Bill Pan
OpenAI và công ty đầu tư cho ứng dụng này là Microsoft đã gặp phải một vụ kiện bản quyền khác từ ngành báo chí. Lần này là 8 tờ báo địa phương nổi tiếng cáo buộc nhà phát triển ChatGPT sử dụng trái phép nội dung của họ để huấn luyện cho các mô hình ngôn ngữ trí tuệ nhân tạo (AI).
Trong một đơn khiếu nại hôm thứ Ba (30/04) tại New York, các nhà xuất bản báo chí này đã khiếu nại về bản quyền đối với ChatGPT và Copilot. (Copilot là một công cụ AI ra mắt hồi tháng 02/2023 dành cho người dùng hệ điều hành Windows, công cụ tìm kiếm Bing, và các sản phẩm khác của Microsoft).
Theo đơn kiện, OpenAI và Microsoft đã “đánh cắp hàng triệu bài báo có bản quyền của các nhà xuất bản này mà không được phép và không trả chi phí” để sử dụng như nguồn dữ liệu cho phần mềm AI tạo sinh của họ, vốn tạo ra doanh thu hàng tỷ dollar.
Các tờ báo lập luận rằng để xây dựng và vận hành các sản phẩm AI tạo sinh, OpenAI và Microsoft đã thuê các lập trình viên và kỹ sư, sử dụng máy điện toán và vi mạch bán dẫn chuyên dụng, tiêu thụ điện, cũng như xây dựng các cơ sở đắt tiền và rất tinh vi. Trong khi những đại công ty công nghệ này trả tiền cho tất cả những thứ đó, thì họ lại không muốn trả tiền cho nội dung tin tức được cung cấp cho AI.
Đơn khiếu nại viết, “Microsoft và OpenAI chỉ đơn giản là lấy sản phẩm của các phóng viên, ký giả, tác giả viết xã luận, biên tập viên, và những người khác đóng góp cho công việc của các tờ báo địa phương—lấy tất cả mà không quan tâm đến nỗ lực, chứ đừng nói đến các quyền hợp pháp, của những người tạo ra và xuất bản tin tức mà cộng đồng địa phương dựa vào.”
Các tờ báo này đã trích dẫn ví dụ về việc chatbot được hỏi (prompt) để cung cấp toàn bộ các bài báo, trong một số trường hợp là nguyên văn từ trang web có yêu cầu trả phí của họ. Trong một ví dụ, ChatGPT đã cung cấp cho người dùng nguyên văn đoạn trích đầu tiên trong bài báo năm 2017 của Chicago Tribune “Phải làm gì với một Illinois sụp đổ: Giải tán vùng đất của Lincoln” khi câu hỏi yêu cầu tóm tắt nội dung “kèm theo đó là văn bản thực tế.”
“Vấn đề này không chỉ là một chuyện kinh doanh của một số tờ báo hay ngành báo chí nói chung,” các tờ báo lập luận. “Đây là một vấn đề quan trọng đối với đời sống công dân ở Hoa Kỳ.”
Vụ kiện được đưa ra bởi tám tờ nhật báo địa phương thuộc sở hữu của quỹ phòng hộ Alden Global Capital. Những tờ báo này là New York Daily News, Chicago Tribune, Orlando Sentinel, South Florida Sun Sentinel, San Jose Mercury News, Denver Post, Orange County Register, và St. Paul Pioneer Press.
Bên đại diện cho các nhà xuất bản này là Rothwell, Figg, Ernst & Manbeck, một công ty luật có trụ sở tại Hoa Thịnh Đốn. Công ty này cũng từng đại diện cho The New York Times trong một vụ kiện OpenAI và Microsoft vi phạm bản quyền.
Hồi tháng 12/2023, The Times đã lập luận trong đơn kiện rằng ChatGPT và Copilot đang cạnh tranh với tờ báo này; rằng hai công cụ AI này được huấn luyện và chuyển hướng lưu lượng truy cập Internet ra khỏi ấn bản trực tuyến của tờ báo.
Trong đơn khiếu nại của mình, The Times đã cung cấp bằng chứng về việc các chatbot sao chép các đoạn trích gần như nguyên văn trong các bài báo của mình. Trong số đó có loạt bài điều tra năm 2019 về ngành taxi từng đoạt giải Pulitzer, và bài đánh giá năm 2012 của nhà phê bình ẩm thực Pete Wells về nhà hàng Times Square hiện đã đóng cửa của siêu đầu bếp truyền hình Guy Fieri.
The Times cũng cáo buộc rằng GPT-4 của OpenAI đã gán sai các gợi ý sản phẩm cho Wirecutter, trang web đánh giá sản phẩm của tờ báo.
“Theo cách nói của AI, đây được gọi là một ‘ảo giác,’” The Times cho biết. “Nói một cách dễ hiểu thì đó là thông tin sai lệch.”
Microsoft đã từ chối bình luận. OpenAI đã không trả lời yêu cầu bình luận.
Là công ty dẫn đầu trong sự bùng nổ AI toàn cầu, OpenAI đã phát triển từ một công ty khởi nghiệp tập trung vào nghiên cứu thành một công ty trị giá gần 30 tỷ USD.
Vào năm 2019, OpenAI đã tự cải tổ để trở thành OpenAI LP, một tổ chức “có giới hạn lợi nhuận.” Điều này có nghĩa là lợi nhuận dành cho các nhà đầu tư trong vụ đầu cơ này được giới hạn ở mức gấp 100 lần khoản đầu tư ban đầu của họ và số tiền vượt quá sẽ được chuyển cho OpenAI Inc, một công ty phi lợi nhuận bao quát, để chi tiêu nếu thấy phù hợp.
Nói cách khác, một nhà đầu tư đã đầu tư 1 triệu USD sẽ thấy giới hạn lợi nhuận có hiệu lực sau khi 1 triệu USD đó đã tạo ra 100 triệu USD tiền lãi.
Công ty giải thích: “Chúng tôi muốn tăng khả năng gọi vốn trong khi vẫn thực hiện sứ mệnh của mình, và không có cấu trúc pháp lý nào tồn tại từ trước mà chúng tôi biết có thể tạo ra sự cân bằng phù hợp.” Minh Đức biên dịch