Sau khi nói có ghi hình, ghi âm, hành khách từ Úc nhập cảnh vào Việt Nam tại sân bay Tân Sơn Nhất được một quản lý mời vào phòng làm việc của hải quan. Lô hàng của ông này được cho thông quan sau khi xác định có trị giá dưới ngưỡng phải khai báo và đóng thuế phần vượt.
Ngày 7/1, tài khoản Facebook “P.N” đăng 2 clip, cho hay do ông Nguyễn Hà Anh Nhật – người đi trên chuyến bay từ Melbourne (Úc) về đến sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM, Việt Nam) ghi lại khi làm thủ tục nhập cảnh vào ngày 19/10/2022.
Clip được đăng tải kèm câu hỏi “nhân viên hải quan đã trực tiếp ra giá số hàng mà hành khách mang từ Úc về “muốn được nhập cảnh thì phải chung chi là 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng chăng?”.
Trong các clip ngắn trên, vị nam hành khách phản ánh việc bị nhân viên hải quan yêu cầu phải đưa 500 đô la mới cho thông quan lô hàng xách tay giá trị 1.300 đô la của ông này.
Sự việc sau đó được các báo Thanh Niên, Tuổi Trẻ ngày 8/1 xác định xảy ra vào ngày 16/10/2022.
Ông Nhật cho biết lúc 22h49 ngày 16/10/2022, hạ cánh xuống sân bay Tân Sơn Nhất từ Úc, ông bị gây khó dễ trước lô hàng xách tay là kem dưỡng da (làm từ nhau thai cừu). Số kem dưỡng da này được gói thành 10 chồng, đựng trong va li, được giải thích là mua từ Úc về để biếu người thân chứ không bán. Khi nhập cảnh sân bay Tân Sơn Nhất, ông Nhật bị nhân viên hải quan nghi ngờ hàng vượt quá số lượng quy định.
Trong cuộc đối thoại giữa ông Nhật với nữ nhân viên hải quan và một người tự xưng là quản lý hải quản, nữ nhân viên hải quan giải thích: “Tôi chỉ hướng dẫn anh làm thủ tục thôi mà”. Ông Nhật phản ứng gay gắt: “Nãy giờ chị làm như thế nào, chị đòi tôi 500 đô, tôi quay lại đây hết rồi. Tôi có hình ảnh bằng chứng hết rồi, tôi sẽ đưa lên mạng xã hội”.
Sau câu nói này, ông Nhật được người quản lý hướng dẫn vào phòng làm việc.
Một trong hai clip do ông Nguyễn Hà Anh Nhật quay lại vào khuya 16/10/2022 tại sân bay Tân Sơn Nhất. (Nguồn: Nguyễn Hà Anh Nhật/Facebook)
Báo Thanh Niên cho hay qua trao đổi, ông Nhật cho biết tại buổi làm việc, người quản lý đã thay mặt nhân viên hải quan xin lỗi ông và để ông Nhật mang số hàng về nhà (không phải đóng phạt cho hải quan, không lập biên bản) với điều kiện ông xóa hết các clip vừa quay. Ông Nhật đồng ý và đưa điện thoại cho cán bộ hải quan xóa clip, lấy hàng về nhà.
Trả lời câu hỏi vì sao clip đã bị cán bộ hải quan xóa đi mà ông vẫn còn để đưa lên mạng xã hội, ông Nhật cho biết sau khi có vụ việc lùm xùm ở sân bay Nội Bài (Hà Nội), ông thấy bức xúc nên lục tìm trong thùng rác điện thoại, thấy clip chưa bị xóa vĩnh viễn, nên lấy ra phản ánh để mong vấn đề làm thủ tục ở cửa khẩu được giải quyết.
Sự việc là hiểu lầm, sai quy trình?
Theo báo Thanh Niên ngày 8/1, ông Phan Minh Thảo, Chi cục phó Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất xác nhận sự việc như hành khách Nguyễn Hà Anh Nhật phản ánh là có xảy ra tại ga đến quốc tế sân bay Tân Sơn Nhất khuya 16/10/2022.
Nữ nhân viên hải quan trong sự việc tên là H. Trong giải trình, bà H. không thừa nhận việc vòi vĩnh tiền từ ông Nhật khi xử lý công việc.
Người xưng là quản lý, đứng ra giải quyết sự việc là ông Nguyễn Thành Hiển, Phó đội trưởng Đội hành lý nhập. Ông Hiển xác nhận sự việc xảy ra vào khuya 16/10/2022. Tại phòng làm việc, ông Hiển kiểm tra giấy tờ và xác định số hàng của ông Nhật trị giá 600 đô la Úc (tức dưới 10 triệu đồng là ngưỡng phải khai báo và đóng thuế phần vượt thêm gồm thuế giá trị gia tăng và thuế nhập khẩu), đã để ông Nhật mang số hàng này về nhà.
Ông Hiển nói không có chuyện hải quan ra điều kiện hành khách phải xóa các clip mới cho “thả hàng”, và khẳng định “không có việc cán bộ hải quan vòi vĩnh 500 USD như lời ông Nhật phản ánh”.
Từ đó, ông Thảo cho hay qua diễn biến vụ việc thì nhận thấy ban đầu đã có sự hiểu lầm thông tin giữa hành khách và công chức hải quan về giá trị hàng hóa khai báo, Tuổi Trẻ dẫn tin. Theo ông Thảo, công chức hải quan chỉ dựa vào lời khai của hành khách có lô hàng có trị giá 1.300 đô la Úc (gần 19 triệu đồng) mà không kiểm tra hóa đơn xác nhận, điều này đã làm sai quy trình và có phát ngôn không phù hợp.
Do số hàng của hành khách có trị giá 600 đô la Úc nên được phép qua kiểm tra hải quan. “Vì thế, lý do hành khách được đi qua không liên quan đến yêu cầu xóa clip”, đại diện Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất khẳng định.
Mặc dù vậy, chiều 8/1, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất (Cục Hải quan TP.HCM) cho hay tạm thời không phân công tác đối với công chức hải quan trong vụ việc để làm tường trình rõ, để đơn vị xử lý theo quy định, theo báo Thanh Niên.
Minh Sơn