- Xuân Thành
Chế độ Trung Quốc hôm thứ Hai (13/7) đã loan báo áp đặt các biện pháp chế tài lên hai thượng nghị sĩ, một dân biểu và một đại sứ tôn giáo Mỹ. Động thái này được Bắc Kinh đưa ra chỉ vài ngày sau khi Washington chế tài các quan chức cấp cao của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) liên quan đến vi phạm nhân quyền nghiêm trọng tại Tân Cương.
Theo Reuters, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh hôm 13/7 đã tiết lộ thông tin mà bà gọi là “các chế tài tương ứng” nhắm vào các chính trị gia Mỹ, bao gồm hai Thượng nghị sĩ Ted Cruz và Marco Rubio, Dân biểu Chris Smith và Đại sứ Lưu động về Tự do Tôn giáo Quốc tế Sam Brownback, cũng như Ủy ban về Trung Quốc của Quốc hội Mỹ (CECC – Congressional-Executive Commission on China). CECC chịu trách nhiệm giám sát nhân quyền và xây dựng luật pháp về Trung Quốc và hàng năm chuyển báo cáo về Trung Quốc cho Quốc hội và Tổng thống Mỹ.
Phát biểu trong buổi họp báo thường nhật tại Bắc Kinh hôm 13/7, bà Hoa Xuân Oánh cho hay: “Những hành động của Mỹ can thiệp nghiêm trọng vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc, vi phạm nghiêm trọng các chuẩn mực quan hệ quốc tế cơ bản và gây tổn hại nghiêm trọng tới mối quan hệ Trung-Mỹ”.
Bà Hoa nói thêm rằng: “Trung Quốc sẽ thực hiện các phản ứng tiếp theo căn cứ vào tình huống này phát triển như thế nào”.
Tuy nhiên, bà Hoa đã không nêu chi tiết nội dung các chế tài mà Bắc Kinh vừa áp đặt lên các chính trị gia Mỹ.
Trước đó, hôm thứ Năm (9/7), chính phủ Mỹ đã áp đặt chế tài lên quan chức cấp cao nhất của ĐCSTQ tại Tân Cương, cùng ba quan chức đương nhiệm và cựu quan chức liên quan tới đàn áp cộng đồng thiểu số Hồi giáo.
Theo Reuters, Washington đã liệt vào danh sách đen Bí thư khu ủy Khu tự trị Tân Cương, Ủy viên Bộ Chính trị ĐCSTQ Trần Toàn Quốc (Chen Quanguo), cùng với cựu Phó Bí thư khu ủy Tân Cương, đương kim phó chủ tịch cơ quan lập pháp Tân Cương Chu Hải Luân (Zhu Hailun), Giám đốc kiêm Bí thư Cục Công an Tân Cương Vương Minh Sơn (Wang Mingshan) và cựu Bí thư Cục Công an Tân Cương Hoắc Lưu Quân (Huo Liujun).
Các chế tài mà Mỹ vừa đưa ra được áp dụng theo Đạo luật Magnitsky Toàn cầu. Luật này cho phép chính phủ Mỹ chế tài những người vi phạm nhân quyền trên khắp thế giới thông qua các biện pháp phong tỏa bất kỳ tài sản nào của họ tại Mỹ, cấm di trú tới Mỹ và cấm người Mỹ làm ăn kinh doanh với đối tượng bị trừng phạt.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Marco Rubio, người bảo trợ Đạo luật Nhân quyền Tân Cương đã được Quốc hội Mỹ thông qua và Tổng thống Trump ký thành luật hồi tháng Sáu và vừa bị Trung Quốc chế tài, hôm 9/7 đã nói với Reuters rằng động thái vừa qua của Tòa Bạch Ốc là hành động “đáng lý phải thực hiện từ lâu” và nhiều biện pháp hơn nữa cần phải được thực thi.
“Một thời gian rất dài, các quan chức Trung Quốc đã không bị buộc phải chịu trách nhiệm vì thực hiện những hành động tàn ác cấu thành tội phạm phản nhân loại”, Reuters dẫn lời ông Rubio.
Hiện chính phủ Mỹ và các chính trị gia vừa bị Trung Quốc chế tài chưa chính thức lên tiếng về động thái trả đũa mới nhất của Bắc Kinh.
Xuân Thành