Lâm Yến
Trong hai tháng đầu năm 2023, hơn 2.000 người Trung Quốc vượt qua khu rừng rậm hiểm trở Darien Canyon đến biên giới phía nam của Hoa Kỳ. Cả chính quyền địa phương và các cơ quan phi chính phủ giúp đỡ người nhập cư đều nói rằng, họ chưa bao giờ thấy nhiều người Trung Quốc mạo hiểm lên phía bắc như vậy. Internet Trung Quốc gọi động thái này là “tuyến đường đi” đến Hoa Kỳ.
Axios đưa tin hôm thứ Tư (29 tháng 3) rằng, sự gia tăng số lượng người Trung Quốc nhập cảnh bất hợp pháp vào Mỹ phản ánh sự phản kháng liên tục của người dân Trung Quốc đối với các chính sách đối nội nghiêm ngặt của ĐCSTQ.
Một ông bố người Trung Quốc chờ đợi phiên tòa di cư, hiện đang sống ở Albany, thủ phủ bang New York cho biết, vào tháng 2, ông đã đưa cậu con trai 16 tuổi của mình đi một mạch từ Nam Mỹ đến Bắc Mỹ, và cuối cùng đã vượt qua biên giới Mexico – Mỹ sang Mỹ. Trước đó, họ đã đi qua 11 quốc gia, bao gồm Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Ecuador, Panama, Guatemala…
Anh ở độ tuổi 40, quê quán ở tỉnh Hà Nam, tham gia phong trào xã hội đường phố ở Quảng Châu, phản đối chính ‘zero covid’ cực đoan của ĐCSTQ, và rời khỏi Trung Quốc vì lo sợ chủ nghĩa độc tài ngày càng sâu rộng của Chủ tịch Tập Cận Bình. Để tránh bị trả thù, anh hóa danh là Sam. Vợ và con trai nhỏ của anh vẫn ở Trung Quốc.
Sam và những người khác đã lợi dụng việc đi lại miễn thị thực của Ecuador để bắt đầu hành trình lên phía bắc đến Hoa Kỳ, sau khi đi qua bảy quốc gia Mỹ Latinh, họ bị Lực lượng Tuần tra Biên giới Mỹ bắt và giam giữ trong năm ngày.
Sam nói với Axios: “Cuộc di cư này cho thấy sự phản kháng của người dân Trung Quốc đối với các chính sách thụt lùi và các biện pháp phong tỏa hà khắc của Chủ tịch Tập Cận Bình. Nó giống như phản ứng của động vật giẫm đạp bỏ chạy trước một trận động đất vậy”.
Phóng viên biên giới: Số người Trung Quốc bị cơ quan thực thi pháp luật bắt giữ tăng gấp 8 lần
Jorge Venture, một phóng viên của “NewsNation” ở Hoa Kỳ, đã tweet một video vào ngày 20 tháng 3 (click) và tweet rằng, anh đã đưa tin về biên giới trong vài năm qua: “Tôi chưa bao giờ thấy số lượng lớn người Trung Quốc như vậy vượt biên bất hợp pháp vào Hoa Kỳ”.
Anh nói: “So với năm ngoái, số vụ các cơ quan biên giới Hoa Kỳ bắt giữ công dân Trung Quốc đã tăng hơn 900%”.
Theo dữ liệu từ cơ quan di trú biên giới Hoa Kỳ, trong năm tài khóa 2023 (01/10/2022-30/09/2023), cho đến nay đã có 4.300 người Trung Quốc vượt qua biên giới phía Nam của Hoa Kỳ. Chỉ riêng trong tháng Hai, Lực lượng Tuần tra Biên giới Hoa Kỳ đã bắt giữ 1.345 người Trung Quốc nhập cư lậu. Trong khi đó, cả năm tài khóa 2022, chưa đầy 2.000 công dân Trung Quốc bị bắt khi vượt biên.
Theo dữ liệu nhập cư của chính phủ Panama, trong hai tháng đầu năm nay, gần 2.200 công dân Trung Quốc đã vào Panama qua khu rừng rậm ở hẻm núi Darien. Con số này nhiều hơn tổng số người Trung Quốc vào Panama vào năm 2022 (2.000). Nếu so với tổng số 77 người được tính vào năm 2021, đó là một sự gia tăng rất lớn.
Các Cơ quan hỗ trợ Hoa Kỳ: Mỗi tuần đều nhận được thỉnh cầu hỗ trợ
Trên WeChat, lượng tìm kiếm cho cụm từ “Tuyến đường đi” đến Hoa Kỳ đã tăng lên kể từ năm 2021. Theo dữ liệu công khai của WeChat, lần cuối cùng lượng tìm kiếm của từ này tăng mạnh là vào ngày 1 tháng 2, khi người dùng WeChat tìm kiếm và đăng lại 550.000 lần cho nội dung liên quan đến “Tuyến đường đi”.
Phó Hi Thu, Chủ tịch Hiệp hội Viện trợ Trung Quốc, xác nhận rằng, hàng tuần, tổ chức của ông đều nhận được yêu cầu hỗ trợ của những người Trung Quốc mới nhập cảnh vào Hoa Kỳ.
Ông tin rằng có ba lý do giải thích cho sự gia tăng người Trung Quốc vượt biên trái phép vào Hoa Kỳ. Ông nói: “Tình hình nhân quyền và tự do tôn giáo ở Trung Quốc ngày càng xấu đi; sự rút lại các chính sách biên giới chặt chẽ của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Trump, và sự lan truyền của các thông tin người Trung Quốc vượt biên trên mạng xã hội, tất cả đã gây ra hiệu ứng bầy đàn”.
Lương Tai, giáo sư xã hội học tại Đại học Bang Albany thuộc Đại học Bang New York, người nghiên cứu về người Trung Quốc nhập cư, nói với Axios rằng, sự gia tăng của người Trung Quốc ở biên giới cũng liên quan đến tác động sâu rộng của đại dịch đối với kinh tế Trung Quốc.
Ông nói: “So với bốn hoặc năm năm trước, thiệt hại đối với nền kinh tế Trung Quốc lần này là tàn khốc đối với những người lao động có tay nghề thấp”.
Ông nói, việc kiểm tra thị thực chặt chẽ hơn và hạn chế đi lại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, cũng đã khiến một số người Trung Quốc quyết định vượt biên trái phép qua biên giới phía nam, thay vì bay thẳng đến Hoa Kỳ.
Nhóm Brownsville của một cơ quan nhập cư địa phương ở Texas cho biết, hiện họ tiếp nhận trung bình hàng chục công dân Trung Quốc mỗi ngày, trong khi tổ chức này chỉ tiếp nhận một vài người Trung Quốc khi mới thành lập vào năm 2018. Họ nói rằng, có vẻ như nhiều người Trung Quốc đang đến Los Angeles.
Trịnh Tồn Trụ, giám đốc tổ chức phi lợi nhuận Tiếng nói của người nhập cư, cho biết: “Chính sách ‘zero COVID’ (của ĐCSTQ) đã gây tổn hại nghiêm trọng cho người dân thường Trung Quốc. Nhiều người trước đây không quan tâm đến chính trị, nhưng dịch bệnh này đã đánh thức họ. Họ nhận ra rằng, thực sự không có tự do ở Trung Quốc”.
Chính quyền Biden đã công bố một chính sách mới vào tháng trước, sẽ đặt ra những giới hạn nghiêm ngặt đối với những người đủ điều kiện xin tị nạn sau khi nhập cảnh bất hợp pháp vào Hoa Kỳ. Động thái này sẽ xóa bỏ tư cách xin tị nạn của hầu hết những người nhập cư ở biên giới phía nam sau ngày 11/5. Vì theo luật di trú của Hoa Kỳ, những người nhập cư đi qua một quốc gia khác trên đường đến Hoa Kỳ, nhưng không nộp đơn xin bảo vệ ở quốc gia đó, sẽ không đủ điều kiện để xin tị nạn tại Hoa Kỳ.
Theo dữ liệu gần đây của chính phủ Hoa Kỳ, công dân Trung Quốc có tỷ lệ tị nạn ở Hoa Kỳ tương đối cao, khoảng 58%. Để so sánh, tỷ lệ chấp thuận trung bình cho những người xin tị nạn ở Tam giác phía Bắc của các quốc gia Trung Mỹ, bao gồm Guatemala, Honduras và El Salvador, là 10%.
Lâm Yến – Epoch Times
Thanh Hà biên dịch