An Chi
Khi tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên đang gia tăng, có thông tin lan truyền trên tài khoản X rằng, Mỹ đã vận chuyển “500 quả bom xuyên đất và 10 chiếc máy bay không người lái ‘đầu lâu’” đến Hàn Quốc, kèm theo video làm bằng chứng. Các phương tiện truyền thông Đài Loan như “Newtalk” cũng đã trích dẫn video này. Một video khác cũng cho rằng có quân đội của 18 quốc gia đang tập trung tại “Vĩ tuyến 38” (đường phân giới quân sự) giữa Triều Tiên và Hàn Quốc.
Bộ phận kiểm tra sự thật của RFA có tên Asia Fact Check Lab đã xem xét hai video này và phát hiện ra rằng: Video đầu tiên là hình ảnh cũ từ năm 2013 về việc Mỹ vận chuyển hai máy bay T-38 đã ngừng hoạt động, không phải là việc Mỹ chuyển giao vũ khí cho Hàn Quốc; Video thứ hai về “quân đội của 18 quốc gia tập trung” thực chất là hình ảnh từ lễ diễu hành kỷ niệm ngày thành lập quân đội Hàn Quốc năm 2023.
Phân tích sâu hơn, Asia Fact Check Lab chỉ ra: Việc “Mỹ gửi vũ khí cho Hàn Quốc” thực sự chỉ là hình ảnh cũ từ nhiều năm trước.
Khi tình hình trên bán đảo Triều Tiên nóng lên, nhiều tài khoản trên X đã đăng tải cùng một video, tuyên bố rằng Mỹ đang khẩn cấp vận chuyển 500 quả bom xuyên đất và 10 chiếc máy bay không người lái “đầu lâu” đến Hàn Quốc.
Asia Fact Check Lab đã xác minh rằng video này có nguồn gốc từ NASA, nơi đã đăng tải video vào ngày 24 tháng 7 năm 2017 trên kênh YouTube của mình, với tiêu đề “Siêu Cá voi trắng ‘nuốt’ máy bay T-38, vận chuyển đến El Paso, Texas”.
So sánh cho thấy cảnh đầu video mà mọi người truyền tay nhau trùng khớp với video của NASA ở giây thứ 54, cảnh máy bay được vận chuyển vào kho hàng cũng giống như ở phút thứ 2:35 trong video của NASA, và cảnh máy bay vận tải cất cánh ở giây thứ 29 cũng tương tự như ở phút thứ 3:36 trong video của NASA.
Theo mô tả trong video, vào ngày 26 tháng 3 năm 2013, NASA đã sử dụng máy bay vận tải “Super Guppy” để vận chuyển hai máy bay T-38 đã ngừng hoạt động đến El Paso, Texas để tháo dỡ và tái chế. Super Guppy, với tên chính thức là “Airbus A300-600ST”, là một máy bay vận tải đặc biệt cho hàng hóa lớn.
Ngoài ra, trong báo cáo của Newtalk cũng trích dẫn thông tin từ X cho rằng “quân đội của 18 quốc gia” đã tiến vào Seoul và chuẩn bị hướng tới đường phân giới quân sự, bắt đầu vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu khẩn cấp. Asia Fact Check Lab đã suy đoán rằng cảnh trong video có sự xuất hiện của nhiều đội quân danh dự và người dân đứng hai bên đường, là từ các hoạt động như lễ kỷ niệm thành lập quân đội.
Tuy nhiên, theo những hình ảnh trực tiếp từ lễ kỷ niệm thành lập quân đội Hàn Quốc năm nay, thời tiết hôm đó rất đẹp, không giống như trong video mà người dân có ô.
Khi xem xét các cảnh trong video kỷ niệm thành lập quân đội Hàn Quốc năm 2023, có thể thấy rằng thời tiết hôm đó có mưa và có hai đoạn video với các lực lượng quân đội tương tự như trong video lan truyền.
Theo thông tin từ video của đài truyền hình Hàn Quốc KBS, điểm bắt đầu và kết thúc của cuộc diễu hành là từ Changnyong-mun đến Gwanghwa-mun, và trong video lan truyền có sự xuất hiện của một logo của một chuỗi cà phê nổi tiếng. Quả thật ở giữa Chungnyeong-mun và Gwanghwa-mun có một chi nhánh Starbucks, khớp với cảnh trong video lan truyền, do đó xác nhận rằng video đó thực sự là từ lễ diễu hành kỷ niệm thành lập quân đội năm 2023, không phải là “sự tập trung của quân đội 18 quốc gia”.
Tổng hợp các phát hiện trên cho thấy cả hai video lan truyền đều không liên quan đến xung đột giữa Triều Tiên và Hàn Quốc, mà là thông tin sai lệch.