Trung Quốc có kế hoạch huy động tới 300 tỷ nhân dân tệ (khoảng 44,4 tỷ USD) để hỗ trợ các nhà phát triển bất động sản đang gặp khó khăn trong việc hoàn thành dự án của họ, trong khi vào tháng Bảy, hơn nửa triệu người mua đã ngừng thanh toán theo tiến độ cho những căn nhà mua trả trước chưa hoàn thành.
Quỹ được huy động bởi Hội đồng Nhà nước Trung Quốc, nền tảng thông tin tài chính REDD đưa tin hôm 26/07. Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc đã đóng góp 50 tỷ nhân dân tệ (CNY), khoảng 7,4 tỷ USD. Ngân hàng trung ương của Trung Quốc – Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) – đã đóng góp 30 tỷ CNY, khoảng 4.44 tỷ USD. Bài báo không chỉ ra tổ chức nào sẽ đóng góp phần tài chính còn lại.
Tuy nhiên, quỹ 44 tỷ USD thậm chí không thể ngăn chặn vòng lặp đổ vỡ BĐS mà những người mua nhà trả tiền trước theo tiến độ dự án đã tạo thành.
Chính phủ Trung Quốc cho phép các nhà phát triển BĐS bán trước các căn hộ ngay cả khi các tòa nhà chỉ ở trên bản vẽ. Người mua cần phải trả toàn bộ giá trị ngôi nhà, bao gồm khoản trả trước và tiền vay thế chấp ngôi nhà, thanh toán hàng tháng cho ngân hàng ngay sau khi ký hợp đồng. Người Trung Quốc gọi các dự án không thể hoàn thành, ngừng thi công trong 12 thán là “những toà nhà đuôi thối”.
Viện Nghiên cứu Bất động sản E-House Thượng Hải, một cơ quan nghiên cứu do nhà nước điều hành, đã báo cáo hôm 18/07 rằng có khoảng 900 tỷ CNY (khoảng 133 tỷ USD) trong các khoản thế chấp liên quan đến “các tòa nhà đuôi thối” ở Trung Quốc. Người mua bắt đầu từ chối thanh toán theo tiến độ vào tháng Bảy.
Đến hôm 26/07, các nạn nhân từ 113 thành phố ở 26 tỉnh đã liệt kê 321 dự án xây dựng dở dang trên GitHub. Họ đã tải lên các bức ảnh và tuyên bố để xác minh tính xác thực của các tuyên bố. E-House tính toán rằng trung bình có 1.701 căn hộ trong một dự án, nghĩa là khoảng 550.000 người mua không thể dọn vào nhà họ đã mua.
E-House đã cảnh báo trong báo cáo thường niên năm 2022 rằng những người mua của 3.85% các dự án BĐS ở Trung Quốc có thể từ chối thanh toán theo tiến độ vì những ngôi nhà bán trước mà họ mua là “những tòa nhà đuôi thối”, mặc dù điều đó có nghĩa là họ sẽ bị hạ điểm tín nhiệm xã hội.
Hệ thống tín nhiệm xã hội là một phương pháp mà Chính phủ Trung Quốc sử dụng để kiểm soát người dân. Chính phủ này không cho phép những người có điểm tín nhiệm thấp đi phương tiện công cộng hoặc cho phép con cái của họ đi học ở các trường công lập.
Lãnh đạo ngân hàng: Quỹ Nhà nước sẽ không giải quyết được vấn đề
Jiemian News, hãng truyền thông của nhà nước đưa tin hôm 22/07, ngoài 44.4 tỷ USD quỹ nhà nước, các chính quyền địa phương ở Giang Tây, miền Trung Trung Quốc Hồ Nam, Tây Nam Trung Quốc Yunan, Tây Bắc Thiểm Tây Trung Quốc và các tỉnh Phúc Kiến miền Nam Trung Quốc cũng tung ra các quỹ địa phương để giúp các nhà phát triển BĐS.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế và chủ ngân hàng không nghĩ rằng các quỹ này có thể giải quyết được vấn đề.
Ông Cheng Xiaonong, một học giả kinh tế và chính trị có bằng Tiến sĩ xã hội học từ Đại học Princeton, nhận xét hôm 24/07: “Trừ khi Chính phủ Trung Quốc thích chi hết tiền vào thị trường bất động sản”. Ông Cheng không nghĩ rằng Chính phủ sẽ sử dụng ngân sách quốc gia của mình để đổ vào thị trường này.
Zheng Yi, một cựu giám đốc ngân hàng đầu tư Trung Quốc, nói với The Epoch Times hôm 21/07: “Một quỹ không thể giải quyết được vấn đề. Vấn đề tòa nhà đuôi thối là một vấn đề tích lũy. Nó cần những chính sách mới và một lượng kinh phí lớn để giải quyết”.
Zheng nói rằng các nhà phát triển mua đất từ chính quyền địa phương, bán căn hộ cho các cá nhân, hối lộ các quan chức chính phủ và ngân hàng để dự án tiến triển thuận lợi, bỏ tiền vào túi của họ, sau đó trả tiền cho việc xây dựng.
Các chủ đầu tư vay từ các ngân hàng. Đồng thời, người mua được thế chấp vay ngân hàng. Với các khoản vay và thu nhập từ bán hàng, các nhà phát triển sẽ có đủ tiền để hoàn thành một dự án. Tuy nhiên, họ không thể hoàn thành dự án nếu không tính toán và kiểm soát tốt các chi phí. Mặt khác, các ngân hàng cho vay và thế chấp đang gặp rủi ro lớn khi dự án còn dang dở, ở cả hai phía: doanh nghiệp BĐS vay nợ ngân hàng và người mua nhà không có nhà vào ở.
Để giải quyết vấn đề này, chính phủ phải sử dụng tiền của người nộp thuế.
Ông Zheng nói, “Chính phủ chỉ có thể hỗ trợ một số nhà phát triển mà họ muốn giúp đỡ. Chính phủ không có khả năng giúp tất cả”.
Ông Zheng tin rằng sẽ có những phản ứng dây chuyền. Người mua mới sẽ chỉ mua từ các nhà phát triển đã nhận được tiền của chính phủ. Các chủ đầu tư khác sẽ phá sản nhanh hơn, có nghĩa là họ không thể trả lại các khoản vay của mình hoặc hoàn thành tất cả các dự án. Sau đó, các ngân hàng không có gì để tịch thu và không thể thu các khoản cho vay và thế chấp. Các ngân hàng đối mặt với nguy cơ phá sản và không thể phát hành thêm bất kỳ khoản vay nào cho các nhà phát triển còn sống.
“Thật khó để giải quyết vấn đề. Tôi nghĩ vấn đề tồi tệ nhất trong ngành bất động sản Trung Quốc là người tiêu dùng và nhà đầu tư không có niềm tin vào thị trường”, ông Zheng nói.
Niềm tin thị trường
Thị trường bất động sản của Trung Quốc đã thiếu người mua kể từ khi đại dịch bắt đầu. Đồng thời, ngày càng có nhiều người cố gắng bán nhà của họ. Để hồi sinh thị trường, chính phủ Trung Quốc đã đưa ra các chính sách khuyến khích hoặc ép buộc người dân mua nhà.
Kể từ tháng Sáu, ít nhất 9 thành phố của Trung Quốc được cho là đã khuyến khích người dân, bao gồm cả nhân viên chính phủ, “mua theo nhóm” các bất động sản được chỉ định trong nỗ lực thúc đẩy doanh số bán bất động sản tại địa phương.
Hôm 13/06, chính phủ quận Huangdao ở thành phố Qingdao, đã thông báo công khai rằng bất kỳ cư dân nào có đủ tiền tiết kiệm trong ngân hàng nên mua một ngôi nhà mới, các quan chức phải nói chuyện với bất kỳ cư dân nào không muốn mua và nhân viên của từng cộng đồng trong học khu sẽ bị phạt nếu cư dân trong cộng đồng mua ít hơn hai ngôi nhà mới trong tháng Sáu.
Một số chính quyền thành phố, bao gồm cả thành phố Trung Sơn, đã ban hành lệnh giới hạn quy định “khoảng thời gian giữa mỗi lần điều chỉnh giá bán của một tòa nhà dân cư mới không được dưới 3 tháng và mức giảm không quá 5%”.
Các nhà phát triển đang gặp khó khăn đang sử dụng nhiều cách để quảng bá sản phẩm của họ.
Tại tỉnh Hà Nam, miền Trung Trung Quốc, các nhà phát triển đã đề nghị lấy cây lúa mì và cây tỏi làm khoản giảm trừ.
Một quảng cáo bất động sản ở Trung Quốc cho biết người mua có thể sử dụng loại cây này, với giá 26.7 xu / pound để bù lại 23.900 USD cho khoản trả trước trong một trong những dự án phát triển của nó.
Ở tỉnh Giang Tô, miền đông Trung Quốc, các nhà phát triển đã đề nghị lấy đào và dưa hấu làm thanh toán.
Tuy nhiên, các chính sách và chương trình khuyến mãi này đã thành công hạn chế.
Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc đã công bố một báo cáo hôm 15/07 cho biết tổng doanh số bán nhà giảm 26.2% trong nửa đầu năm, so với năm 2021 và tổng giá trị bán nhà giảm 31.8%.
Cùng ngày hôm đó, văn phòng cũng công bố số liệu thống kê về chỉ số giá nhà của 70 thành phố trong tháng Sáu cho thấy giá nhà ở 34 thành phố đã giảm xuống mức thấp hơn so với tháng 06/2020. Sáu trong số đó đã giảm xuống mức vào tháng 06/2017. Một công nhân Trung Quốc đi ngang qua khu phát triển bất động sản mới ở Bắc Kinh hôm 01/04/2013. (Ảnh: Mark Ralston / AFP qua Getty Images)
Nỗi buồn của người mua
Vấn đề có rất nhiều tòa nhà chưa hoàn thành là quá lớn để che giấu. Chính phủ không cấm các bài đăng liên quan trên mạng xã hội. Ngay cả các phương tiện truyền thông nhà nước cũng đưa tin về nỗi buồn của những người mua là nạn nhân.
Li Mingyu, 30 tuổi, cư dân Vũ Hán (bút danh) nói với The Epoch Times hôm 13/07: “Tôi đã vay 500.000 CNY (khoảng 74,000 USD) từ người thân để trả trước và trả hơn 6.000 CNY (khoảng 890 USD) cho khoản thế chấp mỗi tháng”. Theo hợp đồng, nhà phát triển hứa với Li rằng toà nhà sẽ hoàn thành vào cuối năm 2021 nhưng họ đã hoàn toàn ngừng thi công vào tháng Chín năm ngoái.
Li cho biết tiền lương của cô không lớn và cô cảm thấy cuộc đời mình sẽ hoàn toàn bị hủy hoại nếu cô tiếp tục trả tiền thế chấp cho một ngôi nhà đang xây dở.
Yang Yue (mật danh) và chồng đã di cư đến Trịnh Châu vài năm trước để kinh doanh đồ nội thất. Họ không có địa chỉ đăng ký tại địa phương mà chính phủ sử dụng để kiểm soát nơi mọi người di chuyển. Để gửi con trai đến một trường học trong thành phố, họ phải có nhà riêng.
Cô Yang nói với The Epoch Times hôm 23/07: “Chúng tôi đã mua căn hộ bán trước vào năm 2020. Nhà phát triển sẽ trao chìa khóa cho chúng tôi vào năm 2023”.
Cô Yang và những người mua nhà đồng nghiệp của cô phát hiện ra rằng chủ đầu tư đã ngừng xây dựng tòa nhà vào năm ngoái và không cung cấp cho họ bất kỳ thông tin nào về thời điểm họ sẽ tiếp tục dự án. Đồng thời, việc bán đồ nội thất ngày càng khó hơn. “Mọi người trở nên nghèo hơn và nền kinh tế đang ở trong tình trạng tồi tệ”.
Đối mặt với các hóa đơn tiền thuê cửa hàng, tiền thuê nhà hiện tại, chi phí sinh hoạt và học hành cho con trai, cô Yang cho biết cô rất hối hận khi mua căn nhà bán trước.
Tờ báo nhà nước Huashang đã đưa tin vào tháng Ba rằng hơn 300 người mua ở Tây An không có đủ tiền để thuê một ngôi nhà đã hoàn thiện và chuyển đến những căn hộ bán trước chưa hoàn thiện mà họ đã mua vào năm 2013 hoặc 2014. Các tòa nhà dân cư chưa hoàn thiện không có điện, nước, hệ thống sưởi hoặc phòng tắm. Còn tường và sàn chỉ là xi măng thô.
Đức Duy
Theo The Epoch Times