Andrew Moran
Các nhà đầu tư sẽ nhanh chóng chuyển sang năm dương lịch 2023 sau khi thị trường chứng khoán Hoa Kỳ trải qua năm tồi tệ nhất kể từ năm 2008, do lạm phát tăng cao, lo ngại suy thoái kinh tế toàn cầu, và chính sách thắt chặt tiền tệ.
Các chỉ số chuẩn hàng đầu đã chịu tổn thất đáng kể vào năm 2022, dẫn đầu là sự sụt giảm 33.1% của Chỉ số Tổng hợp Nasdaq chủ yếu thiên về công nghệ. Chỉ số S&P 500 giảm mạnh 19.44%, trong khi Chỉ số Công nghiệp Trung bình Dow Jones giảm 8.78%.
Để so sánh, Nasdaq giảm 40.54%, S&P 500 giảm 38.49%, và Dow Jones mất 33.84% trong năm 2008.
Theo cô Ipek Ozkardeskaya, một nhà phân tích cấp cao tại Swissquote Bank, hiệu suất tệ hại của cổ phiếu đánh dấu sự kết thúc của kỷ nguyên chính sách tiền tệ nới lỏng.
Cô viết trong một ghi chú: “Điều quan trọng nhất trong năm là: kỷ nguyên kiếm tiền dễ dàng đã kết thúc và kết thúc vĩnh viễn. Đây là sự khởi đầu của một kỷ nguyên mới, khi các ngân hàng trung ương sẽ đóng một vai trò nhẹ nhàng hơn trên thị trường, với ít khả năng thanh khoản hơn để khắc phục các vấn đề — một hành động quá mức cần thiết có lẽ đã đến quá muộn, và quá đau đớn.”
Hồi tháng Ba, Cục Dự trữ Liên bang đã khởi động chu kỳ thắt chặt của mình bằng cách tăng lãi suất cho vay chuẩn (FFR) lên 25 điểm cơ bản. Đến tháng Mười Hai, ngân hàng trung ương đã tăng 425 điểm cơ bản, nâng lãi suất mục tiêu lên 4.25 và 4.50%, mức cao nhất trong 15 năm.
Theo Khảo sát Dự báo Kinh tế (SEP), các quan chức Fed dự đoán rằng lãi suất quỹ liên bang (FFR) sẽ đạt mức cao nhất 5% vào năm 2023 trước khi giảm xuống 4.1% vào năm 2024 và 3.1% vào năm 2025.
Nhưng đó không phải là tất cả tin xấu trên thị trường tài chính, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng.
Hàng hóa là điểm sáng duy nhất trong năm 2022
Mặc dù dầu thô đã không còn giữ mức tăng cao sau cuộc xâm lược [của Nga vào Ukraine], giá vẫn vượt trội so với thị trường rộng lớn hơn.
Dầu thô West Texas Middle (WTI) tăng 6.71% lên hơn 80 USD/thùng trên Sàn Giao dịch Hàng hóa New York, trong khi dầu thô Brent tăng hơn 10% lên dưới 86 USD/thùng trên sàn giao dịch ICE Futures của London.
Khí đốt tự nhiên cũng có một năm 2022 tăng giá, tăng gần 14% trong năm. Bất chấp mức tăng hai con số, khí đốt tự nhiên đã tăng tới 162% trong mùa hè vừa qua.
Giá than kỳ hạn ở Newcastle cũng tăng 150% lên khoảng 400 USD/tấn.
Giá cả sẽ vẫn như vậy chứ?
Ông Phil Flynn, một chiến lược gia năng lượng và là tác giả của Báo cáo Năng lượng, tin như vậy. Ông nói với The Epoch Times rằng ông “rất lạc quan về giá cả trong năm mới.”
Ông nói: “Tôi sẽ không ngạc nhiên khi chứng kiến dầu vượt qua ba con số một lần nữa,” đồng thời viện dẫn nguồn cung khan hiếm và năng lực sản xuất dự phòng toàn cầu “gần mức thấp lịch sử.”
ING cũng dự đoán giá dầu sẽ ở mức trung bình 100 USD vào năm 2023.
“Vẫn còn nhiều điều không chắc chắn đối với nguồn cung dầu của Nga do lệnh cấm của EU đối với dầu thô và các sản phẩm tinh chế từ Nga,” tổ chức tài chính này viết trong một báo cáo. “Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng nguồn cung của Nga sẽ giảm đáng kể vào đầu năm tới — ở mức 1.8 triệu thùng/ngày trong quý đầu tiên so với cùng thời kỳ năm ngoái. Việc mất nguồn cung này cùng với việc OPEC+ tiếp tục cắt giảm nguồn cung cho thấy thị trường dầu mỏ sẽ thắt chặt hơn trong suốt năm 2023. Tăng trưởng nguồn cung của Hoa Kỳ sẽ không thể lấp đầy khoảng trống, với việc các nhà sản xuất Hoa Kỳ thể hiện kỷ luật vốn nhiều hơn. Do đó, chúng tôi kỳ vọng ICE Brent sẽ đạt mức trung bình 104 USD/thùng vào năm tới.”
Lĩnh vực hàng hóa rộng lớn hơn cũng có một năm tuyệt vời, dẫn đầu là sự tăng trưởng thần tốc của nước cam lên 45.56%. Nhưng các sản phẩm nông nghiệp khác đã tăng giá. Ngô tăng 14.51%, đậu tương tăng 13.77%, gia súc tăng 13.09%, và lúa mì tăng 2.69%.
Bất chấp khoảng thời gian tám tháng khó khăn từ tháng Ba đến tháng Mười Một, các kim loại màu vàng và trắng đã đạt mức tăng đặc biệt trong giai đoạn đầu năm 2022.
Giá vàng đã không còn giảm và giữ nguyên ở mức 1,830.10 USD/ounce vào thời điểm kết thúc năm trên sàn COMEX của Sở Giao dịch Hàng hóa New York. Bạc tăng 3.53% vào lúc kết thúc năm 2022 nhờ mức tăng 27% trong quý bốn. Bạch kim tăng 12.46% lên hơn 1,000 USD. Tuy nhiên, palladium và đồng lần lượt giảm 5.99% và 14.35%.
Mã kim và trái phiếu
Trong năm 2022, ngành công nghiệp mã kim và thị trường trái phiếu đã chịu tổn thất nặng nề.
Ngành công nghiệp mã kim đã xóa sạch khoảng 1.4 ngàn tỷ USD vốn hóa thị trường, dẫn đầu là sự sụt giảm mạnh về Bitcoin (-65%), Ethereum (-68%), Cardano (-81%), Dogecoin (-59%), và Polkadot (-84%).
Theo LPL Research, năm 2022 là năm tồi tệ nhất được ghi nhận đối với trái phiếu, với Chỉ số Trái phiếu Tổng hợp của Bloomberg bị lỗ 13%.
“Khi cổ phiếu giảm giá, các nhà đầu tư thường phân bổ lại vào trái phiếu, vì trái phiếu trong lịch sử đã thể hiện mối tương quan tiêu cực với các cổ phiếu tương ứng.”” ông Jeffrey Buchbinder, chiến lược gia trưởng về cổ phiếu tại LPL Research, cho biết. “Thật không may cho các nhà đầu tư truyền thống, mối quan hệ đó đã không còn giữ được vào năm 2022, vì cả trái phiếu và cổ phiếu đều bị lỗ hai con số trong năm dương lịch khi chỉ còn ba ngày giao dịch. Chỉ có bốn lần khác kể từ khi thành lập, Chỉ số Trái phiếu Tổng hợp (Agg) của Bloomberg (trước đây là Barclays/Lehman) đạt lợi nhuận âm theo năm dương lịch, với năm 2022 đạt mức lợi nhuận tồi tệ nhất cho đến nay. Năm tồi tệ nhất trước đó được ghi nhận là năm 1994 với mức lỗ 2.9%, tốt hơn nhiều so với mức lỗ gần 13% từ đầu năm đến nay của năm 2022.”
Bất chấp khoản thua lỗ lịch sử vào năm 2022, ông Bryce Doty, phó chủ tịch cao cấp kiêm nhà quản lý danh mục đầu tư cao cấp tại Sit Investment Associates, cho rằng thị trường trái phiếu có vẻ hấp dẫn hơn vào năm tới.
Ông nói: “Chúng tôi kỳ vọng các quỹ trái phiếu cốt lõi sẽ có tổng lợi nhuận từ 4 đến 8% vào năm 2023, với phần lớn trong số đó đến từ thu nhập lãi cộng với mức tăng giá khiêm tốn khi lợi suất giảm vừa phải.”
Năm 2023 sẽ như thế nào?
Ông Ken Mahoney, Giám đốc điều hành của Mahoney Asset Manager, dự đoán rằng cơ hội sẽ rất nhiều cho các nhà đầu tư vào năm 2023.
“Tuy nhiên, các cơ hội và chiến lược sẽ khác nhiều so với những gì chúng ta đã thấy trong ‘thập niên vàng’ đối với đầu tư chứng khoán và sẽ rất giống với những gì chúng ta đã thấy trong năm nay,” ông viết trong một ghi chú. “Lý do cho điều này là vì bức tranh vĩ mô không có nhiều thay đổi trong năm mới.”
Ông Mahoney nói thêm, lạm phát cao hơn và dai dẳng, Fed tiếp tục thắt chặt chính sách, và suy thoái kinh tế là trường hợp cơ bản đối với nhiều nhà đầu tư ở Wall Street.
Mặc dù vậy, bà Nancy Tengler, Giám đốc điều hành và CIO của Laffer Tengler Investments, cho rằng đây là thời điểm hoàn hảo cho các nhà đầu tư dài hạn.
Bà nói trong một ghi chú, “Tôi chưa nói điều này nhưng tôi nghĩ quý vị muốn mua những đợt bán tháo, và tiếp tục mua vào. Ngay cả khi chúng tôi nhận thấy sự biến động dự kiến sẽ tiếp tục kéo dài sang quý một năm 2023, thì chúng tôi nghĩ rằng quý vị vẫn tiếp tục mua.”
Các chuyên gia thị trường nói rằng các đợt tăng lãi suất của Fed đang lan ra khắp hệ thống tài chính và, theo ông Arthur Laffer Jr., chủ tịch của Laffer Tengler Investments, thì họ đang thực hiện công việc của mình, “mặc dù chậm hơn mọi người mong đợi.”
“Lạm phát đã lên đến đỉnh điểm và chúng tôi tin rằng nó sẽ tiếp tục có xu hướng giảm trong suốt cả năm nhưng dự kiến sẽ có sự biến động hàng tháng ở cả mức cao và mức thấp,” ông cho biết trong một lưu ý. “Lãi suất cao hơn sẽ dẫn đến tăng trưởng GDP thấp hơn trong tương lai và suy thoái kinh tế vào năm 2023 trong nửa đầu năm. GDP quý ba năm 2022 điều chỉnh cao hơn rất có thể là kết quả của hoạt động kinh tế tăng tốc trong nửa đầu năm 2022 với dự đoán chi phí đi vay cao hơn do Fed tăng lãi suất. Nếu điều này là chính xác thì quý bốn năm 2022 và đầu năm 2023 sẽ tỷ lệ cho vay thấp hơn, càng có nhiều khả năng dẫn đến suy thoái vào đầu năm 2023.”
Ông Dubravko Lakos-Bujas, Giám đốc Nghiên cứu Vĩ mô Vốn chủ sở hữu Toàn cầu tại JPMorgan Chase, cho rằng trong nửa đầu năm 2023 sự yếu kém của chứng khoán sẽ quay lại mức thấp nhất của năm 2022 nhưng sau đó sẽ cao hơn vào cuối năm.
Ông Lakos-Bujas viết: “Trong nửa đầu năm 2023, chúng tôi kỳ vọng chỉ số S&P 500 sẽ quay lại mức thấp nhất của năm 2022 khi Fed thắt chặt quá mức đối với các điều kiện cơ bản yếu hơn. Việc bán tháo này kết hợp với giảm phát, tỷ lệ thất nghiệp gia tăng và tâm lý doanh nghiệp suy giảm là đủ để Fed bắt đầu phát đi tín hiệu xoay trục, đẩy S&P 500 lên 4,200 vào cuối năm 2023.”
BMO, Jefferies, Wells Fargo, và RBC Capital cũng có chung dự đoán này. Tuy nhiên, một số tổ chức tài chính dự đoán S&P 500 sẽ giảm xuống dưới 4,000, bao gồm Morgan Stanley, Scotiabank, UBS, và Barclays.
Andrew Moran đưa tin về kinh doanh, kinh tế, và tài chính. Ông từng là một nhà văn và phóng viên trong hơn một thập niên ở Toronto, với các bài viết trên Liberty Nation, Digital Journal, và Career Addict. Ông cũng là tác giả của cuốn sách “The War on Cash” (“Cuộc Chiến Tiền Mặt”).
Nhật Thăng biên dịch