18-11-2022
Bản án được tuyên vào lúc 10h00 sáng ngày 18/11/2022. Ông Bùi Văn Thuận bị tuyên phải chịu trách nhiệm hình sự về tội danh theo điều 117 BLHS với mức hình phạt là 8 năm tù giam + 5 năm quản chế + tước quyền ứng cử vào cơ quan dân cử trong thời hạn 5 năm sau khi chấp hành xong hình phạt chính.
Sáng ngày 17/11/2022, Tòa án tỉnh Thanh Hóa đưa vụ án truy tố ông Bùi Văn Thuận tội danh theo điều 117 Bộ luật Hình sự về “Tuyên truyền chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam” ra xét xử theo thủ tục sơ thẩm. Ông bị truy tố ở khoản 1 điều 117 có mức hình phạt cao nhất lên đến 12 năm tù.
Theo quyết định của tòa án, vụ án được xét xử theo thủ tục công khai tại trụ sở tòa án trong hai ngày, 17 và 18/11/2022. Vợ ông Thuận, bà TTN. được triệu tập đến tòa với tư cách nhân chứng. Nhờ vậy, việc thân nhân theo dõi phiên tòa xét xử người thân của mình đã không còn là vấn đề gây băn khoăn như nhiều vụ án tương tự.
Ông Bùi Văn Thuận sinh năm 1981. Dân tộc Mường. Ông đã lập gia đình và có một con 6 tuổi. Ông nguyên là một giáo viên, từng tham gia một số hoạt động xã hội. Ông bị bắt tạm giam vào ngày 30/08/2021. Phiên tòa sơ thẩm được xét xử sau 14 tháng rưỡi kể từ ngày ông bị bắt giữ để bắt đầu tiến trình điều tra vụ án.
Có ba luật sư bào chữa cho ông Bùi Văn Thuận hiện diện tại tòa gồm: LS Phạm Lệ Quyên, LS Lê Văn Luân và LS Đặng Đình Mạnh.
Theo cáo trạng, ông được cho là một Facebooker với hỗn danh tự đặt là “Cha Dà Dân Tộc”. Ông bị cơ quan tố tụng truy cứu trách nhiệm về rất nhiều bài viết trên FB với danh khoản “THUAN VAN BUI” mà qua giám định bị kết luận là:
– Xúc phạm uy tín, danh dự của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, địa phương;
– Xuyên tạc, bịa đặt, suy luận vô căn cứ về chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước;
– Tuyên truyền, kích động chống phá Đảng, Nhà nước gây hoang mang trong quần chúng nhân dân;
Quá trình điều tra và xét xử tại tòa, ông nhất quán cho rằng mình vô tội và bác bỏ mọi cáo buộc nêu trong bản cáo trạng truy cứu trách nhiệm hình sự đối với ông.
Trong một diễn biến hết sức bất ngờ, trên danh khoản Facebook cá nhân “Thuan Van Bui (Cha Dà Dân Tộc)” bị cho là của ông, cũng là danh khoản đã từng tồn tại nhiều bài viết bị nêu trong cáo trạng buộc tội ông, đột nhiên phục hoạt với nhiều post mới chỉ một ngày ngay trước phiên tòa xét xử (ngày 16/11/2022). Điều này, mặc nhiên gây nên những nghi vấn về người quản trị đích thực của danh khoản ấy: Của ông Thuận đang bị tạm giam như quy kết của cơ quan điều tra hay một ai khác đang tự do bên ngoài? Nhất là trong bối cảnh ông Thuận đã phủ nhận quyền quản trị danh khoản “Thuan Van Bui”. Nội dung này đã trở thành vấn đề gây tranh luận gay gắt giữa kiểm sát viên với các luật sư.
Kết thúc phần xét hỏi chuyển sang phần tranh luận, đại diện cơ quan công tố đề nghị tuyên ông có tội với mức hình phạt chính từ 7 đến 8 năm tù giam. Đồng thời, thêm hình phạt bổ sung là 5 năm quản chế và tước quyền ứng cử vào cơ quan dân cử trong thời hạn 5 năm sau khi chấp hành xong hình phạt chính.
Tiếp lời, ông Thuận đã mở đầu phần tự bào chữa trước các luật sư. Với một tờ giấy A4 trong tay được cung cấp trong phiên tòa, ông vội ghi chú lại một số vấn đề để lần lượt tự bào chữa với nội dung hết sức súc tích như một luật sư tranh tụng chuyên nghiệp. Thế nên, nhờ đó, phần bào chữa của các luật sư được giảm phần gánh nặng, vì chỉ cần trình bày thêm các luận điểm pháp lý mang tính chất bổ sung mà thôi.
Kết thúc phần tranh luận, vào lúc 9h05′ sáng, ông Thuận nói lời cuối cùng trước khi nghị án:
“Cho dù kết quả phiên tòa như thế nào, tôi vẫn gởi lời cảm ơn đến ba luật sư đã giúp bào chữa cho tôi.
Cho dù kết quả phiên tòa như thế nào, tôi vẫn khẳng định mình vô tội.
Có thể nói tôi là nạn nhân của thứ pháp luật xôi lạc (bị cắt ngang).
Tôi bỏ quyền kháng cáo vì không tin tưởng vào hệ thống xét xử”.
Sau 53 phút nghị án, lúc 10h00′ Hội đồng xét xử trở ra tuyên đọc bản án dài 95 phút. Theo đó, ông Bùi Văn Thuận bị tuyên phải chịu trách nhiệm hình sự về tội danh theo điều 117 BLHS với mức hình phạt là 8 năm tù giam + 5 năm quản chế + tước quyền ứng cử vào cơ quan dân cử trong thời hạn 5 năm sau khi chấp hành xong hình phạt chính.
Đối với tội danh và các hình phạt tuyên theo bản án sơ thẩm, trước đó, khi trao đổi với luật sư trong trại tạm giam, ông cho biết sẽ không kháng cáo bản án sơ thẩm cho dù mức án có nặng đến thế nào đi nữa. Ông giải thích rõ vì 2 lý do: Ông không muốn làm phiền hà đến người thân và những người quan tâm đến ông. Ngoài ra, ông cũng không tin vào cơ quan tài phán hiện tại có thể tuyên xử công bằng nếu ông có kháng cáo.
Tòa án đã dự kiến phiên tòa xét xử đến hai ngày, gồm ngày 17 và 18/11/2022. Thế nhưng, thực tế phiên tòa đã kết thúc vào lúc 11h35′ trưa ngày 18/11/2022 khi hội đồng xét xử chấm dứt lời tuyên án.
Qua luật sư, ông Bùi Văn Thuận gởi lời cảm ơn mọi người đã quan tâm đến vụ án xét xử ông ấy. Đồng thời, ông cũng gởi lời nhờ bạn hữu chuẩn bị nhiều đầu sách về lịch sử, tôn giáo và triết học để ông tham khảo khi thụ án.
Thanh Hóa, nơi một công dân xem trọng quyền tự do biểu đạt chính kiến của mình hơn sự tự do của bản thân đã vừa lãnh án, mà khi chúng tôi rời đó, mây đen đang vần vũ khắp bầu trời…