gần một đảo thuộc quyền kiểm soát của Đài Loan nằm ở ngoài khơi bờ biển Trung Quốc là điều hết sức ‘hợp lý’ vì trước đó Đài Loan đã phát đi cảnh báo nhiều lần. Đồng thời, ông Tô cho biết phía Trung Quốc cần phải ‘kiềm chế’.
Lần đầu tiên, quân đội Đài Loan bắn hạ một máy bay không người lái dân dụng không rõ nguồn gốc đã bay vào không phận của họ gần một hòn đảo gần thành phố Hạ Môn của Trung Quốc hôm 1/9, sau khi chính phủ Đài Loan tuyên bố các biện pháp cứng rắn chống lại tình trạng các cuộc xâm nhập leo thang.
Trung Quốc đáp trả rằng Đài Loan đang cố “làm tăng căng thẳng” về vụ việc, sau khi hòn đảo này phàn nàn về sự quấy rối bằng các máy bay không người lái của Trung Quốc bay gần quần đảo Kim Môn, trong bối cảnh Bắc Kinh tiến hành các cuộc tập trận xung quanh Đài Loan.
Ông Tô nói với các phóng viên rằng Đài Loan đã nhiều lần cảnh báo và yêu cầu Trung Quốc “không xâm phạm ngưỡng cửa của chúng tôi”.
Máy bay không người lái đã bị bắn rơi sau khi tiến vào vùng không phận cấm, gần đảo Sư tử và rơi xuống biển, theo quân đội Đài Loan.
Ông nói thêm, “Họ liên tục lờ đi lời cảnh báo của chúng tôi là phải rời đi, do đó chúng tôi không còn cách nào khác là phải thực thi quyền tự vệ và bắn bỏ. Đây là phản ứng thích hợp nhất sau nhiều lần kiềm chế và cảnh báo”.
Ông Tô nói Trung Quốc cần phải kiềm chế.
“Chúng tôi sẽ không bao giờ khiêu khích, và chúng tôi sẽ làm điều thích hợp nhất để bảo vệ đất đai và nhân dân chúng tôi”, vẫn lời thủ tướng Đài Loan.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) cho rằng “nỗ lực làm tăng căng thẳng của đảng cầm quyền Đài Loan không có nghĩa lý gì”.
Truyền thông Đài Loan trích dẫn Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc mô tả vụ bắn rơi máy bay không người lái là “cực kỳ lố bịch” và Đài Loan đang cố gắng “tăng cường đối đầu”.
Chiếc máy bay không người lái đã bị bắn rơi sau khi đi vào vùng không phận hạn chế gần đảo nhỏ có tên là Sư tử và đã rơi xuống biển, theo quân đội Đài Loan.
Bộ chỉ huy phòng vệ ở Kim Môn cho biết rằng vào ngày 2/9, lực lượng của họ đã phát hiện thêm hai máy bay không người lái khác và chúng đã “nhanh chóng” bay trở về Hạ Môn sau khi quân đội Đài Loan bắn pháo sáng để cảnh báo, xua đuổi chúng đi.
Hôm 02/9, Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cũng công bố hình ảnh các binh sĩ trên Kim Môn nhắm vào “súng gây nhiễu” Skynet do Đài Loan phát triển, có thể cắt đứt tín hiệu điều khiển của máy bay không người lái buộc chúng phải hạ cánh. Bộ này cho biết quân đội cũng đang sử dụng súng trường cỡ nòng cao để tấn công máy bay không người lái.
Lực lượng Trung Quốc đã tập trận gần Đài Loan kể từ đầu tháng 8 sau chuyến thăm Đài Bắc của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi, khiến Bắc Kinh tức giận.
Trung Quốc coi Đài Loan có chính quyền dân chủ là lãnh thổ của Trung Quốc, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của chính quyền Đài Bắc.
Ít nhất hai video về các chuyến đi bằng máy bay không người lái gần đây đã được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội Trung Quốc, trong đó có một video ghi lại cảnh binh sĩ Đài Loan ném đá vào chiếc máy bay này.
Ông Tô nói rằng những video này được thực hiện để “tuyên truyền nội bộ” của Trung Quốc, làm tăng thêm sự tức giận của người dân Đài Loan.
Đài Loan đã bắn cảnh cáo một máy bay không người lái lần đầu tiên vào thứ Ba ngay sau khi Tổng thống Thái Anh Văn cho biết bà đã ra lệnh cho quân đội thực hiện “các biện pháp đáp trả mạnh mẽ” chống lại những gì bà gọi là các hành động khiêu khích của Trung Quốc.
Bà Thái đã ủng hộ ý tưởng “chiến tranh phi đối xứng” để làm cho lực lượng của mình cơ động hơn và khó bị tấn công hơn. Phát biểu qua đường dẫn video tới một diễn đàn ở Praha hôm thứ Sáu, Bộ trưởng Ngoại giao Đài Loan Joseph Wu nói rằng đó vẫn là trọng tâm.
Ông nói: “Để bảo vệ an ninh và chủ quyền của hòn đảo, Đài Loan sẽ tiếp tục phát triển năng lực phi đối xứng của mình để khiến cuộc xâm lược qua eo biển trở nên khó khăn và tốn kém”.
Đài Loan đã kiểm soát Kim Môn, nơi gần nhất cách lãnh thổ Trung Quốc vài trăm mét, kể từ khi chính phủ Trung Hoa Dân Quốc bại trận chạy đến Đài Bắc sau khi thua trong cuộc nội chiến trước những người cộng sản của Mao Trạch Đông vào năm 1949.
Vào thời kỳ cao điểm của Chiến tranh Lạnh, Trung Quốc thường xuyên pháo kích vào Kim Môn và các đảo khác do Đài Loan quản lý dọc theo bờ biển Trung Quốc, trong khi các đảo này vẫn duy trì sự hiện diện quân sự đáng kể thì giờ đây chúng cũng là điểm du lịch.
Huyền Anh