Trần Đông A
3-6-2024
Sư Minh Tuệ ‘đã tự nguyện dừng việc đi bộ khất thực’, theo truyền thông nhà nước. Đây là kết quả làm việc ‘của các cơ quan chức năng sau khi gặp gỡ trao đổi’ với Sư hay do sự đốn ngộ của nhà sư… mỗi kết thúc là một sự khởi đầu mới?
Thật khó trả lời vế thứ hai của câu hỏi, vì đa số chúng ta không phải là bậc tu hành. Còn đối với vế thứ nhất thì khỏi cần phải trả lời! Đại chúng từng mắt thấy tai nghe hằng hà sa số các trường hợp, ai đó bị công an bắt vào đồn rồi tử thương do ‘bị té ngã’; hay nhờ sự vận động cũng ‘của các cơ quan chức năng’ mà trước đây Trịnh Xuân Thanh ‘đã tự thú và ‘cũng tình nguyện về nước (?!)
Cái gì đến sẽ phải đến! Đó là quy luật tự nhiên của vũ trụ. Con người chỉ là những hạt cát nhỏ bé trong dòng chảy thời gian. Chấp nhận sự thật này giúp ta sống an nhiên và trân trọng từng khoảnh khắc của cuộc đời vô thường này. Mỗi kết thúc là một sự khởi đầu mới, mỗi phép thử là một cơ hội để dân trí trưởng thành hơn? Hãy đón nhận mọi điều với tinh thần lạc quan và niềm tin vào ngày mai. Mặc cho hàng chục YouTuber quốc doanh la làng ‘cào lưng ăn vạ’ hãy cảnh giác với thế lực thù địch (1). Sáng sớm ngày 3/6, nhiều thông tin trên mạng cho biết, sư Minh Tuệ đột nhiên ‘biến mất’, sau khi ngài đến địa phận tỉnh Thừa Thiên – Huế vào buổi chiều hôm trước, không ai rõ tung tích…
Thích Minh Tuệ đã ‘chân trần chí thép’ (2) từng hành thiền ba vòng rưỡi trên các nẻo đường từ Bắc vô Nam mà chẳng cần quảng bá. Minh Tuệ chưa bao giờ nhận mình là thầy. Ngài chỉ bộc bạch, con chỉ là người học tu… Sư đã bộ hành như thế hầu như suốt 6 năm trời ròng rã, một mình. Chỉ từ đầu tháng Năm vừa qua, khi đặt chân đến Thanh Hóa thì ‘cư dân mạng’ mới bắt đầu chú ý đến thầy. Và sau hơn một tháng, số người quan tâm ban đầu là hàng trăm, rồi lên đến hàng chục ngàn và giờ này gõ vào Google ba chữ ‘Thích Minh Tuệ’, số người quan tâm đã lên đến gần trăm triệu viewers.
Phép tu ‘Hạnh đầu đà’ của Sư cũng chỉ là một trong hàng vạn phép tu mà Phật pháp từng xiển dương. Thế mà bỗng dưng những ngày qua, hiện tượng Thích Minh Tuệ đã trở thành một “trend” cuồn cuộn, cuốn hút hàng loạt tu sĩ tình nguyện đi khất thực cùng Sư. Sát cánh với ‘tăng đoàn tình nguyện’ ấy là đám đông đại chúng, gồm những người hâm mộ lẫn những kẻ tò mò theo sát các vị từng cung đường, dưới cái nắng như lửa thốc vào mặt và những trận mưa rào xối xả…
Thích Minh Tuệ phải chăng là phép thử từ ‘Cõi Trên’ (a test from the ‘Upper Realm’)? Phép thử ấy hàm ý về hành động tu tập hoặc sự hiện diện của Sư và tăng đoàn ‘tình nguyện’ quá đỗi phi thường, cuốn hút cộng đồng trong và ngoài giới Phật tử, ở cả Việt Nam lẫn quốc tế. Phép thử ấy hàm ý như một cuộc kiểm tra về mặt thế tục cũng như tâm linh, nhưng trong một số biểu hiện cụ thể, nó còn là sự giao thoa và bổ sung lẫn nhau giữa những hoạt động đời thường với các trải nghiệm siêu nhiên.
Kẻ chê bai, phỉ báng Sư vẫn còn đó, ngay trên báo chí nhà nước. Nhưng rồi lời thị phi và đố kỵ, những câu chuyện vu khống và ngã mạn của họ giảm dần theo từng bước chân tăng đoàn. Có cả tu sĩ từ ngoại quốc về để gia nhập cuộc khất thực do Thích Minh Tuệ dẫn đầu. Số người tràn ra đường quá đông đảo, nơi thì xô bồ như khi qua địa bàn Quảng Trị, nơi thì được tổ chức hết sức trật tự và văn minh như lúc đoàn tiến vào cố đô Huế.
‘Phép thử Thích Minh Tuệ’ diễn ra như một phép lạ. Phép lạ nhưng lại rất đỗi đời thường… Đúng như bình luận trên truyền thông nước ngoài, ‘một con người xuất hiện mà làm lộ ra bao nhiêu điều’ (3). Hay như một khái quát nhiều ẩn ý: ‘Thích Minh Tuệ – người được chọn?’ (4). Điều không hiểu nổi là phản ứng của truyền thông trong nước và của Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN). Trên thực tế họ đại diện cho chính quyền thế tục.
GHPGVN và Ban Tôn giáo Chính phủ đã ra hai công văn nói sư Thích Minh Tuệ ‘không phải tu sĩ Phật Giáo’, người đàn ông bộ hành qua các tỉnh thành đã ‘gây dư luận trái chiều ảnh hưởng đến GHPGVN’. Thật là những kẻ tự ‘lấy đá ghè chân mình’ (5). Hai công văn này nói lên ranh giới giữa ‘sư quốc doanh’ với các các bậc chân tu? Còn báo chí nhà nước, ban đầu cũng có một số bài hàm ý xúc xiểm lối tu ‘ăn bờ, ở bụi’ của thầy (6), nhưng trước các trends của đại chúng, dàn báo chí mậu dịch được lệnh ‘wait and see’, không ‘máu lửa’ như hồi đầu. Nhưng nay thì lại bắt đầu la lối om sòm tuy vẫn còn đó hiện tượng ‘vượt rào’, như toát lên một sự thức tỉnh. Đó bài trên báo Hải Dương: ‘Sự thật phơi bày qua hiện tượng Thích Minh Tuệ’ (7).
Cuộc đời và hành tung của Thích Minh Tuệ còn là một thử thách về đức tin, về sự kiên cường của một con người tìm đến sự giác ngộ. Hãy nghe nhà sư bộc bạch tâm can: ‘Bình thường như con khi chưa phát tâm tu hành chánh đẳng, chánh giác thì không sao, nhưng khi phát tâm tu hành rồi thì đầy đủ các thứ đánh đập, chửi bới bệnh đau nó đến để thử thách lòng mình có vượt qua được không, có chiến thắng với bốn nỗi khổ: Sinh, già, bệnh, chết không’. Sự hiện diện và những phát ngôn của thầy có thể được coi là sứ điệp, nhằm hướng dẫn hoặc thách thức mọi người hướng tới sự hoàn thiện bản thân. ‘Thay vì học bói toán, mọi người nên học đạo đức, giới luật’, nhà sư khuyến cáo chúng sinh nên ‘cố gắng giữ năm giới: không sát sanh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không uống bia rượu, sẽ được hạnh phúc. Việc giữ giới là quan trọng đầu tiên trong Giới – Định – Tuệ’ (8). Tất cả các phát biểu của sư Thích Minh Tuệ trong nhiều năm qua không phải là những lời kể lể về cá nhân, đấy chỉ là những câu thầy trả lời đại chúng. Vậy mà kỳ diệu biết bao, tất cả là một tập hợp rất logic và thống nhất bao gồm giáo lý, thiền định, thực hành đạo đức và phương pháp tu tập.
Cuối cùng, trong một kỷ nguyên hôn ám của cả đạo lẫn đời ở Việt Nam hiện nay, phép thử Thích Minh Tuệ như một luồng sáng ban mai chiếu rọi vào cái không gian đầy bụi bặm. Đối với các bậc Chân Tu, chẳng bao giờ có nhị biên giữa ra đi và dừng lại! Điều này thì không chỉ guồng máy đàn áp của nhà nước công an trị, mà ngay cả GHPGVN cũng không thể đốn ngộ!
GHPGVN và bộ máy kìm kẹp tôn giáo cảm thấy giờ là lúc họ phải ra tay đối với thầy và tăng đoàn, đồng thời cần phải bó hẹp hơn nữa đối với không gian truyền thông xã hội. Họ đâu biết, Sư Minh Tuệ và tăng đoàn sẽ tự hòa mình vào cuộc đời, vào cát bụi trần gian, trải dài mênh mông, tự do và tự tại, cho dù Sư sẽ ẩn trên hang núi hay xuống bến chợ lưng đèo… Tất cả sẽ hòa vào cuộc sống thường nhật… Đấy là minh triết của Thiền Sư Thích Nhất Hạnh – Minh triết về một cách sống an nhiên, tự tại giữa cuộc đời ô trọc: ‘Muôn dòng nhập cuộc rong chơi/ Hoà chan cát bụi ngút vời phiêu nhiên’ (9).
Chính quyền tưởng cho an ninh ‘gặp gỡ trao đổi’ với Sư, cho báo chí gào thét ‘chống lại các thế lực thù địch’ là có thể giải tỏa khỏi áp lực về cái nhìn của đại chúng đối với bộ máy lãnh đạo đất nước đang mục ruỗng hiện nay. Họ nhầm!
Tham khảo:
(1) https://www.youtube.com/watch?v=K3Q0TafmS0o
(2) https://www.dtv-ebook.com/chan-tran-chi-thep-james-g-zumwalt_6778.html
(3) https://www.rfavietnam.com/node/8065
(4) https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cjqq7lgz532o
(5) https://www.voatiengviet.com/a/7616321.html
(6) https://www.youtube.com/watch?v=hFxivLZm4cc
(7) https://baohaiduong.vn/su-that-phoi-bay-qua-hien-tuong-thich-minh-tue-382107.html
(8) https://www.niemphat.vn/su-thich-minh-tue-phai-chang-ngai-da-dat-canh-gioi-vo-nga
(9) https://thuvienhoasen.org/a36117/hoa-am-cung-thien-ly-doc-hanh-ca