Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm 3/7 đã bày tỏ quan điểm của chính quyền Tổng thống Donald Trump về việc ủng hộ các nước Đông Nam Á và phản đối yêu sách chủ quyền bất hợp pháp của Trung Quốc ở Biển Đông.
“Các cuộc tập trận quân sự của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa trên lãnh thổ tranh chấp ở Biển Đông là vi phạm cam kết của họ theo Tuyên bố năm 2002 về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông”, bà Morgan Ortagus, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, viết trên Twitter hôm 3/7.
Người phát ngôn của chính quyền Trump tuyên bố: “Hoa Kỳ ủng hộ những người bạn bè của chúng tôi ở Đông Nam Á và phản đối các yêu sách phi pháp của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”.
Bà Ortagus đưa ra tuyên bố này trong khi chia sẻ một bản thông cáo báo chí của Bộ Quốc phòng Mỹ, trong đó Lầu Năm Góc lên án cuộc tập trận 5 ngày mà Trung Quốc đang triển khai ở Biển Đông từ hôm 1/7.
Tuyên bố của Lầu Năm Góc nhấn mạnh: “Các cuộc tập trận này là động thái mới nhất trong chuỗi dài các hành động của Trung Quốc nhằm đòi hỏi những yêu sách hàng hải phi pháp và gây bất lợi cho các nước Đông Nam Á ở Biển Đông”.
Hải quân Hoa Kỳ cũng tiến hành một cuộc tập trận trên Biển Đông từ ngày 4/7 với sự tham gia của 2 nhóm tác chiến tàu sân bay USS Nimitz và USS Ronald Reagan.
Đô đốc George M. Wikoff, chỉ huy trưởng của nhóm tàu sân bay USS Ronald Reagan, cho biết cuộc tập trận của Hoa Kỳ là “cam kết đảm bảo an ninh và ổn định trong khu vực” trước những hành vi gia tăng quân sự của Trung Quốc.
Giới quan sát nhận định Biển Đông là một trong các điểm nóng có nguy cơ xảy ra xung đột, vì chính quyền Trung Quốc có khả năng sẽ thúc đẩy các hành vi táo bạo hơn nữa ở Biển Đông, khi Bắc Kinh chịu áp lực gia tăng trong nhiều vấn đề, từ những cuộc đấu đá của giới lãnh đạo, nỗi bất bình của người dân về dịch bệnh COVID-19, tình hình căng thẳng ở Hồng Kông, và các biện pháp chế tài từ Hoa Kỳ cũng như các nước phương Tây nhằm giải quyết các mối đe dọa từ Đảng Cộng sản Trung Quốc.