- Hoa Minh
Một trong những khác biệt và bất đồng chính sách lớn nhất giữa Đảng Dân chủ và Cộng hòa trong mùa bầu cử năm nay chính là vấn đề an ninh biên giới và nhập cư.
Trong đương kim tổng thống Donald Trump đang ăn mừng việc thi công bức tường biên giới phía Nam với tiến độ 10 dặm được xây nên mỗi tuần, ứng viên tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden lại tuyên bố ông sẽ ngay lập tức cho dừng việc xây dựng nếu thắng cử tháng 11 tới.
Trên trang web tranh cử của Biden có viết: “Nỗi ám ảnh của Trump về xây bức tường biên giới chẳng những không thể giải quyết các thách thức an ninh mà còn tiêu tốn hàng tỷ đô la tiền thuế của người dân Mỹ”. Tuy nhiên khi còn làm Thượng Nghị sĩ, Biden đã bỏ phiếu cho Đạo luật Hàng rào An ninh biên giới phía Nam năm 2006.
Trái ngược lại, Công đoàn Tuần tra Biên giới tuyên bố ủng hộ tổng thống Trump tái tranh cử vào ngày 18 tháng 8, một phần lý do là bức tường biên giới giúp nâng cao năng lực công tác cho thành viên của họ.
Theo Trung tướng Todd Semonite, chỉ huy của Quân đoàn Công binh Hoa Kỳ, khoảng 300 dặm của bức tường đã được hoàn thiện, bao gồm các con đường đi kèm, hệ thống camera và cảm biến. 433 dặm khác đang trong những giai đoạn thiết kế và thi công khác nhau.
Phát biểu tại Yuma, Arizona ngày 18 tháng 8, ông Trump đả kích đối thủ: “Joe Biden chính là con rối của phong trào cánh tả cực đoan đang muốn tìm cách xóa bỏ hoàn toàn các đường biên giới của đất nước chúng ta.”
Quyền công dân cho những người nước ngoài bất hợp pháp
Biden đã hứa hẹn sẽ mở cánh cửa nhập quốc tịch Mỹ cho những người nước ngoài bất hợp pháp hiện đang sống trên lãnh thổ Mỹ – một con số rơi vào khoảng 11 đến 25 triệu người.
Ông cũng tuyên bố sẽ hỗ trợ chăm sóc sức khỏe miễn phí cho những đối tượng này.
Biden cho biết ông sẽ đảo ngược các quy định phúc lợi xã hội của Trump mà hiện đang cấm những người và thường trú nhân không mang quốc tịch Mỹ tiếp cận trợ cấp thực phẩm và những phúc lợi khác. Ông cũng cho hay sẽ trao Thẻ Xanh cho những sinh viên nước ngoài giành được bằng Tiến sĩ tại Mỹ.
“Kế hoạch của Biden sẽ mở ra một làn sóng nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ mà thế giới chưa từng chứng kiến”, ông Trump nói.
Lệnh hành pháp của Trump nhằm chấm dứt DACA – Lệnh hoãn trục xuất những người tới Mỹ trái phép từ khi còn là trẻ em – đã bị Tòa án tối cao bác bỏ, nhưng Tòa án vẫn để ngỏ một cơ hội cho chính phủ nếu vẫn muốn tiếp tục hủy DACA.
DACA là chương trình nhập cư của người tiền nhiệm Barack Obama. Được thông qua vào năm 2012, chương trình này cho phép những người nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ trước năm 16 tuổi được tạm hoãn trục xuất và cấp giấy phép làm việc. Những cá nhân tham gia chương trình này có thể nộp đơn xin gia hạn 2 năm/lần. Trump đã đề nghị Quốc hội mở một con đường trở thành công dân Mỹ cho những người nhận được DACA.
Ông Trump ủng hộ việc chuyển sang hệ thống nhập cư dựa trên thành tích tương tự như ở Canada và Úc, nơi hầu hết người nhập cư được chọn lựa dựa trên kỹ năng và nền tảng giáo dục mà quốc gia cần.
Hiện tại, khoảng 2/3 trong số 1.1 triệu Thẻ Xanh được cấp mỗi năm chỉ dựa trên kết nối gia đình, hay còn được là “di cư theo chuỗi”.
“Theo các quy tắc vô nghĩa của hệ thống nhập cư hiện tại, chúng ta chẳng thể nào ưu tiên cho một bác sĩ, một nhà nghiên cứu hay một sinh viên tốt nghiệp thủ khoa từ các trường đại học, cao đẳng tốt nhất thế giới – không một ai trong số đó, thật là mỉa mai”, Tổng thống phát biểu hồi tháng 5 năm 2019.
“Thay đổi lớn nhất chúng tôi tạo ra là tăng tỷ lệ người nhập cư có trình độ cao tăng từ 12% lên 57% và thậm chí tôi còn muốn xem liệu chúng ta có thể nâng mức phần trăm lên cao hơn không.”
Đối lập với Trump, Biden sẽ tiếp tục hệ thống di cư theo chuỗi, nhưng sẽ “làm việc với Quốc hội để tăng số lượng thị thực được cấp cho người nhập cư dựa trên việc làm và thường trú nhân”, theo website tranh cử của ông. Kế hoạch của Biden cũng sẽ bao gồm mở thêm cơ hội nhập cư cho những người nhập cư làm trong lĩnh vực nông nghiệp.
Biden cũng hứa sẽ chấm dứt việc cưỡng chế người lao động trái phép tại nơi làm việc và người sử dụng đối tượng lao động này, trong khi chính quyền Trump đang tăng cường những nỗ lực đó.
Cấm đi lại
Biden tuyên bố sẽ hủy bỏ lệnh cấm công dân Mỹ đi đến những quốc gia có nguy cơ khủng bố.
Trên trang web tranh cử của mình, Biden cho biết: “Thành kiến chống Hồi giáo của chính quyền Trump làm tổn hại nền kinh tế của chúng ta, đi ngược lại các giá trị Mỹ và sẽ chỉ thêm dầu vào lửa cho nạn tuyển mộ khủng bố”.
“Chính quyền Trump đã lạm dụng quyền lực để nhắm chủ yếu vào người da đen và Hồi giáo.”
Bộ An ninh Nội địa (DHS) đã áp đặt các hạn chế đi lại trong năm 2017 và 2018 đối với Libya, Iran, Somalia, Syria, Yemen, Bắc Triều Tiên và Venezuela vì những nước này không đáp ứng được các yêu cầu kiểm tra thông tin lý lịch tối thiểu hoặc sử dụng công nghệ hộ chiếu kém.
Vào tháng Một, DHS đã đình chỉ việc cấp thị thực có thể tạo điều kiện trở thành thường trú nhân cho người quốc tịch Miến Điện, Nigeria, Kyrgyzstan và Eritrea cũng như loại các công dân Sudan và Tanzania ra khỏi chương trình thị thực đa dạng của Hoa Kỳ. Trump tuyên bố ông muốn hủy bỏ hoàn toàn chương trình xổ số thị thực, hiện đang cấp tới 50.000 Thẻ Xanh cho công dân nước ngoài được lựa chọn ngẫu nhiên.
Các chính sách tị nạn
Tổng thống Trump đã giới hạn số người được tị nạn vào Mỹ trong năm tài chính 2020 là 18.000 người.
“Mức trần đề xuất này đã cân nhắc đến cuộc khủng hoảng an ninh và nhân đạo đang diễn ra ở biên giới của chúng ta cũng như lượng người tị nạn lớn đang tồn đọng mà hiện rơi vào khoảng gần 1 triệu người” – chính quyền Trump cho biết trong một tuyên bố vào tháng 9 năm 2019. Các tiểu bang và thành phố hiện cũng phải vào cuộc để giúp phân bổ người tị nạn định cư trong khu vực của họ.
Tương phản lại, Biden dự định tăng mạnh mức trần cho số người tị nạn lên đến 125.000 người/năm, cũng như mở rộng đáng kể các nguồn lực của chính phủ hàng năm dành cho người nhập cư, bao gồm mở cửa các “Trung Tâm Chào đón” hỗ trợ người nhập cư tìm việc làm, tiếp cận các dịch vụ, điều hướng hệ thống trường học và chăm sóc sức khỏe.
Biden cũng nới rộng các tiêu chí xin tị nạn tại Mỹ, điều này có thể làm gia tăng chóng mặt số lượng người xin tị nạn từ biên giới phía Nam.
Trump đã giới thiệu các Nghị định thư Bảo vệ Người di cư vào cuối năm 2019, mở rộng phạm vi điều chỉnh vượt qua biên giới phía Nam. Thành quả là hiện nay đến 90% những người vượt biên trái phép hoặc là nhanh chóng bị trục xuất, hoặc là bị đưa trở lại Mexico để đợi xem xét yêu cầu tị nạn. Điều này làm giảm bớt những hành vi vượt biên bất hợp pháp và giảm thiểu số lượng yêu cầu tị nạn vô căn cứ.
Đáp lại, Biden nói ông sẽ ưu tiên dừng chương trình Nghị định thư Bảo vệ Người di cư của Trump, thêm vào đó, Biden sẽ bắt đầu gói hỗ trợ trị giá 4 tỷ USD trong vòng 4 năm cho các nước Trung Mỹ.
Trong năm 2019, chính quyền Trump đã cắt giảm 450 triệu USD viện trợ cho các quốc gia Tam giác phương Bắc là El Salvador, Guatemala và Honduras khi chính phủ các nước này từ chối phối hợp ngăn chặn các đoàn di cư lớn về phía Bắc, trên hết là các vấn đề tội phạm hồi hương.
Vào tháng 6, Bộ Ngoại giao Mỹ đã công bố khoản viện trợ bổ sung 252 triệu USD cho 3 quốc gia trên. Trump cũng đã tạo ra các thỏa thuận hợp tác với các nước Trung Mỹ nhằm giải quyết các vấn đề tị nạn nhức nhối trong khu vực.
Nhập cư và Hải quan
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với La Raza, Biden hứa sẽ “cải tổ lại ưu tiên các nguồn lực thiết pháp chúng tôi” ra khỏi cộng đồng Mỹ Latinh.
Trang web tranh cử của Biden một lần nữa chỉ trích Trump: “Trump đã tiến hành một cuộc tấn công không ngừng vào các giá trị của nước Mỹ và lịch sử của chúng ta với tư cách là một quốc gia được hình thành và kiến thiết bởi những người nhập cư.”
Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan, nơi tiến hành điều tra, xử lý các vấn nạn tội phạm như buôn bán người đã thực hiện hơn 380.000 vụ bắt giữ người nước ngoài nhập cư vào Mỹ có tiền án trong 3 năm gần đây.
Tổng thống Trump cho hay: “Kế hoạch của Biden-Harris là một công thức từng bước để xóa bỏ biên giới của Hoa Kỳ.”
Hoa Minh (theo Epoch Times)