Liên Thành
Chuyên gia các vấn đề quân sự Hạ Lạc Sơn đã có bài nhận định cho rằng, cuộc phản công của Ukraina còn chưa kịp bắt đầu, tình hình nội bộ bên phía Nga đã thường xuyên xuất hiện vấn đề, điều này dường như cho thấy cuộc chiến có thể tiến vào một tình huống rất có lợi cho sự phản công của Ukraina. Mọi hành động của người Nga dường như đang dọn đường cho cuộc phản công của Ukraina. Sau đây là phần chuyển ngữ bài bình luận của ông Hạ đăng trên nền tảng Ganjing World.
Mặc dù không ai có thể nói chắc chắn phương pháp và hướng phản công của Ukraina, nhưng Matxcova dường như đã bắt đầu chuẩn bị cho dư luận về sự thành công của cuộc phản công của Kyiv, điều này phản ánh sự lo lắng của ông Putin về giai đoạn tiếp theo của cuộc chiến.
Hãng tin tiếng Nga Meduza xác nhận rằng gần đây họ đã nhận được một bản hướng dẫn mới của Điện Kremlin dành cho các cơ quan tuyên truyền của Nga, bao gồm các nguyên tắc báo chí của Điện Kremlin về cách các hãng tin thân chính phủ nên đưa tin về cuộc phản công dự kiến của Ukraina. Bản hướng dẫn yêu cầu các phương tiện truyền thông không hạ thấp kỳ vọng của Ukraina về một cuộc phản công, hoặc không khẳng định rằng Kyiv không chuẩn bị cho một cuộc phản công. Ngược lại, cần nhấn mạnh rằng các nước phương Tây đang cung cấp vũ khí cho Kyiv và hỗ trợ Ukraina theo nhiều cách khác nhau.
Một logic đơn giản đằng sau việc Matxcova quá chú trọng đến tin tức là họ muốn sử dụng bộ máy tuyên truyền của mình để chuẩn bị tinh thần cho người Nga về những gì sắp xảy ra. Nếu cuộc tấn công của Ukraina thất bại, có thể giải thích rằng quân đội Nga đã đẩy lùi một cuộc tấn công cực kỳ mạnh mẽ, khiến giá trị của chiến thắng tăng lên rất nhiều. Còn nếu Ukraina thành công trong việc giải phóng các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng thì thất bại của Nga cũng là điều dễ hiểu, bởi phương Tây đã nỗ lực hỗ trợ rất nhiều ở tiền tuyến và những thành công của Ukraina là rất hạn chế so với những nỗ lực này. Nói chung, việc này có thể giúp cho quân đội Nga tuy bại mà vinh.
Điện Kremlin cũng yêu cầu các phương tiện truyền thông giảm bớt các nguồn tin vào các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và yêu cầu các phương tiện truyền thông không đưa ra chủ đề về sự chuẩn bị của chính quyền cho sự kiện Ngày Chiến thắng. Dường như tất cả đều dự đoán rằng Ukraina cuối cùng sẽ giành lại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.
Nếu đúng như vậy, điều này cho thấy Matxcova đang chuẩn bị cho sự thành công của một cuộc phản công tiềm năng của Ukraina. Ông Putin rất không lạc quan về viễn cảnh chiến tranh và có kế hoạch giảm bớt giọng điệu của phương tiện truyền thông Nga nhằm giảm bớt kỳ vọng và sự tức giận của công chúng về khả năng thất bại trong cuộc chiến.
Sự lo lắng của ông chủ điện Kremlin là điều dễ hiểu nếu nhìn vào việc Nga chuẩn bị cho cuộc phản công dự kiến của Ukraina. Quân đội Nga đã xây dựng các công sự lớn dọc theo mặt trận kể từ tháng 12. Tình báo Anh cho biết một công sự đồ sộ như vậy chưa từng được xây dựng ở bất cứ đâu trên thế giới trong nhiều thập niên. Các công sự tập trung ở biên giới Nga và đông nam Ukraina bao gồm các chiến hào và chướng ngại vật.
Các công sự đủ sâu để mọi người ẩn náu trong đó. Chúng được gia cố bằng bao cát hoặc đá để chống đạn, mảnh bom và hỏa lực pháo binh. Người Nga đã sử dụng nhiều chướng ngại vật khác nhau như “Nhím chống tăng”, một chướng ngại vật chống tăng bao gồm một cấu trúc kim loại có từ Thế chiến đệ nhị; Các khối bê tông và chống tăng tương tự như “răng rồng” (hình tam giác) được sử dụng trong Chiến hào của Thế chiến đệ nhị, để chặn thiết giáp hạng nặng của Ukraina. Ngoài ra còn có nhiều thứ như pháo đài được xây dựng dọc theo những con đường trọng yếu và ở ngoại ô thành phố.
Nơi quân đội Nga xây dựng các công sự lớn nhất có lẽ là nơi họ cho rằng Ukraina có nhiều khả năng tấn công nhất. Các vị trí tiền tuyến của Nga chủ yếu phân bổ ở đông nam Zaporozhia, phía đông Ukraina và xung quanh eo đất nơi Ukraina nối với Crimea. Điều này cho thấy quân đội Nga tin rằng miền nam Ukraina, đặc biệt là khu vực xung quanh Zaporozhia, sẽ là trọng điểm phản công của Ukraina.
Oleh Zhdanov, một chuyên gia quân sự Ukraina, cho biết các công sự, ước tính được xây dựng trong khoảng thời gian 6 tháng, nhưng sự phân bổ của các công trình này là rời rạc, ví dụ, mạng lưới đường bộ ở phía đông Melitopol hầu như không bị phong tỏa.
Người Nga đã xây dựng những công sự này không nhằm mục đích ngăn chặn lực lượng Ukraina ở ngoài toàn bộ chiến tuyến, mà như một chiến thuật trì hoãn nhằm cố gắng làm hao mòn lực lượng Ukraina và câu giờ trong cuộc phản công của Ukraina. Những công sự này đã bộc lộ ở một mức độ nhất định các phương thức tác chiến khả dĩ của quân đội Nga, trói buộc quân đội Nga vào khu vực công sự và khiến hành động của quân đội Nga trở nên dễ đoán hơn.
Các công sự hạn chế lực lượng Nga ở các khu vực cụ thể có thể mang lại lợi thế cho người Ukraina, cho phép lực lượng Ukraina hiểu điểm yếu của họ và nơi kẻ thù tập trung, giúp họ dễ dàng xâm nhập vào lãnh thổ do Nga chiếm đóng. Điều này tạo điều kiện cho lực lượng Ukraina phá hủy các công sự khác và có thể dẫn đến một cuộc đột phá lớn hơn.
Việc Ukraina tiếp tục sử dụng hệ thống phòng không do phương Tây hỗ trợ đã cho phép lực lượng không quân Nga hiếm khi xâm nhập không phận do Kyiv kiểm soát. Đặc biệt, các lực lượng tấn công của Ukraina được bảo vệ bởi hệ thống phòng không chiến thuật đầy đủ, điều này sẽ tăng cường đáng kể sức mạnh của lực lượng tấn công mặt đất.
Mặc dù các công sự đe dọa sẽ cản trở bước đột phá của lực lượng Ukraina. Nhưng vai trò của công sự còn phụ thuộc vào ý chí và tinh thần của binh lính vào thời điểm quan trọng nhất. Quân đội Nga ở Kherson cũng đã dành 6 tháng để xây dựng ba tuyến phòng thủ, nhưng cuối cùng đã phải ‘trả’ lại thành phố này.
Nếu Ukraina có thể làm tê liệt ban lãnh đạo quân sự của Nga và khiến toàn bộ quân đội Nga hoảng sợ, chiến thuật gây bất ngờ có thể dẫn đến những lợi ích đáng kể trong thời gian ngắn. Cuộc đấu tranh trong nội bộ quân đội Nga rất có thể sẽ giúp Ukraina đạt được mục tiêu như vậy.
Như đã đưa tin, ngày 4/5, trong một video trên Telegram, Prigozhin, ông chủ của công ty quân sự tư nhân Wagner, đứng trước thi thể những người lính Wagner tử trận và đưa ra lời thách thức xúc phạm giới lãnh đạo quân đội Nga, đổ lỗi cho Bộ Quốc phòng Nga về hàng chục nghìn người thương vong của nhóm Wagner.
Tuần trước, Prigozhin đã đe dọa rút quân khỏi Bakhmut nếu Matxcova không cung cấp thêm đạn dược. Lãnh đạo Chechnya Zelimkhan Kadyrov hôm 5/5 tuyên bố sẽ gửi quân chiến đấu ở Bakhmut nếu quân đội riêng của Wagner rút khỏi thành phố của Ukraina. Trong tuyên bố của mình, Kadyrov than thở về mối quan hệ tồi tệ giữa Prigozhin với Shoigu và Gerasimov (Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Nga và Thứ trưởng thứ nhất Bộ Quốc phòng), đồng thời cho biết ông cũng gặp phải vấn đề tương tự như Prigozhin. Một số nhà phân tích tin rằng tuyên bố của Kadyrov dường như cho thấy ông ấy rất muốn làm hài lòng ông Putin.
Thủ lĩnh Chechnya Kadyrov và người đứng đầu công ty quân sự tư nhân Wagner Prigozhin thường xuyên trở thành tâm điểm của dư luận. Cả hai nhà lãnh đạo quân sự này, những người chỉ chịu trách nhiệm trước Putin, muốn được coi là lực lượng quân sự hợp pháp của Nga và đã chống lại Bộ Quốc phòng Nga, để tìm kiếm sự ủng hộ của ông Putin.
Cuộc đấu tranh giữa các khối quân sự song song này trong nước Nga có thể gây ra những hậu quả chết người cho các cuộc chiến tranh của Tổng thống Putin, cũng như gây tổn hại cho cái gọi là “các hoạt động quân sự đặc biệt” của Putin với quân đội Ukraina. Vấn đề lớn hơn là ông Putin đã không thể hiện sự khôn ngoan trong lãnh đạo đối với Kadyrov và Prigozhin, hai nhà lãnh đạo quân sự trung thành với ông và Bộ Quốc phòng Nga, mặc dù những cuộc đấu đá nội bộ này đã làm suy giảm nghiêm trọng sức mạnh quân sự của Nga. Cuộc đấu đá nội bộ này không những không có dấu hiệu dừng lại mà thậm chí còn biến thành một cuộc chiến quy mô nhỏ giữa Wagner và quân đội chính quy của Nga.
Mặt khác, sự hỗ trợ của phương Tây đang thúc đẩy khả năng vũ khí kết hợp của các lực lượng Ukraina. Ngoài tình báo, hỗ trợ vũ khí và đạn dược, điều quan trọng hơn là khái niệm và phương pháp hoạt động vũ trang chung. Việc phương Tây huấn luyện các chiến binh ở cấp tiểu đoàn, lữ đoàn và cấp cao hơn của lực lượng Ukraina trong các hoạt động phối hợp vũ trang phức hợp sẽ định hình lại lực lượng để tiến hành các hoạt động trên bộ phức tạp nhất.
Khi các lực lượng Ukraina bắt đầu chiến đấu bằng vũ khí kết hợp, một môi trường chiến trường mới sẽ xuất hiện, đó chắc chắn là điều cuối cùng mà ông Putin không muốn thấy.