Phạm Đức Đồng Hùng
Từ một ngôi sao sáng, một vị anh hùng chống mafia và tội phạm đầy hiệu quả, ánh hào quang của luật sư Rudolph Giuliani ngày càng lụi tắt kể từ khi trở thành luật sư riêng của TT Donald Trump. Giuliani bị cả con gái mình sỉ vả, đi từ thất bại này đến thất bại khác trong hàng loạt vụ kiện đòi phiếu và bây giờ trở thành trò cười của cả nước Mỹ với khuôm mặt nhễ nhại thuốc nhuộm tóc.
Chưa kể là ông ta còn đối mặt với nguy cơ bị điều tra, tuy tố vì những phi vụ đi đêm cho ông Trump.
Giuliani sinh năm 1944 trong một gia đình di dân gốc Ý. Cha là thợ ống nước, đã nhiều lần bị phạt tù vì tội ăn trộm và làm việc cho mafia. Nhưng Giuliani thì thoát khỏi số phận này bằng con đường học vấn, lấy cử nhân học chính trị học, từng xem xét đến việc đi tu để làm linh mục nhưng rồi chuyển sang học luật, trở thành luật sư.
Giuliani từng theo đảng Dân Chủ, năm 1968 làm việc cho Ban vận động tranh cử của ứng cử viên Robert Kennedy nhưng sau thí theo đảng Cộng Hòa, làm việc trong Bộ Tư pháp Mỹ trong chính quyền Gerald Ford rồi Ronald Reagan.
Giuliani là Phụ tá bộ trưởng Bộ tư pháp từ năm 1981 đến 1983, Chánh biện lý liên bang tại Khu vực phía Nam New York từ 1983 đến 1989. Trong vai trò này Giuliani đã dẫn đầu cuộc chiến chống lại mafia và trong hơn 4000 tội phạm bị ông ta cho vào tù, có những nhà đầu cơ cổ phiếu có hạng của Wall Street như Ivan Boesky và Michael Milken, nhưng nổi tiếng nhất là 11 trùm mafia thuộc “Ngũ Đại Gia Đình” gồm các dòng họ mafia Gambino, Genovese, Colombo, Lucchese và Gotti. Đây là mạng lưới thao túng thế giới ngầm New York, những kẻ không ngần ngại bỏ ra tiền triệu để ám sát Giuliani.
Năm 1989 Giuliani ứng cử thị trưởng New York nhưng thất bại và phải đợi bốn năm sau, thì phá kỷ lục, trở thành đảng viên Cộng Hòa đầu tiên đắt cử vai trò này kể từ năm 1965.
Cùng với nguyên Tư lệnh cảnh sát Bill Bratton, Giuliani cho áp dụng chính sách không khoan nhượng, phạt nặng những tội phạm vặt như đi lậu vé tàu hay sở hữu cần sa đến tội lớn và nhờ đó đã biến New York từ một thành phố đầy tội phạm thành thành phố lớn an toàn nhất ở Mỹ theo đánh giá của FBI khi tỷ phệ tội phạm nói chung giảm 57%, tội phạm sát nhân giảm 65%. Giuliani còn sẽ cải cách tài chính của thành phố khi cắt giảm chi tiêu, cắt giảm nhân sự của thành phố với nhượng bộ của nghiệp đoàn,
Tuy nhiên thành tựu nào cũng có những mặt trái và sự chỉ trích. Giới phê bình cho rằng tình trạng giảm tội phạm là xu thế chung trên toàn nước Mỹ bấy giờ, theo đó thì đây là hệ quả từ quyết định hợp pháp hóa việc phá thai vào thập niên 70. Nhờ luật này mà nước Mỹ tránh một thế hệ trẻ “không được cha mẹ mong muốn”, vừa thiếu vắng tình thưong gia đình và do đó dễ đi vào con đường tội phạm.
Ngoài ra chính sách “không khoan nhượng” tội phạm còn dẫn đến nững cáo buộc tàn bạo của cảnh sát và ông Giuliani thì luôn luôn bảo vệ những hành vi này.
Vụ khủng bố ngày ngày 11.9.2001 tại New York đã đưa Giulani trở thành nhân vật trung tâm của thế giới. Bên cạnh nguyên Tổng thống George W. Bush còn đang “thất thần”, Giuliani lại tỏ ra tháo vát, tự tin và quyết đoán, sau được tạp chí The Time chọn làm ‘Nhân vật của năm 2001” và được Hoàng gia Anh phong tước Hiệp sĩ danh dự.
Năm 2007 Giuliani tuyên bố sẽ tham gia tranh cử tổng thống Mỹ năm 2008 tuy nhiên đầu năm 2008, sau khi chỉ về ba trong cuộc bầu cử sơ bộ ở Florida, ông ta rút lui.
Quan hệ với Trump
Khi Donald Trump ra tranh cử năm 2019 thì Giuliani là một ủng hộ viên thuộc hạng nhiệt tình nhất. Khi Trump đắc cử, người ta tin là Giuliani sẽ được chọn làm ngoại trưởng nhưng ông Trump đã chọn Rex W. Tillerson, phần Giuliani được ông Trump trọng dụng để phục vụ như một cố vấn không chính thức về an ninh mạng.
Tháng 4 năm 2018, Giuliani đã tham gia nhóm luật sư đại diện cho ông Trump cuộc điều tra của cống tô viên đặc biệt về việc Nga có thể can thiệp vào cuộc bầu cử năm 2016. Sau khi cuộc điều tra kết thúc vào tháng 3 năm 2019, Giuliani tiếp tục phục vụ với vai trò luật sư riêng của ông Trump.
Sau đó thì Giliani bị cáo buộc là dính líu vào âm mưu thông đồng với Ukraine để phá hoại ứng cử viên Dân chủ Joe Biden do ông Trump chủ xướng.
Theo cáo buộc thì ông Trump tìm cách gây áp lực với Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine, buộc chính phải điều tra Hunter Biden, con trai của thủ chính trị Joe Biden, khi anh này làm ăn tại đây.
Thượng tuần tháng 12 năm 2019 Hạ viện Mỹ công bố bản luận tội 300 trang trình bày các chứng cứ trong cuộc điều tra việc ông Trump “yêu cầu Ukraine can thiệp để làm lợi cho việc tái tranh cử của ông hơn là bảo vệ một đồng minh trước Nga”, tất cả dựa trên lời khai của rất nhiều nhân chứng, nhưng đều xoay quanh nhân vật chủ chốt là Giuliani.
Toàn bộ các nhân chứng đều khai rõ là Giuliani đã tổ chức các cuộc họp với Chánh Công tố viên Ukraine ở New York và ở Warsaw (Ba Lan), trong khi phụ tá của ông đã gặp gỡ người đứng đầu dịch vụ an ninh của Ukraine và một cố vấn của Tổng thống Zelensky. Theo cáo buộc thì trong suốt các cuộc đàm phán, các giới chức Ukraine đã được truyền đạt thông điệp rằng sự thành công của mối quan hệ với chính phủ Mỹ sẽ phụ thuộc vào sự sẵn lòng “tham gia cuộc chơi” của Tổng thống Zelensky.
Thực chất, cái gọi là sự “thành công của mối quan hệ với chính phủ Mỹ”, là khoản viện trợ quân sự trị giá 400 triệu USD của Mỹ cho Ukraine: nếu làm ông Trump thì sẽ dễ dàng, nếu là ông phật ý, thi sẽ gây khó.
Theo cáo buộc này thì ngày 25.7.2019, sau khi bất ngờ ra lệnh đóng băng khoản viện trợ nói trên cho Ukrain, ông Trump đã gọi điện thoại trao đổi với ông Zelensky và gợi ý là mọi sự có thể trao đổi với ông Giuliani. Một tuần sau đó, ông Giuliani đã tới Tây Ban Nha để gặp gỡ một phụ tá của ông Zelensky để trao đổi chi tiết hơn những gì mà hai tổng thống đã trao đổ qua cuộc điện đàm.
Tuy nhiên nỗ lực luận tội nhằm truất phế ông Trump của Dân Chủ bất thành vì Cộng Hòa nắm đa số tại Thượng Viện. Lúc này ông Trump thoát nạn nhưng sau này, khi mất chức tổng thống, ông ta có thể bị điều tra lại, có thể ông Trump sẽ được miễn tội, có thể ông Trump sẽ được tha bổng. Tuy nhiên một phụ tá như ông Giuliani khó có thể tránh khỏi sự trừng phạt của công lý, tương tự các cố vấn của ông Richard Nixon trước đây.
Bởi lẽ đó, không có gì khó hiểu khi Giuliani cố hết sức xoay chuyển kết quả bầu cử.
Niềm hy vọng mong manh
Ngay sau ngày bầu cử, chiều 4.11.2020 Giuliani đăng Twitter cho biết đang tới Philadelphia cùng các luật sư khác để thách thức cái mà ông gọi “gian lận lớn”, dù không đưa ra bằng chứng. Sau đó 6 dòng tweet với nội dung ngày đã bị Twitter dán nhãn “thông tin sai lệch”.
Trong buổi họp báo ngày 5.11.2020, Giuliani lại tuyên bố rằng một người có thể đã bỏ phiếu 100,000 lần nhưng không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào.
Sau đó thì ông ta lại tổ chức cuộc họp báo tuyên bố chiến lược đảo ngược kết quả bầu cử tại một địa điểm không thể khôi hài hơn.
Sáng ngày 7.11.2020 – khỏang chưa đầy 1 tiếng trước khi truyền thông Mỹ đồng loạt xướng tên Joe Biden là tổng thống thứ 46 của nước Mỹ – TT Trump thông báo trên Twitter rằng đội ngũ pháp lý của ông sẽ tổ chức một cuộc họp báo “lớn” tại “Four Seasons”, thành phố Philadelphia, tiểu bang Pennsylvania.
Thông báo của ông Trump khiến khách sạn Four Seasons (Bốn Mùa) lập tức đính chính, cho biết không có cuộc họp báo nào như vậy: thực ra các cố vấn pháp lý của ông Trump sẽ họp báo tại công ty thiết kế cảnh quan “Four Seasons Total Landscaping”. Sau đó đích thân ông Trump cũng đính chính tin này.
Kết cuộc là các nhà báo đã có một phen cười ra nước mắt trong khi đội ngũ luật sư do ông Giuliani bị chế nhạo tàn tệ. Đó là một cuộc họp báo thật là thảm hại, diễn ra tại một nhà kho của một công ty ở tận… ngoại ô, trong khung cảnh tồi tàn và buồn tẻ.
Đáng nói hơn, nơi họp báo còn nằm lọt thỏm giữa hai hai nơi, một bênh là tiệm – nhà kho chuyên bán đồ chơi tình dục và ấn phẩm khiên dâm; một bên là lò thiêu xác. Theo truyền thông thì có thể là ai đó trong ban vận động tranh cử của ông Trump đã nhầm lẫn khi thuê, nhầm khách sạn Four Season Hotel với Four Seasons Total Landscaping và trong tình thế khẩn thiết, đã lỡ rồi thì cho lỡ luôn, cuộc họp báo vẫn diễn ra.
Chủ xướng của cuộc họp báo này cũng là Giuliani, ông khẳng định rằng ông Trump sẽ không chịu thua, tuyên bố rằng phiếu giả đã “trà trộn” vào phiếu bầu thật ở Pennsylvania. Ngoài ra, phản ứng của Giuliani cho thấy có vẻ như giữa lúc đang loay hoay cuộc họp báo trong khung cảnh dở khóc dở cười này, ông Giuliani mới được hay tin là truyền thông đang loan tin ông Biden chiến thắng.
Sau đó, ngày 9.11.2020 Đài Fox News – là đài ủng hộ Trump – phỏng vấn ông Giuliani hỏi có bằng chứng gì để thưa kiện, ông trả lời có đủ loại bằng chứng thuyết phục kể cả từ 50 bản khai hữu thệ tại Pensylvania. Thấy chẳng có gì đáng gọi là bằng chứng và thông tin mới ngoài việc lập lại những điều cũ mèm, đài này cắt ngang cuộc phỏng vấn.
Mười ngày sau đó, trong một cuộc họp báo khác, Giuliani lại tiếp tục gây ra tranh cãi với lời khẳng định về những lá phiếu gian lận, ngoài ra còn gây thêm tranh cãi vặt vì mái tóc chảy màu giữa lúc đang tiến hành họp báo.
Có người nói đó làthuốc nhuộm kém phẩm lượng, một số nói là bút chấm tóc không phải thuốc nhuộm, một số thì nói là thuốc nhuộm tốt nhưng do ông Giuliani xả không sạch. Tuy nhiên lý do gì đi nữa, hình ảnh ấy đã biến ông thành trò cười của người dân khi dẫn đầu nỗ lực vô vọng của ông Trump trong việc phủ nhận một tiến trình dân chủ.
Có gì thảm hại cho bằng khi một con người đảm lược, dám chống lại cả thế giới mafia đáng sợ của New York lâm cảnh “vã mồ hôi” khi cáo buộc đối thủ của chủ mình gian lận, ở đó từng vệt chất lỏng sẫm màu chảy dọc hai bên thái dương y như là trong phim kinh dị.
Ngày 20.11.2020 Dân biểu Bill Pascrell của Đảng Dân chủ đã lên tiếng kêu gọi phải tước giấy phép hành nghề luật sư của Giuliani và các thành viên khác trong nhóm pháp lý của ông Trump vì tội đệ trình những vụ kiện “vớ vẩn”. Theo ông thì trong nhiều tuần lễ liên tiếp, kể từ khi truyền thông công bố ông Trump thất cử, Giuliani đã nhiều lần đưa ra những cáo buộc gian lận bầu cử mà không hề cung cấp bằng chứng.
Tuy nhiên Giuliani và các luật sư phụ tá của mình vẫn đủ khôn ngoan để bảo vệ cái cần câu cơm.
Bảo vệ cần câu cơm
Để bảo vệ quyền hành nghề luật và cả việc tránh né những hình phạt nhẹ như phạt tiền, Giuliani và các luật sư đã có các tránh né luật pháp. Ngoài tòa họ tố cáo gian lận, nhưng đứng trước tòa thì thì họ im bặt, chỉ nói lanh quanh, hoàn toàn bất nhất.
Tất cả 50 tiểu bang và đặc khu Columbia đều có những nguyên tắc đạo đức – pháp lý với các luật sư được lấy từ các tiêu chuẩn của Hiệp hội sư Mỹ (ABA). Theo đó thì các luật sư chỉ nên khẳng định một cáo buộc tại tòa nếu “có căn cứ theo luật”, ngoài ra luật sư không được phép đưa ra những tuyên bố sai trái về các bên thứ ba và có hành vi gian dối.
Xuất hiện trên ông kính truyền hình, xuất hiện trước đám đông các ký giả. Giuliani liên tiếp áo buộc những hành vi gian lận bầu cử. Thế nhưng ra tòa thì ông ta đánh trống lảng. Lấy thí dụ phiên xử ngày 17.11.2020 đầu tiên Giuliani tuyên bố với một thẩm phán tại Pennsylvania rằng cuộc bầu cử đã bị phá hoại bởi những hành vi gian lận. Nhưng khi bị thẩm phán Matthew Brann truy vấn, Giuliani lại rút bỏ cáo buộc “khẩu thuyết vô bằng” này, thừa nhận “đây không phải một vụ gian lận”.
Trên thực tế quy định kiểm soát tư cách đạo đức luật sư được áp dụng cả trong và ngoài phòng xử án, các luật sư có thể tự do hơn trong hành xử ở những cuộc họp báo, song họ vẫn không thể gian dối trong các tuyên bố của mình. Tuy nhiên vì tài nguyên có hạn, các cơ quan hữu trách sẽ chỉ tập trung vào những sai phạm rõ rệt như việc các luật sư đánh cắp tiền bạc từ khách hàng của họ. Đồng thời, các cơ quan này cũng sẽ ngần ngại hơn trong các sự việc liên quan đến chính trị.
Chính vì thế các luật sư của ông Trump cũng giữ kẻ, không dám đi quá xa, trừ bà Sidney Powell.
Đó là cuộc họp báo ngày 19.11.2020 do ba luật sư chủ chốt Giuliani, Jenna Ellis và Sidney Powell đồng chủ tọa, trong đó và Powell đưa ra giả thuyết âm mưu khổng lồ, kết nối đảng Dân Chủ Mỹ với chính quyền Venezuela, Cuba và Trung Quốc.
Đó là cuộc họp báo căng thẳng, sau các vụ kiện liên tiếp thua, lại bị các ký giả dồn vào đường cùng, các luật sư tỏ ra căng thẳng, cả con người từng trãi Giuliani phải vã mồ hôi, chảy thuốc nhuộm.
Hai ngày sau, Giuliani và Ellis cùng ra tuyên bố khai trừ bà Sidney: “Sidney Powell đang làm công việc luật pháp một mình. Bà ta không phải thành viên thuộc đội pháp lý của Tổng thống Trump. Bà ta cũng không phải luật sư riêng cho tổng thống.”
Khi ông Giuliani tuyên bố khai trừ bà Sidney thì thì báo chí Mỹ lại hả hê bàn về mái tóc của ông ta.
Hình ảnh cụ thể này cho thấy sự xuống dốc thê thảm của con người từng được xem là người hùng của thành phố New York và của nước Mỹ trong thời khắc đen tối nhất!