Tờ Forbes hôm 21/9 đưa tin, ít nhất 5 lãnh đạo cấp cao của TikTok đã từ chức trong 2 năm qua sau khi biết rằng, họ không thể tác động đến việc ra quyết định và mọi việc phải tuân theo chỉ thị từ công ty mẹ của TikTok ở Bắc Kinh, ByteDance.
Thế giới bên ngoài luôn đặt câu hỏi rằng, phải chăng phiên bản quốc tế của TikTok với cái tên “Douyin” có liên đới với ĐCSTQ? Ba cựu giám đốc điều hành TikTok đã xác nhận tuyên bố này.
Gần đây, Tạp chí Kinh doanh Mỹ Forbes tiết lộ rằng, các cựu giám đốc điều hành của Tiktok đã từ chức sau khi biết họ phải tuân theo tất cả các chỉ thị từ công ty mẹ của nền tảng này là Bytedance có trụ sở tại Bắc Kinh.
Cựu giám đốc điều hành TikTok tiết lộ lý do từ chức
Một trong những cựu giám đốc điều hành nói với tờ Forbes rằng, “Rất nhiều chỉ thị đến từ trụ sở chính, và chúng tôi không nhất thiết phải tham gia vào quá trình ra quyết định. Tôi đã làm việc trong lĩnh vực kinh doanh này một thời gian dài, và tôi không “muốn ai đó nói cho tôi biết tôi cần phải làm gì”.
Một cựu nhân viên khác nói với Forbes rằng, một trưởng bộ phận thứ tư cũng vừa rời đi, sau khi công ty tái cơ cấu và yêu cầu người đó phải báo cáo với ban lãnh đạo ByteDance ở Bắc Kinh, chứ không phải là lãnh đạo TikTok. Trưởng bộ phận cũ đã từ chối yêu cầu phỏng vấn.
Cựu nhân viên chiến lược này cho biết, anh nhận thấy điểm tương đồng của những người rời đi, đó là những người này được tuyển dụng vào các vị trí lãnh đạo ở Mỹ, nhưng sau đó phạm vi quyền hạn của họ bị giảm xuống để mang lại lợi ích cho văn phòng ở Bắc Kinh.
Người từ chức gần đây nhất hồi tháng 7 là Giám đốc an ninh toàn cầu (CSO) của TikTok, Roland Cloutier. Ông Clausiel đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Theo Giám đốc điều hành TikTok Shou Zi Chew, ông Crossier đến khi TikTok và tạo ra một đơn vị mới để quản lý dữ liệu người dùng của Hoa Kỳ, điều này đã “thay đổi quan điểm của vị giám đốc an ninh toàn cầu”.
Các tài liệu nội bộ do trang tin công nghệ Gizmodo thu được cho thấy TikTok đã “hạ thấp công ty mẹ ByteDance” và “hạ thấp mối liên hệ của nó với Trung Quốc”. Tuy nhiên, các cuộc phỏng vấn với 12 nhân viên cũ đã làm việc cho TikTok và ByteDance từ năm 2020 cho thấy về mặt nội bộ, ByteDance vẫn kiểm soát đáng kể TikTok đến mức, tổ chức này đã khiến các giám đốc điều hành cấp cao phải rời đi.
Sự biến động về vị trí lãnh đạo này diễn ra vào thời điểm quan trọng đối với TikTok, vốn đã vấp phải sự phản đối kịch liệt của các cơ quan quản lý kể từ khi một báo cáo vào tháng 6 cho thấy nhân viên của công ty mẹ của nó, ByteDance, đã truy cập vào dữ liệu người dùng nhạy cảm của Hoa Kỳ từ Trung Quốc vào năm 2022.
Một cựu nhân viên TikTok đã cho Forbes xem một tấm séc lương mà họ nhận được rằng ByteDance, chứ không phải TikTok, xuất hiện trên tấm séc. Một người khác nói với Forbes rằng hợp đồng của họ liệt kê TikTok là công ty đại diện, nhưng bản khai thuế của họ lại có tên ByteDance.
Các nhân viên đã làm việc về sản phẩm, kỹ thuật và chiến lược tại TikTok đến năm 2022 – bao gồm cả những người trong nhóm xử lý dữ liệu người dùng nhạy cảm của Mỹ – cũng nói với Forbes rằng họ đã báo cáo trực tiếp với ban lãnh đạo ByteDance ở Trung Quốc, bỏ qua bộ phận điều hành của TikTok. Ngoài ra, các nhân viên cũ nói với New York Times rằng các quyết định sản phẩm quan trọng về TikTok được đưa ra bởi lãnh đạo ByteDance, thay vì TikTok.
Trong một cuộc gọi được ghi âm từ tháng 9/2021, kiểm toán viên nội bộ của TikTok – đồng thời là kiểm toán viên nội bộ của ByteDance – đã khuyên một thành viên của nhóm Tin cậy & An toàn Hoa Kỳ nên “xây dựng mối quan hệ chặt chẽ hơn” với cơ quan kiểm toán ở Trung Quốc.
Kiểm toán viên nói với đồng nghiệp của mình rằng làm việc với Bắc Kinh là cần thiết, ngay cả đối với những thay đổi “dành riêng cho Hoa Kỳ”, vì văn phòng Bắc Kinh kiểm soát quyền truy cập vào các công cụ nội bộ của TikTok. Do đó, anh ấy đã thúc giục đồng nghiệp của mình xây dựng “cầu nối”, nói thêm rằng “nếu không có cây cầu đó thì sẽ có thể có một số loại ràng buộc và gây khó khăn trong việc hoàn thành công việc”.
Mặc dù vậy, ngay cả các giám đốc điều hành tại ByteDance cũng đã phải vật lộn để tác động đến việc ra quyết định của công ty. Một cựu lãnh đạo đã rời bỏ công ty vì họ cảm thấy không thể tác động đến chiến lược khiến việc xây dựng cây cầu này trở nên khó khăn.
Một số nhân viên TikTok, bao gồm các nhóm sản phẩm, kỹ thuật và chiến lược, và thậm chí cả những người quản lý dữ liệu cá nhân nhạy cảm của người dùng Hoa Kỳ, cho biết họ chịu sự chỉ đạo trực tiếp của ban lãnh đạo “ByteDance” của Trung Quốc.
Các chuyên gia đặt câu hỏi về sự liên đới giữa TikTok và ĐCSTQ
TikTok, một ứng dụng chia sẻ video ngắn do công ty công nghệ ByteDance của Trung Quốc phát triển, được giới trẻ đặc biệt yêu thích. Ứng dụng đã được sử dụng trên 150 quốc gia, với 1 tỷ người dùng và được tải xuống hơn 200 triệu lần ở Hoa Kỳ.
Ông Gordon Chang, một thành viên cấp cao tại Viện Gatestone, một tổ chức tư vấn nổi tiếng của Hoa Kỳ, nói với The Washington Times rằng ĐCSTQ “sử dụng TikTok để quảng bá cho các chương trình nghị sự của mình”.
Ông Gordon Chang, tác giả cuốn sách “Trung Quốc sắp sụp đổ” nói với tờ The Washington Times rằng: “Việc ngừng hoạt động của TikTok đối với một số trang web bảo thủ chắc chắn là kết quả của quyết định của Bắc Kinh và điều đó không thể là ngẫu nhiên”.
“TikTok rõ ràng dễ bị kích hoạt bởi nội dung bảo thủ không phù hợp với tuyên truyền của ĐCSTQ”, Trung tâm Nghiên cứu Truyền thông viết trong một bài đăng trên blog NewsBusters vào đầu tháng này.
Theo một cuộc điều tra do Forbes công bố, 300 nhân viên của ByteDance và TikTok hiện tại đã làm việc cho truyền thông nhà nước Trung Quốc, và 15 người vẫn đang làm việc cho cả hai công ty.
TikTok là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên toàn cầu vào năm 2020 và 2021. Cuộc khảo sát của Trung tâm Nghiên cứu Pew được công bố hôm thứ Năm (23/9) đã xếp hạng TikTok là ứng dụng truyền thông xã hội phổ biến thứ hai đối với những người từ 13-17 tuổi, chỉ YouTube và trước Snapchat, Instagram, Facebook.
Một cuộc thăm dò vào tháng 7/2022 cho thấy đa số người Mỹ ủng hộ việc xóa TikTok khỏi các cửa hàng ứng dụng.
Chủ tịch tổ chức “State Action Pact” Mark Meckler nói với truyền thông Mỹ Newsmax rằng, TikTok không chỉ gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia đối với Hoa Kỳ, mà nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người trẻ tuổi có xu hướng nghiện ứng dụng này.
Ông nói: “Hầu hết các cử tri đồng ý rằng cuộc chiến kỹ thuật số của TikTok chống lại Hoa Kỳ phải dừng lại và họ cũng mong đợi Washington có hành động ngay lập tức để bảo vệ đất nước của chúng ta, thay vì trì hoãn với Trung Quốc”.
ĐCSTQ có thể thu được một lượng lớn thông tin bí mật thông qua TikTok
Truyền thông Hoa Kỳ đưa tin vào ngày 17/6 rằng, TikTok đã phản ứng với những lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu trong nhiều năm, hứa hẹn rằng thông tin mà nó thu thập về người dùng Mỹ được lưu trữ ở Hoa Kỳ, thay vì ở Trung Quốc, nơi đặt công ty mẹ của nền tảng video.
Nhưng theo âm thanh bị rò rỉ từ hơn 80 cuộc họp nội bộ TikTok, các nhân viên Trung Quốc đã liên tục truy cập dữ liệu không công khai về người dùng TikTok ở Hoa Kỳ. Hành vi khiến cựu Tổng thống Trump đe dọa cấm ứng dụng này ở Washington.
Tờ BuzzFeed News đã xem xét các đoạn ghi âm, trong đó có 14 phát biểu của 9 nhân viên TikTok khác nhau cho thấy, các kỹ sư ở Trung Quốc có quyền truy cập vào dữ liệu của Hoa Kỳ từ ít nhất tháng 09/2021 đến tháng 01/2022.
Các bản ghi âm, trải dài từ các cuộc họp nhóm với lãnh đạo công ty và chuyên gia tư vấn đến các bài thuyết trình về chính sách, được chứng thực bằng ảnh chụp màn hình và các tài liệu khác, đã cung cấp bằng chứng đáng kể để chứng minh các báo cáo trước đây về việc nhân viên Trung Quốc truy cập dữ liệu người dùng Hoa Kỳ.
Năm 2019, Ủy ban đầu tư nước ngoài tại Hoa Kỳ (Committee on Foreign Investment in the United States – CFIUS) đã bắt đầu điều tra các tác động an ninh quốc gia của việc thu thập dữ liệu Hoa Kỳ của TikTok.
Vào năm 2020, cựu Tổng thống Donald Trump khi đó đã đe dọa sẽ cấm ứng dụng hoàn toàn do lo ngại rằng chính phủ Trung Quốc có thể sử dụng ByteDance để thu thập hồ sơ thông tin cá nhân về người dùng TikTok ở Hoa Kỳ. Ông Trump đã viết trong lệnh hành pháp rằng “việc thu thập dữ liệu của TikTok có khả năng cho phép ĐCSTQ tiếp cận thông tin cá nhân và độc quyền của người dân Mỹ”.
Thanh Hải