Thọ Nguyễn
4-2-2024
Nước Mỹ có nhiều điều kỳ lạ và những điều đó thường thay đổi thế giới. Khi FIFA quyết định tổ chức World Cup bóng đá 1994 tại Mỹ, nhiều người hỏi: Mỹ không biết đá bóng mà lại cho đăng cai giải vô địch thế giới ở đó làm gì? Ngoài chuyện dân chúng nước sở tại hờ hững, còn phí một vé vòng chung kết cho một đội bóng cỡ nghiệp dư.
Chủ tịch FIFA lúc đó là ông João Havelange, (người Brazil) nói: Nếu chúng ta làm cho người Mỹ thích bóng đá thì sức mạnh Mỹ sẽ đẩy bóng đá thế giới đến một bước mới về chất.
Không rõ chất ở đâu. Chỉ biết là bóng đá Mỹ từ sau 1994 có tiến bộ chút, nhưng bóng đá thế giới đã cbiến thành một ngành công nghiệp hái ra tiền và chúng ta đang sống trong thời kỳ “bóng đá thương mại”, với những cầu thủ có giá chuyển nhượng hàng trăm triệu USD và những câu lạc bộ có doanh số hàng chục tỷ USD, hơn nhiều hãng công nghiệp lớn.
Khi người Việt hay người Đức cuồng nhiệt ủng hộ ông Trump thì dù họ có đông đến mấy cũng không ảnh hưởng gì đến hòa bình thế giới. Nhưng con số những người MAGA ở Mỹ có thể quyết định đến kết quả bầu cử, có thể khiến số phận các dân tộc Ukraine hay Palestine được định đoạt, khiến biên giới ở châu Âu và lãnh hải ở Thái Bình Dương được vẽ lại.
Nếu các cô cậu choai ở Việt Nam hâm mộ cuồng si một ngôi sao nhạc POP Hàn quốc nào đó thì điều đó chẳng ảnh hưởng đến ai. Nhưng việc người Mỹ hâm mộ cô ca sĩ Taylor Swift [1] đang khiến cả nước Mỹ thót tim theo dõi và truyền thông toàn cầu quan tâm.
Cô ca sĩ 35 tuổi đang là một hiện tượng xã hội đặc biệt ở Mỹ. Sức hút của cô hiện có thể so sánh với Frank Sinatra vào những năm 1960. Hiện Swift có 27 triệu fan trên mạng xã hội, Trump có 25 triệu và Biden chỉ có chưa đầy 20 triệu. (Chủ thớt này chỉ có 25.000).
Tuy các ca khúc của Swift không nói về chính trị, về các khái niệm tự do, nhân quyền, hòa bình hay chiến tranh, nhưng chúng bình dị và chân thật, dễ thuyết phục giới trẻ. Cách diễn đạt của cô không cầu kỳ và rất thân thiện với các tầng lớp yếu thế.
Một ví dụ: Phụ nữ béo mập đặc biệt thích các show của cô vì trong đội múa của cô cũng có các vũ công tròn trịa. Swift không giấu giếm các quan điểm thiên tả của cô khi ủng hộ các phong trào bảo vệ LGBT, chống lại việc sử dụng súng cá nhân, tham gia biểu tình cho phong trào Black live Matter v.v…
Trong cuôc bầu cử 2020, Swift đã lên tiếng ủng hộ Joe Biden và có thể điều đó đã góp phần đem lại hơn 7 triệu phiếu vượt trội cho ông cụ 78 tuổi. Hiện nay cô chưa kêu gọi cộng đồng của cô, hàng chục triệu Swifties nên bầu cho ông cụ này. Nhưng có điều chắc chắn là cô không chung một bầu trời với ông Trump. Đơn giản vì những khác biệt trong nhận thức về nữ quyền, chủng tộc, bạo lực v.v…
Vì thế nên cả hai phe đều đang nín thở theo dõi thái độ của cô bé. Bên Dân chủ đang bí vì chưa tìm được ngôi sao nào có thể thay thế ứng cử viên già nua, hay bị vấp ngã của mình. Có người sốt ruột hỏi “sao con ranh kia” chưa lên tiếng nhỉ?
Bên MAGA thì không dám hé một lời chửi cô, sợ làm cô nổi khùng. Truyền thông thì thăm dò xem ảnh hưởng của Swift lớn nhất ở đâu. Tháng 10-2023, Tạp chí Betway đã khảo sát: Bang nào có số người cuồng Taylor Swift đông nhất (Which States Are Most Obsessed with Taylor Swift in 2023?) [2]. Kết quả thật “đáng quan ngại”. Bang Florida có 5 triệu rưởi lần tìm Taylor Swift, đứng đầu. Bang Ohio đứng thứ nhì với hơn 3 triêu v.v… (xem bảng).
Tuy số người tìm kiếm tên cô chưa chắc sẽ là số người hâm mộ cô, nhưng nó nói lên tầm ảnh hưởng của ngôi sao âm nhạc ở đó. Và điều đó sẽ nguy hiểm khi cô ra lời kêu gọi ủng hộ Biden hoặc phe Dân chủ.
Khi đó, từ các bang Swing State (Bang lật cánh, là các bang vốn hay bầu cho đảng này, nay chuyển sang đảng kia) sẽ biến thành Swift State (Bang chuyển động nhanh, chơi chữ từ tên cô Swift).
Khái niệm Swing State có từ hàng trăm năm nay. Nhưng khái niêm Swift State thì mới có từ tháng trước.
Ở Mỹ, tên một cô ca sĩ có thể thay đổi vốn từ vựng, có thể làm nghiêng cán cân chính trị.
Ở ta, một cô người mẫu nổi tiếng mà có cả vị tứ trụ từng hân hoan được chụp ảnh cùng, nay bị bắt và xử một cách lãng nhách.
________
Chú thích:
[1] https://www.theguardian.com/music/2024/feb/03/taylor-swift-biden-trump-presidential-race
[2] https://usblog.betway.com/fandom/which-states-have-the-most-taylor-swift-fans
Bài liên quan: Thuyết âm mưu về Taylor Swift và nỗi sợ của ông Trump (TP). – Trump đối mặt rủi ro khi đồng minh gây hấn với Taylor Swift (VNE).