Tạ Linh
Truyền thông Hoa Kỳ đưa tin Lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình sẽ phá bỏ việc bổ nhiệm nhân sự trong hệ thống tài chính và tiếp tục tập trung hóa quyền lực, đồng thời có thể khôi phục Ủy ban điều phối các chính sách tài chính trước đây.
Bloomberg dẫn lời những người quen thuộc với vấn đề này hôm thứ Sáu ( 24/2) cho biết các nhà lãnh đạo cao nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc đang xem xét việc khôi phục Ủy ban Công tác Tài chính Trung ương đã bị giải tán nhằm thực hiện nhiều quyền kiểm soát hơn đối với các chính sách tài chính.
Ban Công tác Tài chính Trung ương là một tổ chức tồn tại từ năm 1998 đến năm 2003 để lãnh đạo công tác xây dựng đảng trong hệ thống tài chính. Ôn Gia Bảo, khi đó là Phó Thủ tướng Quốc vụ viện, từng là chủ tịch đầu tiên của ủy ban.
Ủy ban, được thành lập sau cuộc khủng hoảng tài chính châu Á để giám sát hệ thống tài chính của Trung Quốc, nhằm đảm bảo rằng các quan chức các cấp tuân thủ các hướng dẫn của đảng trong cái gọi là hệ thống quản lý theo chiều dọc. Ủy ban giám sát các vấn đề chính sách và nhân sự tại ngân hàng trung ương, các cơ quan quản lý tài chính và các tổ chức tài chính nhà nước của Trung Quốc.
Tờ “Wall Street Journal” là tờ đầu tiên tiết lộ vào thứ Năm (23/2) rằng Tập Cận Bình đang chuẩn bị khôi phục ủy ban và bổ nhiệm hai người thân cận vào các vị trí quan trọng trong Ngân hàng Trung ương (Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc – PBOC).
Hà Lập Phong (He Lifeng, 何立峰), một người thân tín lâu năm của Tập Cận Bình và là người đứng đầu Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia, được cho là sẽ kế nhiệm Lưu Hạc làm phó thủ tướng phụ trách chính sách kinh tế trong cuộc cải tổ chính phủ vào tháng Ba. Đồng thời, ông dự kiến sẽ giữ chức Bí thư đảng ủy Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, kế nhiệm Quách Thụ Thanh (Guo Shuqing). Và Chu Hạc Tân (Zhu Hexin 朱鹤新), người đứng đầu Tập đoàn CITIC, có thể trở thành thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc kế nhiệm Dịch Cương (Yi Gang 易纲).
Củng cố quyền lực và bổ nhiệm những người thân cận sẽ giúp ông Tập kiểm soát tài chính nhiều hơn.
Bloomberg cho biết, những cuộc bổ nhiệm đó và khả năng hợp nhất quyền lực của các cơ quan sẽ khiến việc ra quyết định về các chính sách kinh tế quan trọng rơi vào tay ít người hơn và cuối cùng là dưới thời Tập Cận Bình việc bổ nhiệm một Phó thủ tướng làm bí thư đảng ủy Ngân hàng Trung ương sẽ tăng cường vai trò của Ngân hàng Trung Ương trong quy định tài chính.
Ông Tập đã giành được nhiệm kỳ thứ ba chưa từng có tại đại hội đảng vào tháng 10 năm ngoái.
Christopher Beddor, phó giám đốc nghiên cứu về Trung Quốc tại Gavekal Dragonomics ở Bắc Kinh nói với Bloomberg, không nghi ngờ gì về việc Hà Lập Phong có mối quan hệ cá nhân thân thiết với Tập Cận Bình hơn nhiều so với Quách Thụ Thanh có với Tập Cận Bình.
Bedol nói thêm: “Nếu cuối cùng ông ấy được bổ nhiệm để thay thế Quách Thụ Thanh, thị trường có thể coi Tập Cận Bình là người có quyền giám sát trực tiếp hơn đối với ngân hàng trung ương,”
Nếu Hà Lập Phong, 68 tuổi, được bổ nhiệm làm bí thư đảng ủy Ngân hàng Trung ương, thì đây sẽ là lần đầu tiên kể từ những năm 1990, một phó thủ tướng phụ trách chính sách kinh tế đồng thời là bí thư đảng ủy Ngân hàng Trung ương. Phó thủ tướng cuối cùng làm bí thư đảng ủy Ngân hàng Trung ương là Chu Dung Cơ.
Trong những năm gần đây, vai trò bí thư đảng ủy và thống đốc của Ngân hàng Trung ương đã được tách biệt. Công việc của Quách Thụ Thanh luôn tập trung vào các vấn đề rủi ro tài chính, trong khi Dịch Cương phụ trách việc thực thi chính sách tiền tệ.
Các nhà kinh tế cho biết các bổ nhiệm mới có thể không báo hiệu một sự thay đổi lớn trong chính sách tiền tệ, nhưng chính sách của ngân hàng trung ương dự kiến sẽ trở nên ôn hòa hơn.
Hà Lập Phong đã dành phần lớn sự nghiệp của mình cho chính quyền địa phương và ủng hộ việc phát triển cơ sở hạ tầng. Bedol nói: Điều đó có nghĩa là “ông ấy có thể không cảnh giác về nguy cơ nợ nần như Quách Thụ Thanh hay Lưu Hạc,”
Hà Lập Phong là một người thân tín quan trọng của Tập Cận Bình và đã tháp tùng Tập Cận Bình trong nhiều chuyến thăm trong những năm gần đây. Cả hai quen nhau từ những năm 1980.
Còn Chu Hạc Tân, người đã dành phần lớn sự nghiệp của mình trong hệ thống ngân hàng quốc doanh, từng là phó thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc trước khi trở thành chủ tịch Citic vào năm 2020.