Nhóm các quốc gia phương Tây do Anh dẫn đầu đang kêu gọi các nhà thầu quốc phòng cấp cho Ukraine tên lửa có tầm tấn công lên tới 300km, vũ khí có thể giúp Kiev thay đổi cục diện chiến sự.
Theo Reuters, “Quỹ Quốc tế cho Ukraine” – nhóm các quốc gia gồm Anh, Na Uy, Đan Mạch, Hà Lan và Thụy Điển – đang khởi động quá trình tìm kiếm nhà thầu quốc phòng có thể cung cấp cho Ukraine tên lửa có tầm tấn công lên tới 300km.
London kêu gọi các công ty hãy liên lạc nếu họ có thể cung cấp tên lửa có thể phóng từ đất liền, trên biển hoặc trên không với trọng tải từ 20-490kg. Dù vậy, một quan chức Anh cho biết chưa có quyết định cuối cùng về đề xuất cung cấp vũ khí nói trên. Tuy nhiên, đề xuất này được coi là bước quan trọng để Anh cung cấp tên lửa có tầm bắn xa nhất từ trước tới nay cho Ukraine.
Các yêu cầu khác với tên lửa bao gồm “xác suất bị đánh chặn thấp”, có thể “thâm nhập phòng không để tăng xác suất tấn công thành công”. Thông báo cho biết các công ty phản hồi sẽ được liên lạc từ ngày 5/6.
Khi được hỏi về chính sách của Anh trong việc cung cấp máy bay chiến đấu và tên lửa tầm xa cho Ukraine tại một sự kiện ở Mỹ, Ngoại trưởng Anh James Cleverly từ chối nêu chi tiết các kế hoạch cụ thể.
Tuy nhiên, ông nói điều quan trọng là phải tiếp tục tìm cách “tăng cường và tăng tốc sự hỗ trợ mà chúng tôi dành cho Ukraine”. “Nếu chúng ta đang tiết kiệm đồ để sử dụng cho ngày mưa thì bây giờ là ngày mưa”, ông nói.
Truyền thông phương Tây nhận định thông số kỹ thuật và năng lực mẫu vũ khí mà Anh nêu trong đề xuất phù hợp với Storm Shadow/SCALP EG, mẫu tên lửa hành trình phóng từ máy bay do Anh và Pháp hợp tác phát triển.
Nếu tên lửa có tầm tấn công 300km được chuyển cho Ukraine, đây sẽ là một bước ngoặt trong nỗ lực viện trợ quân sự cho Kyiv. Trước đó, phương Tây nhiều lần khước từ cung cấp các tổ hợp tên lửa chiến thuật (ATACMS) có tầm bắn lên tới 300km cho quân đội Ukraine. Lý do của phương Tây đưa ra là họ lo ngại các khí tài tầm xa sẽ được sử dụng để tấn công vào lãnh thổ Nga, diễn biến có thể làm leo thang xung đột và có khả năng dẫn đến Thế chiến III.
Yuriy Sak, cố vấn của bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, cho hay Kyiv không có thông tin cụ thể về thông báo của Quỹ Quốc tế cho Ukraine, nhưng Kyiv đã liên tục kêu gọi phương Tây cung cấp vũ khí tầm xa trong nhiều tháng.
Ông nói: “Chúng tôi sẽ hoan nghênh nếu Vương quốc Anh đảm nhận vai trò dẫn đầu trong việc cung cấp tên lửa tầm xa, giống cách họ đã làm với xe tăng chiến đấu chủ lực Challenger 2”.
Nếu sở hữu vũ khí tấn công tầm xa hơn, Ukraine có thể nhằm vào mục tiêu nằm sâu trong khu vực mà Nga đang kiểm soát. Moscow sẽ khó đáp trả hơn vì đối phương phóng tên lửa ở khoảng cách hàng trăm km.
Mỹ đã cung cấp một số Tổ hợp Pháo phản lực Cơ động cao (HIMARS) kèm rocket MLRS có tầm bắn 80 km cho Ukraine, đồng thời dự kiến chuyển rocket GLSDB với tầm bắn 160 km vào cuối năm nay.
Tuy nhiên, Washington nhiều lần từ chối chuyển giao tên lửa đạn đạo ATACMS có thể phóng từ HIMARS, với tầm bắn 300 km tương tự Storm Shadow/SCALP EG, do lo ngại Ukraine dùng chúng tập kích mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ Nga và khiến chiến sự leo thang.
Truyền thông Mỹ dẫn các nguồn thạo tin trong chính quyền nước này cho biết, Ukraine dường như đã gửi cho Mỹ danh sách đầy đủ về những mục tiêu của Nga mà họ dự định có thể nhắm tới. Động thái này được xem nhằm bảo đảm Kyiv sẽ không sử dụng vũ khí của Washington tấn công vào trong lãnh thổ Nga, theo giới quan sát.
Trong cuộc họp với các đồng minh tại Hội nghị An ninh Munich ở tháng 2, Thủ tướng Anh Rishi Sunak kêu gọi các bên tăng hỗ trợ cho Ukraine, thay vì lo ngại kho dự trữ vũ khí của mình cạn kiệt.
“Những kho dự trữ này có mục đích gì? Nếu số vũ khí đó làm suy yếu lực lượng vũ trang Nga, chúng sẽ tăng cường an ninh của chúng ta”, ông Sunak nói. “Anh sẽ là quốc gia đầu tiên cung cấp vũ khí tầm xa cho Ukraine”.
Một số tài liệu của Mỹ bị rò rỉ gần đây cho biết tình báo nước này nhận định Anh sẽ chuyển cho Ukraine một số tên lửa Storm Shadow/SCALP EG, cũng như triển khai binh sĩ tới hỗ trợ lực lượng Ukraine sử dụng loại tên lửa này.
Anh là quốc gia viện trợ quân sự cho Ukraine nhiều thứ hai sau Mỹ, với lượng vũ khí trị giá khoảng 2,5 tỷ USD. Giới chức Anh hồi tháng 1 thông báo chuyển 14 xe tăng Challenger 2 cho Ukraine, động thái mở đường cho Mỹ, Đức và một số quốc gia khác viện trợ xe tăng chủ lực tới Kyiv.
Viên Minh (Tổng hợp)