Tin tức về việc ông Tập Cận Bình tiếp tục giữ chức Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và Chủ tịch Quân ủy Trung ương đã khiến thị trường chứng khoán (TTCK) Trung Quốc lao dốc vào ngày 24/10. Giới đầu tư đang bi quan rằng các chính sách của ông Tập sẽ gây ra nhiều hậu quả tiêu cực hơn nữa cho kinh tế toàn cầu.
Cổ phiếu của các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc gồm Tencent, Meituan và Alibaba đều giảm hơn 11%.
Chỉ số Hang Seng của Hong Kong đã giảm 6,3%, xuống mức thấp nhất kể từ tháng 04/2009. Chỉ số Hang Seng Tech Index giảm hơn 9%. Chỉ số Hang Seng China Enterprises, một thước đo chứng khoán Trung Quốc được niêm yết tại Hong Kong, giảm 7,3%. Một chỉ số phụ (sub-index) của những gã khổng lồ Internet Trung Quốc niêm yết ở Hong Kong và Thượng Hải đã giảm 2% khi các nhà đầu tư nước ngoài bán hơn 1,3 tỷ USD cổ phiếu Trung Quốc.
Đây là ngày tồi tệ nhất đối với chứng khoán Hong Kong kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008–2009 trên toàn cầu; trong khi đó, đồng nhân dân tệ trong nước giảm xuống mức yếu nhất kể từ tháng 01/2008.
Những hỗn loạn trong thị trường diễn ra chỉ một ngày sau khi ông Tập phá vỡ tiền lệ để có được nhiệm kỳ thứ ba với tư cách là người đứng đầu ĐCSTQ. Nhiều người tin rằng khu vực kinh tế tư nhân của Trung Quốc sẽ tiếp tục bị ‘đánh’ tơi tả bởi ông Tập đã đại tu Ban Thường vụ Bộ Chính trị của Đảng – cơ quan ra quyết định cao nhất.
Trước đó đã có nhiều dấu hiệu cảnh báo rằng nền kinh tế Trung Quốc ngày càng trở nên dễ đổ vỡ dưới sự cai trị của ông Tập – bao gồm xuất khẩu suy yếu, nhu cầu về hàng hóa Trung Quốc giảm mạnh và thị trường nhà ở sụp đổ. Tất cả những điều đó còn trở nên trầm trọng hơn do ông Tập liên tục phong tỏa các thành phố lớn để đối phó với COVID -19.
Nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm mạnh mẽ của thị trường ngày 24/10 được cho là đến từ động thái bất ngờ của ông Tập khi bổ nhiệm thêm những người trung thành với tư tưởng độc tài vào các vị trí quyền lực, làm dấy lên lo ngại rằng sẽ không có sự cân bằng quyền lực trong ĐCSTQ.
Cụ thể, trái ngược với hy vọng của thị trường, Thủ tướng Lý Khắc Cường (Li Keqiang) và Phó Thủ tướng Uông Dương (Wang Yang) – những người có tư tưởng cải cách – đã mất ghế trong Bộ Chính trị gồm 7 người.
Ông Tập đã lấp đầy các ghế đó bằng những người trong phe cánh của ông, gồm cả nguyên Bí thư Thành ủy Bắc Kinh Thái Kỳ (Cai Qi) và Bí thư Thành ủy Thượng Hải Lý Cường (Li Qiang). Ông Lý Cường đã ra lệnh phong tỏa trung tâm tài chính của Trung Quốc trong nhiều tuần vào đầu năm nay, bất chấp tác động tàn phá khủng khiếp của nó đối với kinh tế Trung Quốc và thế giới. Giờ đây, ông Lý được cho là sẽ trở thành Thủ tướng tiếp theo của đất nước tỷ dân.
Chi Anh