25-12-2020
Truyền thông đưa tin tổng thống Nga Putin mới ký một đạo luật – đảm bảo quyền miễn trừ truy tố suốt đời cho các tổng thống Nga sau khi rời nhiệm sở. Theo đó, không chỉ đảm bảo quyền miễn trừ truy tố suốt đời với các cựu tổng thống Nga, mà còn có các biện pháp bảo vệ đối với gia đình các cựu nguyên thủ. Như vậy là ông Putin, và các cựu tổng thống Nga tiền nhiệm từ sau khi Liên xô tan rã, sẽ không bị đưa ra tòa vì các tội hình sự hay hành chính sau khi rời Điện Kremlin.
CHLB Nga từ khi Liên Xô tan rã mới chỉ có 3 tổng thống. Đó là ông Yeltsin, ông Putin và ông Medvedev. Ông Yeltsin thì đã không còn nữa (01/2/1931-23/4/2007). Nên nếu đạo luật này có hiệu lực khi ông Putin đương quyền, thì chỉ áp dụng cho ông Putin và ông Medvedev. Sau khi ông Putin rời quyền lực, có thể xẩy ra trường hợp Duma quốc gia Nga huỷ bỏ đạo luật mà ông Putin vừa mới ký.
ÂN XÁ MỚI LÀ PHƯƠNG THUỐC CỨU CÁNH
Các đạo luật thông qua khi đương ở đỉnh cao quyền lực mà chỉ phục vụ cho người ở đỉnh cao quyền lực lúc đó – thì sẽ bị đời sau thay đổi. Cho nên, nếu có tội thì cầu mong ân xá của tổng thống đương nhiệm, chứ khó hy vọng ở quyền miễn trừ truy tố suốt đời tự mình đưa ra.
Chưa thấy trường hợp tổng thống tự ân xá cho mình. Nhưng ân xá cho tổng thống khác thì đã có.
Khi lên nắm quyền, tổng thống Hàn Quốc Kim Young-sam (nhiệm kỳ 1993-1998) đã kết tội tham nhũng và phản quốc rồi bắt giam hai tổng thống tiền nhiệm là Choon Do-hwan (1980-1988) và Roh Tae-woo (1988-1993). Nhưng cuối nhiệm kỳ thì tổng thống Kim Young-sam đã ân xá cho cả hai ông Choon Do-hwan và Roh Tae-woo vì tinh thần hoà giải dân tộc.
Hai tổng thống Hàn Quốc khác gần đây đều bị đi tù. Ông Lee Myung-bak (2008-2013) bị tù 15 năm. Bà Park Geun-hye (2013-2017) bị kết án 20 năm tù.
Ngoại trừ trường hợp vừa nêu của ông Putin, không biết có nước nào có đạo luật miễn trừ truy tố suốt đời cho tổng thống không?
NẾU AI CŨNG ĐƯỢC MIỄN TRUY CỨU HÌNH SỰ SUỐT ĐỜI?
Pháp luật không ngoại lệ cho bất cứ ai. Từ thứ dân cho đến tổng thống đều phải tuân thủ pháp luật. Ngoại lệ cho người này thì tất phải ngoại lệ cho người khác. Nếu ai cũng ngoại lệ thì pháp luật vô hiệu lực.
Đúng ngày này 31 năm trước (25/12/1989) hai vợ chồng ông Nicolae Ceausescu đã bị xử bắn khi ông Ceausescu đang ở đỉnh cao quyền lực là Chủ tịch nước Rumani. Để thấy, khi đã rời quyền lực thì bị xử bắn như cựu tổng thống Pakistan Zulfikar Bhutto (04/4/1979, cựu tổng thống Afganistan Mohamad Najibullah (27/9/1996) hay cựu tổng thống Libya Muammar Gaddafi (20/10/2011) là điều dễ xẩy ra.
Sự tụng ca đương lúc ở đỉnh cao quyền lực không bao giờ là thước đo lẽ phải. Lẽ phải từng bước hiện ra sau khi mất quyền lực. Lẽ phải từng bước hiện ra sau khi chết. Lẽ phải hiện nguyên hình sau khi chết hàng trăm năm.
Không thể miễn truy tố trách nhiệm hình sự suốt đời bằng đạo luật. Chỉ có thể miễn truy tố trách nhiệm hình sự suốt đời bằng lòng dân.
Làm lành tự được phước, làm dữ tự mang họa chạy trời không khỏi nắng.