‘Điều quan trọng là phải thừa nhận rằng chúng tôi được vào danh sách 10 quốc gia hàng đầu phần lớn là do thành tích của các quốc gia khác tụt xuống dưới chúng tôi.’
Kết quả mới nhất của một nghiên cứu quốc tế đã tiết lộ rằng thành tích môn toán, khoa học, và đọc của học sinh Úc tiếp tục đi xuống, với điểm trung bình môn toán của học sinh lớp 9 ngang bằng với học sinh lớp 8 hồi năm 2000.
Theo báo cáo của Chương trình Đánh giá Học sinh Quốc tế (PISA) năm 2022, lần đầu tiên sau một thập niên, Úc quay trở lại danh sách 10 quốc gia hàng đầu thế giới về thành tích học tập.
Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu lập luận rằng điều này phần lớn là do các quốc gia khác đều có thành tích chung bị giảm xuống.
PISA, được tiến hành lần đầu tiên vào năm 2000, được sử dụng để đánh giá hệ thống giáo dục bằng cách đo lường thành tích của học sinh ở tuổi 15 trong ba lĩnh vực học tập chính cứ ba năm một lần, với 81 quốc gia tham gia. Cuộc kiểm tra dự kiến tiến hành vào năm 2021 đã bị trì hoãn đến năm 2022 do đại dịch.
Thay vì đo lường khả năng ghi nhớ kiến thức của học sinh, bài kiểm tra tập trung vào việc đánh giá khả năng áp dụng các kỹ năng và kiến thức cũng như kỹ năng giải quyết vấn đề trong thực tế của học sinh.
Kết quả năm 2022 được công bố hôm 05/12 cho thấy thành tích của học sinh Úc ổn định kể từ năm 2015, đứng thứ 10 về môn toán, thứ 9 về môn đọc, và thứ 9 về khoa học.
So với kết quả năm 2018, khả năng đọc hiểu môn khoa học của học sinh có sự cải thiện ít ỏi, trong khi trình độ toán và đọc giảm nhẹ.
Tuy nhiên, so với học sinh cùng độ tuổi làm bài kiểm tra PISA hồi 20 năm trước, thì học sinh lớp 9 năm 2022 đã tụt hậu đáng kể.
Đặc biệt, thành tích môn khoa học đã giảm 20 điểm, tương đương với một năm học. Điểm của học sinh ở môn toán đã giảm 37 điểm, tương đương với gần hai năm học, và giảm 30 điểm ở môn đọc, tức một năm rưỡi đi học.
Báo cáo lưu ý xu hướng giảm này có thể sẽ tiếp tục trong tương lai.
Tình hình chung
Quốc gia có thành tích dẫn đầu là Singapore, đứng đầu cả ba môn và đạt điểm cao hơn nhiều so với quốc gia đứng thứ hai.
Học sinh Singapore đạt điểm trung bình là 575 ở môn toán, 561 ở môn khoa học, và 543 ở môn đọc, trong khi học sinh Úc đạt lần lượt 487, 507, và 498.
Các quốc gia và vùng lãnh thổ khác xếp hạng cao hơn Úc ở cả ba môn là Nhật Bản, Nam Hàn, Estonia, Canada, Macau, và Đài Loan. Mặt khác, Úc xếp hạng cao hơn New Zealand và Hoa Kỳ về toán và khoa học, và vượt trội Vương quốc Anh về đọc và khoa học.
Bà Lisa De Bortoli, nhà nghiên cứu cao cấp của Hội đồng Nghiên cứu Giáo dục Úc (ACER), cho biết mặc dù thật đáng khích lệ khi kết quả của Úc không thay đổi kể từ năm 2015 nhưng “đây không phải là lúc để tự mãn.”
Trong một bài báo phát hành hôm 06/12, bà lập luận, “điều quan trọng là phải thừa nhận rằng chúng tôi được vào danh sách 10 quốc gia hàng đầu phần lớn là do thành tích của các quốc gia khác tụt xuống dưới chúng tôi.”
Sáu quốc gia ngang hàng với Úc năm 2018 nhưng tụt hạng về thành tích vào năm 2022 là Pháp, Iceland, Ý, New Zealand, Bồ Đào Nha, và Cộng hòa Slovakia.
Trong khi đó, Úc hiện ngang hàng với 11 quốc gia từng xếp hạng cao hơn vào năm 2018, gồm Áo, Bỉ, Cộng hòa Czech, Đan Mạch, Phần Lan, Ireland, Hà Lan, Ba Lan, Slovenia, Thụy Điển, và Vương quốc Anh.
Nói về kết quả PISA, Bộ trưởng Giáo dục Liên bang Jason Clare cho biết kết quả này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khắc phục những thiếu hụt về tài trợ cho giáo dục.
Ông nói: “Úc có một hệ thống giáo dục tốt nhưng còn có thể tốt hơn và công bằng hơn rất nhiều.”
Tuy nhiên, Thượng nghị sĩ Đảng Tự Do Matt O’Sullivan nhấn mạnh rằng chi tiêu cho giáo dục đã tăng lên trong những năm gần đây nhưng vẫn chưa mang lại kết quả tốt hơn cho học sinh.
Ông nói với Quốc hội hôm 06/12: “Báo cáo cho thấy rằng việc ném tiền vào hệ thống giáo dục của chúng ta sẽ không làm cho tình hình tốt hơn chút nào. Điều quan trọng hơn nhiều là số tiền đó được đầu tư vào hệ thống giáo dục của chúng ta như thế nào.”
“Đầu tư có trách nhiệm vào giáo dục, cải tổ ban đầu về giáo dục cho giáo viên, và các phương pháp sư phạm dựa trên bằng chứng là chìa khóa thành công của Úc. Chúng tôi có sẵn những công cụ cần thiết. Chúng ta chỉ cần sẵn lòng áp dụng những điều đó nữa thôi.”
Ông O’Sullivan cũng kêu gọi chính phủ “gác bỏ sự cống hiến mù quáng cho hệ tư tưởng và thực sự tập trung vào các giải pháp mà chúng ta có trong tay.”
Mối lo ngại về kết quả môn toán
Tập đoàn Công nghiệp Úc (Ai Group), tổ chức sử dụng nhân viên hàng đầu, cho biết môn toán là “điểm yếu lớn nhất” của Úc trong kết quả PISA, điều này sẽ “gây ra rủi ro cho cơ hội được tuyển dụng của sinh viên và đối với toàn bộ nền kinh tế.”
Tập đoàn cho biết trong một thông cáo báo chí: “Chúng ta không thể ngồi yên và chấp nhận rằng thế hệ trẻ của chúng ta ngày càng không phát triển các kỹ năng toán học phù hợp với nhu cầu của nền kinh tế hiện đại.”
“Bước đầu tiên, chúng ta cần nỗ lực để học sinh học môn toán tốt hơn. Điều này có thể được trợ giúp bằng cách chứng minh sự đóng góp tích cực của toán học đối với cuộc sống hàng ngày, việc làm, và khả năng kiếm tiền trong tương lai của chúng ta.”
Ở Úc, 12% học sinh đạt điểm cao môn toán. Con số này thấp hơn đáng kể so với Singapore (41%), Đài Loan (32%), Macau (29%), Hồng Kông (27%), Nhật Bản (23%), và Nam Hàn (23%).
Khoảng 1/4 học sinh ở Úc có thành tích kém về môn toán, so với khoảng 1/12 học sinh ở Singapore.
Các chi tiết PISA quan trọng khác
Kết quả PISA cũng cho thấy gần một nửa số học sinh Úc không đạt tiêu chuẩn trình độ quốc gia. Tiêu chuẩn này cho thấy khả năng của một học sinh trong việc đạt được các kỹ năng cơ bản cao hơn mong đợi tại cấp độ của năm đó.
Chỉ 51% học sinh đạt điểm trên mức thành thạo cơ bản (Mức 2) ở môn toán, trong khi tỷ lệ này là 58% ở môn khoa học và 57% ở môn đọc. Đây là một mức giảm đáng kể với khoảng 12 điểm phần trăm so với mức năm 2000.
Khi phân chia theo giới tính, nam sinh có thành tích tốt hơn nữ sinh ở môn toán trong khi nữ sinh có thành tích đọc tốt hơn đáng kể. Cả hai giới đều có thành tích tương tự trong môn khoa học.
Học sinh được sinh ra tại Úc có cha mẹ là di dân có thành tích tốt hơn học sinh không phải di dân ở cả ba môn học, trong khi học sinh sinh ra ở ngoại quốc có thành tích tốt hơn học sinh sinh ra ở Úc về môn toán và đọc.
Học sinh bản địa đạt kém hơn 82 điểm trong môn toán so với các bạn cùng trang lứa, kém hơn 84 điểm trong môn đọc và kém hơn 86 điểm trong môn khoa học. Dưới 30% trong số học sinh bản địa đạt được tiêu chuẩn về trình độ và hơn một nửa là những em có thành tích thấp.
Ở Úc, những học sinh có gia cảnh kinh tế-xã hội tốt hơn có kết quả học tập tốt hơn đáng kể so với những học sinh có hoàn cảnh khó khăn — đây là một mô hình cũng được báo cáo theo mức trung bình của OECD.
Thanh Nhã biên dịch