Nói đến một tấm lòng vàng, người ta nghĩ đến những cá nhân biết hy sinh lợi ích của bản thân trước điều họ cảm thấy mình có trách nhiệm thực hiện. Họ nghĩ đến tình liên đới nhân quần. Họ nghĩ đến những giá trị cao đẹp ý nghĩa của thân phận con người đồng loại. Họ từ bi hỷ xả. Họ rộng rãi với tha nhân. Và như vậy, trong đời mình có khi nào bạn may mắn được tiếp xúc với những người có tấm lòng vàng như vậy.
Hình ảnh một ông cụ láng giềng tốt bụng. Cụ hiền lành chất phác. Cụ đặt một vại nước mưa trong vắt và một cái gáo làm bằng ống tre lồ ô, cán gáo là một que trúc khẳng khiu. Khách qua đường khát nước có thể dừng lại múc nước uống. Cụ là hiện thân của kẻ có tấm lòng vàng. Tình cảm của cụ đối với tha nhân là tình cảm xuất phát từ cõi lòng bồ tát.
Một bà giáo già, xuất thân một ma-xơ dòng tu nữ của Đạo Công giáo, bà hiền lành, tận tụy cần mẫn dạy dỗ từng ly từng tí cho những đứa trẻ may mắn được bà giáo dưỡng. Bà nắm tay từng đứa, tập cho chúng viết những chữ a, b, c với trách nhiệm của một người hoàn toàn tự nguyện ươm mầm lương tri đạo đức. Tình cảm của bà với những đứa trẻ ngây thơ hiền lành ấy phải chăng chính là định nghĩa sống động của người có tấm lòng vàng.
Một nhà kinh doanh thành công giàu có, tiền muôn bạc vạn, những tháng ngày cuối đời ông nghĩ đến quyên tặng hẳn một số tiền lớn mở một thư viện với những đầu sách có giá trị. Ông muốn những đứa trẻ sống trong khu phố kém may mắn ấy có cơ hội được đọc những cuốn sách quý. Trong thư viện còn có máy vi tính trang bị internet tử tế để người dân quanh vùng có thể ghé điền đơn, xin việc, tìm tòi những thông tin cần thiết. Việc làm của ông là nghĩa cử của một kẻ có tấm lòng đôn hậu, chan chứa ân tình đáng ca ngợi.
Một người phụ nữ luống tuổi vận động con, cháu tham gia việc rải những bình nước lọc tại khu vực sa mạc sát biên giới Mỹ-Mễ giúp người vượt biên qua sa mạc nguy hiểm chết người có thể nhờ chúng được cứu sống. Việc làm của người phụ nữ ấy có nên được coi là đại diện của tấm lòng vàng, một lối hành xử chan chứa ân tình đáng để chúng ta suy nghĩ.
Một nữ tu từ bỏ cuộc sống thong thả an nhàn kinh kệ tự nguyện lăn lộn trên những con đường la liệt bao thân phận bị bỏ rơi của thành Calcutta, nơi những kẻ nằm thoi thóp chờ chết. Người nữ tu ấy xắn tay áo, xốc vác, quên bẵng đi những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tiếng gọi lương tri phục vụ tha nhân trong tư cách của một kẻ tự nguyện hiến dâng cuộc đời vì một mục đích cao cả, liệu hành vi của nữ tu ấy có là hiện thân của một tấm lòng vàng…
Vâng. Cứ thế. Cuộc sống. Những con người bạn đã gặp. Những người trẻ hăng hái xung phong tại các chiến dịch giúp người, thiện nguyện. Họ không ngại gian khó đem những giá trị nhân bản, những món quà nhỏ (thiên về giá trị tinh thần) như một sự động viên chia sẻ thấm đượm tình người. Những nhà khoa học cả đời tìm tòi những phát minh đem lại lợi ích chung cho xã hội. Những ông bố, bà mẹ cố gắng duy trì giữ gìn tiếng mẹ đẻ cho con cháu như một thứ di sản vô cùng đáng quý. Những kẻ sẵn lòng giúp đỡ người khác trong lúc họ gặp cảnh hoạn nạn cơ nhỡ. Những chia sớt ngọt bùi. Một cái bắt tay. Một tia nhìn ấm áp. Một lời nói động viên chan chứa thiết tha. Một nghĩa cử chân thành giúp hàn gắn những cặp vợ chồng trên bờ vực đổ vỡ. Một người nhặt được của rơi có giá trị vội tìm đến cơ quan hữu trách trả lại người đánh rớt. Một người cha cần mẫn không tiếc công, tiếc sức, một đời vất vả, mỗi lần hãng có overtime là ông tranh thủ xin làm, về nhà mệt lử vậy mà vẫn ông vẫn cặm cụi tra từ điển giúp con làm bài tập.
Nhiều lắm và nhiều lắm… cứ thế, nếu có dịp suy gẫm, lục trong đầu, chúng ta sẽ thấy những chân dung người tốt như thế xuất hiện. Có điều cuộc sống luôn có những thách thức, những điều đắng lòng (vô tình) bắt người ta phải cảnh giác hơn, cẩn tắc hơn. Cuối cùng là chuyện phải thân quen lắm người ta mới dám mời nhau vài món ăn ngon vì sợ mời người lạ lỡ có chuyện gì xảy ra sẽ mang họa. Rồi đi đường, gặp người đang vướng nạn, muốn giúp nhưng lại sợ biết đâu mua việc, rước họa vào thân.
Đi xe buýt, một kẻ ỷ mình là da trắng buông lời miệt thị xúc phạm một di dân tiếng Anh bập bẹ tiếng đực, tiếng cái; nhiều người muốn giúp nhưng không dám. Trên xe khá đông. Trong khi đó kẻ cà khịa hiếp đáp người di dân đáng thương nọ khuôn mặt hằm hằm hết sức đáng sợ. Gã lại to cao. Không ai dám lên tiếng bênh vực. Cuối cùng có một người lên tiếng. Người đó không chỉ là kẻ có tấm lòng vàng, song chị ta thực sự là một anh hùng trong mắt mọi người.
Đầu tháng 04, Tạp chí NextShark đăng một bản tin ngắn có tên Nonprofit to Manage Over $1 Million Donated to Chinese Grandma Who Fought Off Attacker của tác giả Carl Samson. Câu chuyện kể về một người đàn bà gốc Hoa tên Xiao Zhen Xie, 75 tuổi, kẻ dám đứng lên dùng gậy đáp trả kẻ tấn công mình giữa đường phố San Francisco (hồi tháng 03) khiến thế giới không chỉ ngưỡng mộ, song niềm cảm kích trước thái độ của cụ là tâm tình kính trọng rất thực tế.
Khi đoạn video clips được tung lên dân cư mạng khắp nơi cổ võ thái độ mạnh mẽ quả cảm của cụ, đồng thời họ coi đó là một tấm gương mẫu mực đáng quý. Vâng. Cụ Xie đã dùng một khúc gỗ (a wooden stick) dạy kẻ tấn công mình một bài học nhớ đời dám chọc vào tổ ong, gây sự với bà. Kẻ đó không ai khác hơn là Mr. Steven Jenkins, 39 tuổi. Bữa đó gã vung tay đấm thẳng vào mặt cụ Xie trong khi cụ chẳng gây hấn gì đến gã. Cụ đang đứng tại một ngã tư đèn đỏ, đợi đèn xanh đến là cụ bước tiếp. Con đường cụ bị tấn công có tên Market Street.
Bị một cú đấm mạnh tung vào giữa mặt, cụ Xie bị thương khá nặng nơi mặt và một bên mắt. Mặt cụ sưng tấy, tím bầm, tuy nhiên rất may cụ không cần đến phẫu thuật. Thương tích do người đàn ông da trắng gây ra không để lại những di hại lâu dài.
Một người cháu của cụ Xie là John Chen thiết lập một tài khoản GoFundMe page kêu gọi lòng hảo tâm giúp cụ Xie có tiền điều trị sau vụ tấn công ấy. Số tiền quyên tặng giúp cụ nhanh chóng đạt mục tiêu sau đó tăng lên hơn một triệu Mỹ kim; điều mà chính cụ và gia đình không thể ngờ được. Họ thực sự xúc động trước sự quan tâm của cộng đồng mạng với câu chuyện của gia đình. Đọc thêm
Với bản chất không hám lợi, thấy số tiền to gia đình cụ Xie cảm thấy có trách nhiệm sử dụng chúng vào một mục đích cao cả hơn. Họ nghĩ đến chuyện quyên tặng hoàn toàn số tiền ấy giúp phục vụ cộng đồng gốc Á tốt đẹp hơn. Theo mong ước của cụ (nguyên văn): [to donate all the funds] back to the Asian American community to combat racism. Khá rõ ràng, cụ muốn câu chuyện của cụ và sự ủng hộ nhiệt tình của bao tấm lòng vàng khác sẽ đem lại những giá trị lợi ích thiết thực cho cộng đồng Mỹ gốc Á.
Theo lời anh Chen (cháu trai của cụ Xie) cho đài truyền hình KPIX5 biết (nguyên văn): With the decisions from lawyers, social workers, and CPA, all their advice combined together, we made a decision that the best way to help the Asian community with our funds is to set up a non-profit foundation. We are in the process of making it right now. Như vậy, với số tiền lên đến 1 triệu Mỹ kim ấy, một tổ chức phi lợi nhuận (a nonprofit organization) chính thức đồng ý quản lý số tiền ấy trong mục đích giúp đỡ cộng đồng Mỹ gốc Á.
Riêng với gã đàn ông tấn công cụ Xie, không ai biết rõ gã cố ý tấn công cụ Xie vì cụ người gốc Á. Tuy nhiên gã da trắng này được biết trước đó đã tấn công một cụ ông gốc Á khác, 83 tuổi cùng ngày. Nạn nhân này là một cụ người Việt, theo tạp chí NextShark tên của cụ theo Anh ngữ là Ngoc Pham. Một tài khoản GoFundMe được thiết lập giúp cụ Ngoc Pham. Hiện tài khoản GoFundMe giúp cụ Ngoc Pham lên đến $280,000.
Ban đầu cụ Xie cho biết mình thực sự sốc trước vụ tấn công. Cụ không tin mọi chuyện có thể diễn ra một cách bất ngờ đáng sợ như thế. Mắt cụ sưng vù, tím đen, chỉ nghĩ đến ra đường không thôi đã khiến cụ khiếp vía. Không sai, nếu bạn đọc rơi vào trường hợp của cụ, đang dưng chẳng gây hấn gì đến ai song lại bị tung một quả đấm trời giáng vào giữa mặt, nhất định đó sẽ là cú sốc không thể nguôi ngoai dễ dàng.
Rất may, cộng đồng mạng ủng hộ cụ Xie nhiệt thành và cụ nhận ra điều đó. Số tiền tự nhiên tăng vọt lên. Đó là bằng chứng hùng hồn cho thấy người ta đứng về phía cụ. Điều này giúp cụ Xie cảm thấy phấn chấn hơn. Cụ nhận ra bên cạnh cụ còn có những tấm lòng vàng khác. Cụ cảm kích họ. Theo gia đình tinh thần của cụ Xie khá hơn rất nhiều khi cụ nhận được sự ủng hộ của cộng đồng mạng.
Đó là câu chuyện của cụ Xie, một người đàn bà gốc Hoa, bị tấn công bởi một người Mỹ trắng. Số tiền từ tài khoản GoFundMe cụ có thể sử dụng theo ý riêng, tuy nhiên cụ không nghĩ đến bản thân mình. Cụ nghĩ đến cộng đồng người Mỹ gốc Á. Cụ cảm thấy mình có trách nhiệm gióng lên những tiếng nói thiết tha. Cụ nghĩ đến lợi ích của những người mang thân phận giống cụ. Cụ muốn chứng kiến biến cố hết sức đáng trách xảy ra với cụ sẽ đem lại những lợi ích tinh thần cho người khác. Việc làm của cụ là hiện thân của một tấm lòng vàng, rất cao quý và rất đáng nể phục.
Với những gì đang thấy trước mắt chung quanh gần đây, nước Mỹ càng ngày càng chứng kiến nhiều hơn những vụ người Mỹ gốc Á hoặc các di dân gốc Á bị tấn công. Họ chẳng làm gì động chạm đến ai vậy mà họ vẫn bị tấn công, thậm chí là bị bắn xả; mạng sống của họ bỗng chẳng có chút giá trị nào, trong mắt của những kẻ mang tư tưởng đối xử phân biệt họ chỉ là những thành phần thấp hèn cho phép họ muốn làm gì với họ cũng được.
Hành động của cụ Xie là hành động quả cảm đáng ca ngợi. Trước tiên cụ dám đứng lên bảo vệ mình, không chỉ dạy kẻ tấn công cụ một bài học song cụ còn cảnh tỉnh những kẻ có tư tưởng tấn công người Mỹ gốc Á cao niên hãy coi chừng. Trông cụ thế thôi nhưng chắc chắn không phải là người dễ bị ăn hiếp. Tuy nhiên đáng ca ngợi hơn cả đó là tình cảm của cụ và gia đình dành cho cộng đồng Mỹ gốc Á. Họ quyên tặng lại toàn bộ số tiền được cộng đồng mạng quyên tặng trước đó.
Vụ tấn công không đáng xảy ra ấy bản thân nó đã đi vào lịch sử một cách khá đặc biệt, song hành vi quyên tặng toàn bộ số tiền (cụ vốn hoàn toàn xứng đáng được hưởng theo ý riêng) để một cơ quan phi lợi nhuận quản lý nhằm đem lại những phúc lợi cho cộng đồng Mỹ gốc Á đi vào lịch sử những tấm lòng vàng một cách đặc biệt hơn. Cụ khiến người khác cảm mến. Hành động của cụ giúp thiện ý của bao tấm lòng vàng khác chuyển tải được một thông điệp cao lớn hơn, ý nghĩa hơn.
Thật đẹp đẽ thay khi cuộc sống này vẫn còn có những tấm lòng vàng. Thật đáng yêu thay khi cuộc sống vẫn còn những trái tim biết nghĩ và lo cho người khác. Cảm ơn cụ Xiao Zhen Xie – Việc làm của cụ đã trở thành sứ giả của tình người, của lương tri, của những giá trị đạo lý tinh khiết để những người Mỹ gốc Á khác cảm thấy được thơm lây.
Vâng. Cảm ơn cụ Xiao Zhen Xie một lần nữa. Cảm ơn một tấm lòng vàng. Cảm ơn cụ đã giúp người Mỹ hiểu được thế nào là một người Mỹ gốc Hoa, một người Mỹ gốc Á biết nghĩ đến những người Mỹ gốc Á khác. Cảm ơn tấm lòng vàng của cụ. Cảm ơn về những bài học giá trị cụ để lại cho đời, trong đó không chỉ bài học tự mình đứng lên bảo vệ mình trước, song bài học trách nhiệm nghĩ đến lợi ích của người khác, nghĩ đến lợi ích của cộng đồng, nghĩ đến đại cuộc… mới thật sự đáng quý.
Cụ đã giúp người Mỹ nhìn thấy những giá trị ngời sáng của một người đàn bà gốc Á sống trên đất Mỹ.
Nguyễn Thơ Sinh