Tạ Linh
Để đối phó với cuộc chiến Nga-Ukraina kéo dài một năm và sự cố khinh khí cầu do thám Trung Quốc gần đây, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg đã tuyên bố trong chuyến thăm Hoa Kỳ vào ngày 8/2 rằng, Trung Quốc đang tăng cường cho các hoạt động tình báo châu Âu và đầu tư vào khả năng quân sự mới, đồng thời bày tỏ lo ngại về các hoạt động quân sự của Bắc Kinh ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Đáp lại, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh đã trả lời vào ngày 9/2 rằng Trung Quốc chưa bao giờ xâm lược bất kỳ quốc gia nào, chưa bao giờ tham gia vào các cuộc chiến tranh ủy nhiệm và chưa bao giờ tham gia vào các hoạt động quân sự trên khắp thế giới, chứ đừng nói đến việc đe dọa các quốc gia khác bằng vũ lực. Tuy nhiên, truyền thông nước ngoài đã trích dẫn các ví dụ thực tế và chỉ ra rằng: “Tuyên bố đó là sai.”
Để đáp lại tuyên bố rằng Trung Quốc “chưa bao giờ xâm lược các quốc gia khác”, trang web “Vạch trần lời dối trá” (Polygraph. info) của VOA đã tiết lộ rằng Trung Quốc đã từng xâm lược Việt Nam và Ấn Độ.
Báo cáo chỉ ra rằng kể từ giữa những năm 1970, căng thẳng giữa Trung Quốc và Việt Nam không ngừng leo thang. Sau khi Việt Nam liên minh với Liên Xô, bị Bắc Kinh coi là đối thủ lớn nhất vào thời điểm đó, Ngày 17/2/1979, hàng trăm ngàn binh lính Trung Quốc đã vượt qua biên giới Việt-Trung dưới danh nghĩa “dạy cho Việt Nam một bài học”. Mặc dù cả hai quốc gia đều không cung cấp số liệu về thương vong trong cuộc chiến, nhưng các nhà sử học ước tính rằng 2 bên đều có khoảng “hơn 25.000 người chết và hơn 30.000 người bị thương”.
Ngoài ra, 3 năm sau khi chính quyền Trung Quốc xâm lược Tây Tạng vào năm 1959, TQ đã phát động cuộc chiến tranh biên giới kéo dài một tháng với Ấn Độ vào ngày 20/10/1962, đến ngày 21/11 thì ngừng bắn.
Trung Quốc đã chiếm giữ khoảng 39.000 km2 đất ở khu vực Aksai Chin của Ladakh và củng cố quyền kiểm soát khu vực này.
Năm 1967, Bắc Kinh một lần nữa phát động hàng loạt cuộc chiến tranh biên giới với Ấn Độ, đến tháng 6/2020, hai bên lại nổ ra xung đột đẫm máu. Xung đột biên giới Trung – Ấn mới nhất xảy ra vào tháng 12/2022.
Chưa bao giờ tham gia vào các cuộc chiến ủy nhiệm?
Bà Mao Ninh nói rằng chính quyền Trung Quốc “chưa bao giờ tham gia chiến tranh ủy nhiệm”, nhưng sự thật là sau khi ĐCSTQ lên nắm quyền và thành lập chính quyền vào năm 1949, Mao Trạch Đông, lãnh đạo chính quyền Trung Quốc khi đó đã hỗ trợ rất nhiều về quân sự, kinh tế và chính trị cho các đảng cộng sản ở các nước Đông Nam Á .
“Trung Quốc hỗ trợ Khmer Đỏ trong Nội chiến Campuchia từ năm 1970 – 1975. Chính quyền Trung Quốc là bên ủng hộ chủ chốt duy nhất trong cuộc diệt chủng của chính quyền Dân chủ Campuchia (tức chế độ Khmer Đỏ) từ năm 1975 – 1979.”
Diep Sophal, tác giả cuốn “Nguyên nhân của cuộc chiến Campuchia”, trong một cuộc phỏng vấn với VOA hồi năm 2019 đã cho biết: “Với sự tài trợ và hỗ trợ từ Bắc Kinh, thời kỳ Pol Pot (lãnh đạo Khmer Đỏ) tràn ngập giết chóc, đói khổ và tàn bạo”.
Chính quyền Trung Quốc cũng cung cấp viện trợ đáng kể cho Triều Tiên trong Chiến tranh Triều Tiên từ năm 1950 đến năm 1953.
Chưa bao giờ tham gia vào các hoạt động quân sự trên khắp thế giới?
Tháng 9/2015, lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã công khai hứa với Tổng thống Mỹ khi đó là ông Barak Obama rằng Trung Quốc sẽ không quân sự hóa các đảo nhân tạo ở Biển Đông.
Nhưng chính quyền Trung Quốc không chỉ mở rộng việc xây dựng các đảo nhân tạo ở vùng biển tranh chấp ở Biển Đông, mà còn quân sự hóa các đảo nhân tạo này bằng cách triển khai máy bay chiến đấu, hệ thống tên lửa chống hạm và phòng không, cũng như thiết bị gây nhiễu và laser.
Tranh cãi gần đây nhất là việc một tàu bảo vệ bờ biển Trung Quốc đã chiếu “đèn laze cấp độ quân sự” vào một tàu Cảnh sát biển Philippines (PCG) gần Bãi Cỏ Mây (Second Thomas Shoal) vào ngày 6/2, khiến thủy thủ đoàn trên tàu bị mù tạm thời.
Ngày 14/2, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đã triệu tập Đại sứ Trung Quốc để bày tỏ “quan ngại nghiêm trọng”. Bộ Ngoại giao Philippines cũng gửi công hàm phản đối tới đại sứ quán Trung Quốc.
Vào tháng 6 năm ngoái, Bộ Quốc phòng Úc báo cáo rằng một máy bay trinh sát biển P-8 của Không quân Hoàng gia Úc đã bị một máy bay chiến đấu J-16 của Trung Quốc tấn công khi đang tiến hành “các hoạt động trinh sát hàng hải thường lệ” trong không phận quốc tế ở Biển Đông vào ngày 26/5. Việc chặn một cách nguy hiểm này đã đe dọa đến sự an toàn của phi hành đoàn.
Chuyên gia về các vấn đề quốc phòng Peter Layton đã viết trên trang web của Viện Lowy, một tổ chức nghiên cứu tư vấn của Úc, rằng “Úc đã tiến hành các cuộc tuần tra hàng hải trong khu vực trong nhiều thập niên – chuyến bay P-8 không có gì nổi bật, nhưng hành vi gây hấn của máy bay chiến đấu J-16 [của chính quyền Trung Quốc] thì ngược lại.”