Ngày 10 tháng 7, Hoa Kỳ chuyển hai triệu liều vắc-xin Moderna cho Việt Nam thông qua chương trình COVAX của Tổ chức Y tế Thế giới, ngay ngày hôm sau, trang Facebook Trung Đoàn 47, được cho là thuộc lực lượng tuyên truyền mạng của quân đội Việt Nam, đăng bài định hướng dư luận rằng số vắc-xin đó không phải do Mỹ viện trợ.
Việt Nam đang trải qua đợt bùng phát dịch COVID-19 nghiêm trọng nhất kể từ khi đại dịch xảy ra, chỉ riêng đợt bùng phát này tính từ ngày 27/4 đến nay đã ghi nhận gần 40 ngàn ca lây nhiễm.
Trong khi đó thì tỉ lệ tiêm chủng của Việt Nam lại thấp nhất trong khu vực Đông Nam Á, với chỉ hơn 2% dân số được tiêm chủng đầy đủ.
Cho đến nay, hầu hết số vắc-xin được sử dụng trong chương trình tiêm chủng của Việt Nam là đến từ các nguồn viện trợ.
Trong đó Nhật Bản và Hoa Kỳ là hai quốc gia đóng góp số lượng vắc-xin lớn nhất, số còn lại Việt Nam nhận được thông qua chương trình COVAX, ngoài ra Trung Quốc cũng đã gửi cho Việt Nam 500 ngàn liều vắc-xin do nước này sản xuất với điều kiện ưu tiên tiêm chủng cho người Trung Quốc đang sinh sống ở Việt Nam.
Ngoài vắc-xin, Việt Nam còn nhận viện trợ tài chính và thiết bị y tế từ Hoa Kỳ để đối chọi với dịch bệnh.
Tuy đang trong hoàn cảnh ngặt nghèo với số ca lây nhiễm mỗi ngày lên đến hàng ngàn, và nguồn cung vắc-xin ít ỏi, thế nhưng hệ thống tuyên truyền của Nhà nước vẫn duy trì thái độ tiêu cực với chính quốc gia đang giúp đỡ mình chống lại đại dịch.
Chỉ một ngày sau khi Việt Nam nhận được lô vắc-xin từ Hoa Kỳ, trang Facebook Trung Đoàn 47, được tin là thuộc lực lượng 47 của quân đội Việt Nam, chuyên đấu tranh trên không gian mạng, đã đăng bài phủ nhận rằng việc Hoa Kỳ gửi vắc-xin cho Việt Nam là hành động viện trợ. Thay vào đó, bài viết cho rằng số vắc-xin này là “nghĩa vụ của chính phủ Mỹ trong việc thực hiện cam kết của một thành viên tham gia COVAX”.
Ngoài ra, một trang Facebook khác cũng được cho là của lực lượng 47, với tên Đồng hành cùng lực lượng 47, vẫn tiếp tục đăng các nội dung “chống Mỹ”, từ cáo buộc Hoa Kỳ đứng sau làn sóng biểu tình ở Cuba, đến quy trách nhiệm cho Hoa Kỳ về tình hình bất ổn ở Haiti, và rất nhiều nội dung về cuộc “kháng chiến chống Mỹ”.
Luật sư Nguyễn Văn Đài, một người theo dõi tình hình chính trị Việt Nam, cho RFA biết quan điểm của ông về hiện tượng này:
“Bởi vì đối với nhà nước Cộng sản thì điều họ sợ nhất là người dân Việt Nam ngưỡng mộ, ủng hộ, hay theo Mỹ về khía cạnh chính trị hay bất cứ lĩnh vực nào đấy vì đều bất lợi cho nhà nước Cộng Sản.
“Do vậy, mặc dù trên bình diện quan hệ giữa chính phủ hai bên thì chính phủ Cộng Sản cố gắng để bắt tay với Mỹ, từ vấn đề làm ăn buôn bán, thương mại, hay các lĩnh vực khác, nhưng nhà nước Cộng sản muốn độc quyền cái đó. Bởi vì nếu Mỹ đối tốt với người dân Việt Nam và người dân Việt Nam ngưỡng mộ Mỹ thì đến một lúc nào đó sẽ tác động đến xu hướng đòi dân chủ ở Việt Nam”.
Cũng theo luật sư Nguyễn Văn Đài thì dù quan hệ giữa hai bên đã cải thiện trong những năm gần đây, Đảng Cộng sản Việt Nam vẫn giữ thái độ nghi ngờ các động thái thiện chí từ Hoa Kỳ, do đó vẫn đề cao việc đấu tranh ý thức hệ ở trong nước để ngăn chặn việc người dân ngả về phía Mỹ.
Việc chính quyền Việt Nam một mặt nhận viện trợ từ Hoa Kỳ, mặt khác lại dò xét và nghi kỵ khi người dân hoặc các tổ chức phi chính phủ nhận được hỗ trợ từ Hoa Kỳ không phải là chuyện hiếm. Mới đây, ở kỳ bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV, ứng viên độc lập Lương Thế Huy đã bị công kích vì tổ chức nơi ông làm việc nhận hỗ trợ từ chương trình USAID của chính phủ Mỹ, trong khi bản thân nhiều bộ ngành của Chính phủ Việt Nam cũng nhận được tài trợ từ chương trình này.
Hay trước đó, chính quyền cũng cáo buộc Hội Nhà báo Việt Nam Độc lập là nhận tiền từ nước ngoài và kết án tù bốn thành viên của hội này.
Ông Lê Thân, chủ nhiệm Câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng cho rằng chính quyền Việt Nam tỏ ra đề phòng vì Hoa Kỳ vẫn luôn muốn giương cao ngọn cờ tự do, dân chủ thông qua các hoạt động đối ngoại của họ, ông bình luận thêm:
“Bao giờ cũng vậy, họ vừa mang ơn Mỹ những không muốn người Việt Nam ngả về Mỹ thế nên mới có những sự tuyên truyền, nhưng nhớ một điều là họ không bao giờ nhận đấy là họ nói. Chứ bây giờ nếu họ không tuyên truyền thì người dân Việt Nam ngả về Mỹ thì làm sao, cho nên họ mới có cách của họ để ngăn ngừa chuyện này”.
Lý do đảng Cộng Sản không muốn người dân Việt Nam ngả theo Mỹ, theo ông Lê Thân, là vì:
“Ngả theo Mỹ tức là ngả vào con đường tự do, tam quyền phân lập, dân chủ, đa nguyên đa đảng, mà đó lại là con đường chết của đảng Cộng Sản”.
Hôm 9 tháng 7, hãng tin Reuters đưa tin Facebook và YouTube gỡ bỏ hàng loạt tài khoản và nhóm thuộc về Lực lượng 47 của quân đội Việt Nam, do bị cáo buộc thực hiện các chiến dịch báo cáo có hệ thống các bài viết và tải khoản ở hai nền tàng mạng xã hội này do có nội dung “chống chế độ”.
Lực lượng 47 được thành lập vào năm 2016, thuộc quản lý của Tổng cục chính trị của Quân đội Nhân dân Việt Nam, với số quân được cho là hàng chục ngàn người với nhiệm vụ đấu tranh chống lại “tư tưởng sai trái” trên không gian mạng, hoạt động chủ yếu là trên mạng xã hội Facebook và YouTube, nhằm vào các nội dung chỉ trích nhà nước.