Chủ nhật (04/06), cảnh sát Hong Kong đã tuần tra nhiều con phố và mang đi nhiều người dân dám thể hiện sự tưởng nhớ vụ Thảm sát Thiên An Môn theo cách riêng của họ.
Ngày 04/06/2023 là ngày kỷ niệm 34 năm vụ Thảm sát Thiên An Môn kinh hoàng. Tại ít nhất 30 thành phố trên toàn thế giới, nhiều cộng đồng người Hong Kong đã tổ chức các buổi thắp nến tưởng niệm sự kiện Lục Tứ (tên khác của vụ Thảm sát Thiên An Môn).
Kể từ khi thông qua Luật An ninh Quốc gia Hong Kong vào năm 2020, chính quyền đặc khu đã dừng tất cả các hoạt động quy mô lớn tưởng niệm sự kiện này.
Tuy vậy, năm nay, cảnh sát Hong Kong vẫn điều động hàng nghìn sĩ quan và nhiều xe bọc thép chống khủng bố của quân đội đến Công viên Victoria ở Vịnh Đồng La (Causeway Bay) – từng là địa điểm tổ chức hoạt động thắp nến tưởng niệm vào ngày 04/06 hàng năm trong 30 năm liên tục.
Kể từ ngày 02/06, chính quyền Hong Kong đã triển khai nhiều cảnh sát chống bạo động để ngăn người dân xuống đường tưởng niệm ngày 04/06 đẫm máu và làm lễ kỷ niệm 34 năm.
Ngày 04/06, hàng nghìn cảnh sát Hong Kong đã dàn quân để bảo vệ nghiêm ngặt khu vực Vịnh Đồng La – từ Công viên Victoria, lối ra MTR Vịnh Đồng La, đến khu mua sắm sầm uất Sogo. Nhiều phương tiện di chuyển của cảnh sát và xe bọc thép Sabortooth quân sự xuất hiện trên đường phố.
Theo Car News China, xe bọc thép Sabertooth, do công ty Trung Quốc có tên Guangzhou Huakai Vehicle Equipment Corp. chế tạo, là phương tiện phục vụ nhiệm vụ chống khủng bố và chống bạo động. Nó có 3 cổng súng ở hai bên và 1 súng máy trên nóc. Các tính năng khác bao gồm 1 súng phóng lựu đạn khói và 1 hệ thống camera hồng ngoại.
Công viên Victoria đã được các nhóm thân Đảng Cộng sản Trung Quốc thuê để tổ chức chợ trời. Bên trong và bên ngoài Công viên Victoria có cảnh sát canh gác và tuần tra. Các phóng viên của The Epoch Times đã cố gắng vào Công viên Victoria và ngay lập tức được yêu cầu đăng ký thông tin cũng như xuất trình chứng minh thư. Một số sĩ quan cảnh sát cho biết tất cả những người làm truyền thông phải để lại thông tin của họ.
Người Hong Kong mặc đồ đen
Ở Vịnh Đồng La, cảnh sát đã chặn người dân, khám xét họ và đưa một số người lên xe cảnh sát. Cảnh sát cũng phong tỏa và dựng lán bên ngoài khu mua sắm Sogo như một trạm kiểm soát để kiểm tra và xác minh danh tính của người dân. Nhiều người Hong Kong đã mặc quần áo màu đen vào ngày 04/06.
Vào khoảng 2 giờ chiều, một người đàn ông mặc áo phông đen, đội mũ bóng chày màu trắng và đeo khẩu trang có dòng chữ “Hong Kong Add Oil” (“add oil” được người Hong Kong sử dụng để bày tỏ sự khích lệ; cụm từ “Hong Kong Add Oil” đã trở thành một thuật ngữ nhạy cảm về mặt chính trị và bị kiểm duyệt ở Hong Kong) đã bị cảnh sát chặn lại ở phố Paterson. Cảnh sát đã thả người này sau khi kiểm tra kỹ càng.
Quai đeo ba lô của người đàn ông có dòng chữ “Lương tâm”.
Người đàn ông này nói với các phóng viên rằng ông ấy đến Công viên Victoria để mua chút đồ ăn nhưng đã bị cảnh sát chặn lại để kiểm tra chứng minh thư.
Ông ấy không nghĩ rằng có vấn đề gì với chiếc khẩu trang của mình. “Có gì sai khi tôi quan tâm đến Hong Kong? Tôi sống ở Hong Kong; do đó có dòng chữ ‘Hong Kong’ trên khẩu trang của tôi. Nếu tôi sống ở New Territories, thì dòng chữ đó sẽ là ‘New Territories’”.
Ông Tsang Kin-shing (được biết đến với tên “The Bull”), một thành viên của Liên đoàn Xã hội Đảng Dân chủ, đã đi dạo trên đường phố ở Vịnh Đồng La với một phụ nữ mặc đồ đen. Họ đã bị cảnh sát theo dõi. Khi họ bước vào Công viên Victoria, cảnh sát đã chặn họ lại để kiểm tra đồ đạc.
Vào khoảng 4 giờ chiều, cô Cheung, người mặc quần áo toàn màu đen và đeo khẩu trang đen, đã bị cảnh sát chặn lại và khám xét. Sau khi cảnh sát để cô đi, cô Cheung nói với các phóng viên rằng cảnh sát yêu cầu cô hợp tác, và cô để họ kiểm tra giấy tờ tùy thân và ba lô của mình.
Cảnh sát không nói lý do và cô cũng không hỏi. “Mọi người đều biết hôm nay là ngày gì”, cô nói. Cô Cheung cũng nói rằng cô mặc đồ như thế này mỗi ngày, 365 ngày/năm.
Cảnh sát cũng chặn một người phụ nữ khác. Bà đeo khẩu trang màu vàng, mặc áo đen và đi tất vàng có in dòng chữ “Hong Kong Add Oil”. Trong khi bị khám xét, bà đã giơ cao một tấm thẻ có ghi từ “Lương tâm”. Cảnh sát sau đó đã đưa người phụ nữ này lên một chiếc xe cảnh sát.
Bà Wong Fung-yiu, thường được biết đến với cái tên Ngoại Wong (Grandma Wong), cũng xuất hiện ở Vịnh Đồng La trong trang phục đen. Bà giơ tay ra hiệu “5” và “1″ (5 yêu cầu – 1 điều cũng không được thiếu). Cảnh sát ngay lập tức đưa bà lên xe cảnh sát.
Nhiều người Hong Kong mặc đồ đen khác cũng bị cảnh sát khám xét. Một người đàn ông đang cầm cuốn tiểu thuyết sân khấu “Ngày 35 của Tháng 5” đã bị cảnh sát bắt giữ ngay sau khi bị khám xét.
Vào khoảng 6 giờ chiều, một người đàn ông mặc đồ đen mang theo một cây nến gần Công viên Victoria đã bị cảnh sát chặn lại và kiểm tra ba lô. Trong quá trình khám xét, viên cảnh sát vô tình làm rơi máy ảnh của người đàn ông này. Ông tỏ ra bất mãn, bắt đầu tranh cãi với viên cảnh sát và cuối cùng bị đưa lên xe cảnh sát. Một sĩ quan nói với người đàn ông rằng họ sẽ đưa ông đến đồn cảnh sát.
Cùng khoảng thời gian đó, cảnh sát cũng chặn bà Mak Yin-ting, Cựu Chủ tịch Hiệp hội Nhà báo Hong Kong, và đưa bà ra khỏi Causeway Plaza. Họ nói rằng họ phải khám xét bà.
Vào khoảng 7 giờ tối, bà Chan Po-ying, Chủ tịch của Liên minh các Đảng viên Dân chủ Xã hội, đã đi đến Phố Great George với những bông hoa giấy màu vàng và những ngọn nến điện tử. Nhưng bà đã bị cảnh sát chặn lại ngay sau đó. Rất đông cảnh sát bao vây bà Chan. Một nam cảnh sát giật ba lô của bà rồi cưỡng bức bà lên xe cảnh sát.
Bà Chan Po-ying là vợ của ông Leung Kwok-hung – là cựu thành viên Hội đồng Lập pháp và là nhà hoạt động xã hội. Ông Leung đang ngồi tù sau khi bị kết án theo Luật An ninh Quốc gia.
Tuyệt thực trong tù
Nửa đêm ngày 04/06, một nhóm Facebook ủng hộ nhà hoạt động Chow Hang-tung đã đăng trên Facebook rằng Chow Hang-tung, Luật sư và Cựu Phó Chủ tịch của Liên minh Hong Kong ủng hộ các Phong trào Dân chủ Yêu nước của Trung Quốc (liên minh này hiện không còn tồn tại), sẽ tuyệt thực trong 34 giờ trong tù bắt đầu từ ngày 04/06.
Nhóm Facebook này cũng chia sẻ một câu nói của Chow Hang-tung rằng: “Công viên Victoria là bất cứ nơi nào sáng ánh nến”. Theo sau đó là các hashtag “Mourning Is not Crime” (Tưởng niệm không phải là tội ác); “6434 Justice” (Công lý 6434); “Tell The Truth” (Nói lên sự thật); “Refuse to Forget” (Từ chối lãng quên); “Seeking Justice” (Đi tìm công lý) và “Calling For Conscience” (Tiếng gọi lương tâm).
Nhà hoạt động Chow đang bị biệt giam vì một lý do khác.
Cầu nguyện tại nhà thờ
Giám mục Chow Sau-yan của Giáo phận Công giáo ở Hong Kong đã đăng một lời cầu nguyện vào sáng ngày 04/06. Ông bày tỏ rằng 04/06 là một ngày vô cùng chấn động đối với người dân Hong Kong. Giám mục cầu chúc các nạn nhân được về trong vòng tay của Chúa.
Cha Thomas Law tại Nhà thờ Đức Mẹ Núi Carmel cho biết khi bắt đầu thánh lễ, ông nhớ lại ngày 04/06 của 34 năm trước, như thể nó mới xảy ra ngày hôm qua; những sự kiện vẫn còn sống động trong ký ức của ông. Cha Law kêu gọi công chúng nhớ đến ngày này hàng năm.
Lãnh sự quán Mỹ thắp nến
Ngày 03/06/2023, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã ra một tuyên bố nhân kỷ niệm 34 năm Thảm sát Thiên An Môn. Bộ tuyên bố sẽ nỗ lực thúc đẩy nhân quyền và tự do ở Trung Quốc và trên toàn thế giới.
“Ngày mai, chúng ta kỷ niệm 34 năm vụ Thảm sát Thiên An Môn. Vào ngày 04/06/1989, chính quyền Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) đã đưa xe tăng vào Quảng trường Thiên An Môn để đàn áp dã man những người biểu tình ôn hòa ủng hộ dân chủ tại Trung Quốc cũng như những người ngoài cuộc. Sự dũng cảm của các nạn nhân sẽ không bị lãng quên và sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho những người ủng hộ những nguyên tắc này trên khắp thế giới. Hoa Kỳ sẽ tiếp tục ủng hộ nhân quyền và các quyền tự do cơ bản của người dân ở Trung Quốc và trên toàn thế giới”.
Theo The Epoch Times
Xuân Hoa biên dịch