SEOUL — Thân nhân các nạn nhân bàng hoàng nhận thi thể, các bậc cha mẹ tìm kiếm con em mình và toàn quốc đi tìm câu trả lời hôm Chủ Nhật (30/10) sau khi ít nhất 153 người thiệt mạng khi một đám đông ở Nam Hàn tràn vào một con hẻm nhỏ trong lễ hội Halloween.
Tổng thống Yoon Suk-yeol đã tuyên bố tổ chức quốc tang và chỉ định quận Itaewon nổi tiếng của Seoul là một khu vực thảm họa sau thảm họa đêm thứ Bảy vừa rồi (29/10).
“Nghe tin như sét đánh ngang tai,” một người cha đã bật khóc khi nhận thi thể con gái ông từ một nhà xác ở thủ đô của quốc gia này.
Các quan chức cấp cứu cho biết, một đám đông khổng lồ đang ăn mừng ở Itaewon đã tràn vào một con hẻm nhỏ, khiến ít nhất 153 người thiệt mạng, và hầu hết những người trong số họ đều ở độ tuổi 20. Các quan chức nói thêm rằng số lượng thương vong có thể còn tăng lên.
Những người tham gia tiệc tùng, một số vẫn còn ở độ tuổi thiếu niên và nhiều người trong trang phục Halloween, đã sẵn sàng tận hưởng các quán bar, câu lạc bộ đêm, và nhà hàng, nơi hoạt động vui chơi lắm lúc lan ra các con phố nhỏ hẹp và thường dốc đứng.
Nhưng thay vì thế, đường phố trở nên chật kín người kêu cứu, trong khi các nhân viên cấp cứu tuyệt vọng tìm cách giải thoát những thi thể bị mắc kẹt và làm hô hấp nhân tạo cho những người nằm rải rác trên mặt đất.
Ông Choi Sung-beom, người đứng đầu Trạm Cứu hỏa Yongsan, cho biết trong một cuộc họp báo rằng có 82 người bị thương tại hiện trường, 19 người trong số họ bị thương nặng. Ông nói rằng có 22 người ngoại quốc tử vong trong số các nạn nhân thiệt mạng.
Gia đình và bạn bè tuyệt vọng tìm kiếm tin tức của người thân tại các trung tâm cộng đồng. Những nơi này đã biến thành các trung tâm tìm kiếm thông tin người mất tích.
Bộ Hành chính và An ninh Nam Hàn (MOIS) cho biết, tính đến giữa trưa đã có ít nhất 90% nạn nhân được xác định danh tính. Có sự chậm trễ trong việc xác định một số công dân ngoại quốc và thanh thiếu niên chưa có thẻ căn cước.
Các đài tưởng niệm tự tạo bắt đầu xuất hiện gần hiện trường, với những người đến viếng thăm để lại hoa và những lời thương tiếc.
Tổng thống Yoon đã gửi lời chia buồn tới các nạn nhân và cầu chúc cho những người bị thương nhanh chóng phục hồi, trong một trong những thảm họa tồi tệ nhất của Nam Hàn cũng như một trong những thảm họa tồi tệ nhất thế giới trong nhiều thập niên.
“Đây thực sự là một bi kịch,” ông nói trong một tuyên bố, khi cho biết sẽ điều tra nguyên nhân của thảm họa. “Một thảm kịch và thảm họa đáng lẽ không nên xảy ra đã xảy ra ngay trung tâm Seoul vào đêm qua.”
Tình trạng mất kiểm soát, theo sau là sự hỗn loạn
Các công ty công nghệ và trò chơi di động của Nam Hàn, trong đó có Kakao và NCSOFT, đã rút các chương trình khuyến mãi nhân dịp lễ Halloween của họ sau thảm kịch lần này, trong khi công viên giải trí Everland đã hủy bỏ các sự kiện theo chủ đề Halloween. Nhiều chính phủ và các tổ chức trong khu vực đã hủy bỏ hoặc giảm bớt các lễ hội và các lễ kỷ niệm khác.
Vụ giẫm đạp giữa những người tham gia tiệc tùng xảy ra khi Itaewon, một biểu tượng của cuộc sống tự do về đêm ở thủ đô Nam Hàn trong nhiều thập niên vừa bắt đầu hoạt động trở lại sau hơn hai năm thực hiện các hạn chế COVID-19, với các nhà hàng và cửa hàng thời thượng thế chỗ các cơ sở tồi tàn.
Sau ba năm, đây là sự kiện Halloween đầu tiên ở Seoul hầu như không có các hạn chế và giãn cách xã hội do COVID-19. Nhiều người trong số những người dự tiệc đã đeo mặt nạ và hóa trang Halloween.
Hai mươi bốn giờ trước, đã có những dấu hiệu cảnh báo rằng lễ hội Halloween đang thu hút một lượng người đông đến mức nguy hiểm, và các nạn nhân cùng thân nhân của họ đã nghi ngờ rằng dường như không có sự kiểm soát đám đông.
Sáng sớm ngày Chủ Nhật (30/10), trên con phố chật hẹp, những trang phục và đồ dùng cá nhân dính đầy vết máu nằm la liệt. Những người sống sót co ro trong chăn cấp cứu giữa đám đông các nhân viên cấp cứu, cảnh sát, và giới truyền thông.
Ông Choi nói rằng nhiều người trong số những người thiệt mạng ở gần một hộp đêm. Ông cho biết những người ngoại quốc thiệt mạng bao gồm công dân các nước Trung Quốc, Iran, Uzbekistan, và Na Uy.
Các nhân chứng mô tả đám đông ngày càng trở nên ngỗ ngược và kích động khi trời càng về đêm. Tình trạng hỗn loạn đã nổ ra ngay trước khi xảy ra vụ giẫm đạp vào lúc 10 giờ 20 phút tối (8 giờ 20 tối giờ Việt Nam). Các nhân chứng cho biết cảnh sát túc trực cho sự kiện đôi khi gặp khó khăn trong việc kiểm soát đám đông.
Anh Moon Ju-young, 21 tuổi, cho biết có những dấu hiệu rõ ràng về sự cố trong con hẻm trước khi vụ việc xảy ra. Anh nói với Reuters rằng con hẻm này lúc đó đã đông gấp hơn 10 lần bình thường.
Đoạn phim trên mạng xã hội cho thấy hàng trăm người chen chúc trong con hẻm hẹp, dốc đứng này, và không thể dịch chuyển khi các quan chức cấp cứu và cảnh sát cố gắng giải thoát họ.
Ông Choi, đội trưởng đội cứu hỏa quận Yongsan, cho biết tất cả các trường hợp tử vong đều có khả năng do va quẹt trong con hẻm.
Nhà xác tạm bợ
Các quan chức cứu hỏa và các nhân chứng cho biết người bên ngoài tiếp tục đổ vào con hẻm sau khi nó đã chật kín đến mức người người chen chúc nhau sát vách tường, trong lúc những người ở trên đỉnh dốc ngã xuống, khiến những người ở phía dưới nằm đè lên những người khác.
Một phụ nữ cho biết con gái cô, được kéo ra khỏi dòng người, đã sống sót sau khi bị mắc kẹt hơn một giờ.
Một nhà xác tạm bợ được dựng lên trong một tòa nhà bên cạnh hiện trường. Theo một nhân chứng của Reuters, khoảng hơn bốn chục thi thể đã được chuyển ra trên cáng và được đưa đến một cơ sở của chính phủ để xác định danh tính nạn nhân.
Quận Itaewon nổi tiếng với giới trẻ của Nam Hàn cũng như ngoại quốc, hàng chục quán bar và nhà hàng đã chật kín hôm thứ Bảy (29/10) cho ngày lễ Halloween, sau khi các hoạt động kinh doanh sụt giảm nghiêm trọng trong ba năm đại dịch.
Anh Park Jung-hoon, 21 tuổi, nói với Reuters từ hiện trường: “Quý vị sẽ thấy đám đông lớn vào dịp lễ Giáng Sinh và pháo hoa … nhưng con số lần này lớn hơn gấp mười lần so với bất kỳ dịp lễ hội nào.”
Các nhà lãnh đạo quốc tế đã gửi lời chia buồn, trong đó có Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ông Tập lưu ý rằng người Trung Quốc cũng nằm trong số những người thiệt mạng và bị thương.
Với sự lắng dịu của đại dịch COVID-19, các lệnh giới nghiêm tại các quán bar và nhà hàng cũng như quy định giới hạn 10 người cho các cuộc tụ tập riêng tư đã được dỡ bỏ hồi tháng Tư. Một quy định bắt buộc đeo khẩu trang ngoài trời đã được bãi bỏ hồi tháng Năm.
Tổng thống Yoon đã tổ chức một cuộc họp khẩn cấp với các phụ tá cao cấp và ra lệnh thành lập một lực lượng đặc nhiệm để bảo đảm nguồn lực cho việc điều trị những người bị thương và mở một cuộc điều tra kỹ lưỡng về nguyên nhân của vụ thảm họa.
Đây là thảm họa đẫm máu nhất ở Nam Hàn kể từ vụ chìm phà hồi năm 2014 khiến 304 người thiệt mạng, mà chủ yếu là các học sinh trung học.
Vụ chìm phà Sewol và những lời chỉ trích về phản ứng của chính phủ, đã gây ra những làn sóng chấn động khắp Nam Hàn, thúc đẩy việc suy xét lại rộng rãi về các biện pháp an toàn ở đất nước này — vốn có khả năng sẽ được đổi mới sau vụ giẫm đạp hôm thứ Bảy.
Bản tin do Soo-hyang Choi, Daewoung Kim, và Hongji Kim của Reuters thực hiện
Minh Ngọc và Ánh Dương biên dịch