Ấn Độ đang nỗ lực giúp quốc đảo Sri Lanka giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, trong khi đó Bộ Tài chính cho biết tính đến tháng 8/2022, nợ song phương của Sri Lanka là khoảng 10 tỷ USD (44% nợ Trung Quốc). Giới phân tích cho biết còn nhiều khoản nợ mà Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã trừ nợ bằng tài sản quốc gia, ví dụ như “thuê cảng chiến lược Hambantota 99 năm” của Sri Lanka vào năm 2017.
Theo Cleo Paskal – một thành viên liên kết tại Chương trình Châu Á – Thái Bình Dương tại Chatham House có trụ sở tại London, Ấn Độ đang giúp Sri Lanka giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
“Ấn Độ đã và đang gia hạn các khoản vay, và họ đã gửi phân bón. Ấn Độ đã thực sự cố gắng – một lần nữa – trong việc cân bằng quan hệ chính trị, tạo ra một tình huống mà Sri Lanka không quá phụ thuộc vào Trung Quốc”, Paskal nói trong một cuộc phỏng vấn với NTD News.
Theo Bộ Tài chính Sri Lanka, hiện quốc đảo có 10 tỷ USD nợ song phương tính đến tháng 8/2022, trong đó 44% là nợ Trung Quốc, Nhật Bản nắm giữ 32% nợ, trong khi Ấn Độ thêm 10%. Tổng cộng ba quốc gia này chiếm 86% nợ song phương của Sri Lanka.
Ấn Độ đã nổi lên như một cứu cánh của Sri Lanka, cung cấp khoảng 4 tỷ USD hạn mức tín dụng và hoán đổi để giữ cho nền kinh tế của đất nước hoạt động trong năm nay.
Hơn nữa, cho đến nay, Ấn Độ đã bàn giao ít nhất 60.000 tấn phân bón cho nước láng giềng đang gặp khủng hoảng, tổng cộng khoảng 4 tỷ USD vào năm 2022.
Bà Paskal chỉ ra sự phản đối của Ấn Độ đối với việc tàu do thám của Trung Quốc cập cảng Hambantota của Sri Lanka.
“Đây là một phần của việc cố gắng làm cho Trung Quốc bớt thoải mái hơn ở Ấn Độ Dương và đẩy một số xúc tu của ĐCSTQ trở lại”, bà nói thêm.
Vào tháng 12/2017, Chính phủ Sri Lanka đã cho Trung Quốc thuê cảng nước sâu phía nam Hambantota trong 99 năm để chuyển đổi các khoản vay còn nợ trị giá 1,4 tỷ USD thành vốn chủ sở hữu, nhưng Ấn Độ lo ngại rằng Bắc Kinh sẽ sử dụng cảng chiến lược này làm căn cứ quân sự.
Theo bà Paskal, Hambantota rất cần thiết cho khả năng thể hiện sức mạnh của Trung Quốc vào Ấn Độ Dương. “Và việc cho thông tin bùng nổ về vấn đề tàu do thám của Trung Quốc là một phần của sự răn đe đó”.
Căng thẳng Trung Quốc – Ấn Độ
Paskal chỉ ra thêm rằng Ấn Độ đã tăng cường các biện pháp của mình để đẩy lùi Trung Quốc. “Họ đang đưa các công ty công nghệ Trung Quốc lên về tội rửa tiền… Họ đang thực hiện các cuộc tập trận quân sự với Việt Nam lần đầu tiên”, bà nói thêm.
Các gã khổng lồ điện thoại thông minh Trung Quốc, bao gồm: Xiaomi, Vivo và Quảng Đông Oppo Mobile Telecommunications, đã bị buộc tội vi phạm pháp luật ở Ấn Độ.
Vào tháng 4, chính quyền Ấn Độ đã thu giữ 725 triệu USD từ Xiaomi, cáo buộc hãng vi phạm luật ngoại hối của nước này bằng cách thực hiện chuyển tiền bất hợp pháp ra nước ngoài. Trong khi đó, cả Vivo và Oppo đều phải đối mặt với cáo buộc gian lận hải quan.
Quân đội Ấn Độ và Việt Nam được cho là đã tiến hành một cuộc tập trận quân sự kéo dài gần 3 tuần ở Chandimandir ở Haryana vào đầu tháng Tám.
Quần đảo Solomon
Paskal chỉ ra hiệp ước an ninh mà chính phủ quần đảo Solomon đã ký với Bắc Kinh vào tháng 4 sẽ cho phép quân đội, vũ khí, cảnh sát và tàu hải quân đóng quân tại quốc gia đó.
Mỹ, Úc và New Zealand đều lo ngại thỏa thuận này có thể mở ra cánh cửa cho một căn cứ hải quân của Trung Quốc ở Nam Thái Bình Dương. Câu chuyện đã nhiều lần bị Thủ tướng manasseh Sogavare của quần đảo Solomon bác bỏ.
Tuy nhiên, bà Paskal cảnh báo rằng ngay cả khi không có sự xuất hiện của một căn cứ, Bắc Kinh vẫn có thể tăng cường sự hiện diện của mình trên các đảo. “Điều đó vượt ra ngoài mục đích sử dụng kép cũng có các ứng dụng quân sự”.
“Họ sử dụng đội tàu đánh cá… Họ đang cố gắng đánh bắt cá nhiều hơn trong khu vực sẽ cho phép họ có khả năng xuất hiện tràn ngập khu vực này”, bà Paskal nói thêm.
Theo bà, Mỹ cần chung tay với các đồng minh khác để chống lại mối đe dọa của Trung Quốc trong khu vực.
Paskal nói: “Một trong những giải pháp tốt nhất là biến nó thành một dự án QUAD (một liên minh của Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc và Ấn Độ), nơi mỗi quốc gia có thể mang các yếu tố của riêng họ”.
“Trừ khi điều đó xảy ra rất nhanh, sẽ hạn chế nhiều khó khăn và thúc đẩy tự do khu vực … để khiến nó tránh khỏi sự kiểm soát chiến tranh chính trị mà chúng ta đang thấy bây giờ”, bà nói thêm.
Hôm 1/9, theo Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Sri Lanka – quốc gia tuyên bố bị vỡ nợ trước đó, sẽ nhận được khoản cứu trợ có điều kiện trị giá 2,9 tỷ USD, thời hạn vay kéo dài trong 4 năm.
Thiên Bách, theo The Epoch Times