Đông Mai
Khi dịch Covid-19 tái bùng phát, chính phủ các nước đặt hy vọng vào việc tiêm chủng toàn dân nhằm đạt được miễn dịch cộng đồng. Nhưng thực tế cho thấy, biến chủng Delta cộng với sự ‘suy giảm hiệu quả’ của Vaccine, đang biến hy vọng này trở thành ‘ảo ảnh’.
Ông Norihisa Tamura – Bộ trưởng Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản tuyên bố rằng: “Chỉ riêng vaccine thì không thể đối phó với đại dịch”.
Trước đó, kênh truyền thông chính thống của Nhật Bản Sankei Shimbun đã đăng tải một bài báo cho biết, do khả năng lây truyền của biến thể Delta và sự suy giảm hiệu quả của các loại vaccine, khả năng miễn dịch cộng đồng không thể hình thành dù có tiêm chủng 100% cho toàn bộ người dân.
Hai hạn chế của miễn dịch cộng đồng
Miễn dịch cộng đồng là gì?
Để đo khả năng lây nhiễm của virus, một giá trị quan trọng được định ra là “Giá trị R0” – Đây được gọi là “Hệ số lây truyền cơ bản”. Hiểu một cách ngắn gọn, R0 là số người trung bình sẽ lây bệnh từ một người nhiễm duy nhất trước đó, trong một quần thể chưa từng ghi nhận căn bệnh đó trước đây. Nếu R0=3, thì có nghĩa là cứ một người nhiễm bệnh sẽ lây cho 3 người hoàn toàn mới.
Nếu R0 lớn hơn 1, điều đó nghĩa là dịch bệnh sẽ còn tiếp tục lây lan. Ngược lại, nếu nó nhỏ hơn 1, chúng ta mong đợi dịch bệnh sẽ sớm kết thúc.
Khi một người bị nhiễm virus hoặc được tiêm vaccine, họ sẽ tạo ra kháng thể và phát triển khả năng miễn dịch. Khi số người trong nhóm có kháng thể đạt đến một tỷ lệ nhất định, virus sẽ không thể tiếp tục lây lan. Tỷ lệ phần trăm này được gọi là “Ngưỡng miễn dịch cộng đồng”.
Trước đây, khi các biến thể Alpha lan rộng khắp thế giới, giới khoa học tin rằng, ngưỡng miễn dịch của cộng đồng để kiểm soát loại biến thể này là 70% đến 80%.
Ông Anthony Fauci – Cố vấn y tế chính của Nhà Trắng, từng tuyên bố rằng nếu 70% đến 80% người dân được tiêm vaccine ngừa Covid-19 mới, thì sẽ có cơ hội loại bỏ dịch bệnh.
Nhưng trên thực tế, bản thân “miễn dịch cộng đồng” chỉ là một khái niệm được “lý tưởng hóa”.
Miễn dịch cộng đồng cần có hai điều kiện tiên quyết:
Một là, giả định rằng virus sẽ không đột biến; Hai là, giả định rằng, đại đa số mọi người đều có tình trạng sức khỏe và lối sống giống nhau, và sẽ sản xuất đủ lượng kháng thể chống lại virus sau khi tiêm chủng.
Tiến sĩ Lin Xiaoxu, một chuyên gia về virus học người Mỹ và là Cựu giám đốc Phòng virus học của Viện Nghiên cứu Quân đội Hoa Kỳ nói rằng, trên thực tế, cả hai giả thiết này đều không đúng.
Trước hết, khả năng miễn dịch của mọi người là khác nhau, và những người khác nhau tạo ra lượng kháng thể khác nhau sau khi được tiêm chủng. Đặc biệt là những người có hệ miễn dịch suy yếu, thậm chí họ không thể tạo ra kháng thể.
Nhưng đối với Covid-19, thách thức lớn nhất là những biến thể liên tục của nó. Khi biến thể Delta bắt đầu xuất hiện, nó đã nhanh chóng thay thế dần biến thể Alpha và khiến mọi thứ thay đổi.
Israel: ‘Mô hình phòng chống đại dịch’ trở thành quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất trên thế giới
Israel được coi là “Hình mẫu thế giới về phòng chống dịch Covid-19”, đã chứng kiến sự gia tăng nhanh chóng số ca mắc trong đường cong dịch bệnh, kể từ khi biến thể Delta lây lan vào cuối tháng 6/2021. Tính đến ngày 3/9, Israel đã trở thành quốc gia bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất trên thế giới trong nhiều ngày liên tiếp, với 1143 ca mắc trên một triệu người trong một ngày, vượt qua cả Mông Cổ với 1058 ca mắc trên một triệu người. Vào thời điểm đó, 68% người dân Israel đã được tiêm ít nhất một liều vaccine và 63% đã được tiêm hai liều vaccine.
Tại Hoa Kỳ, một trong những nơi có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới, tỷ lệ chẩn đoán mắc bệnh và nhập viện cũng đang tăng nhanh chóng.
Theo báo cáo của CDC, trong các chùm lây nhiễm hàng loạt ở Massachusetts, Hoa Kỳ vào tháng 7, có tới 75% người nhiễm biến chủng Delta đã được tiêm phòng trước đó, với 69% người lớn ở Massachusetts đã được tiêm phòng đầy đủ.
Ngay sau đó, một báo cáo nội bộ của CDC ngày 29/7 lần đầu tiên tiết lộ rằng, dù có tiêm vaccine hay không thì sau khi bị nhiễm biến thể Delta, khả năng lây nhiễm đều mạnh như nhau. Báo cáo cũng nói rằng: “Cuộc chiến của nhân loại chống lại virus Covid-19 mới đã thay đổi”.
Rất may, tỷ lệ nhập viện và tử vong của các ca mắc bệnh đã giảm so với đợt trước. Ông Andrew Noymer, nhà dịch tễ học của Đại học California, Irvine, nói với Tạp chí Y khoa Anh (BMJ) rằng: “Điều này chứng tỏ vaccine (về mặt ngăn ngừa bệnh nặng) đã đóng một vai trò nào đó”. Nhưng ông lo lắng rằng, vì những người được tiêm phòng vẫn có thể bị nhiễm bệnh và lây lan virus Covid-19 mới, nên khả năng đạt được miễn dịch cộng đồng chỉ là “ ảo ảnh”.
Tỷ lệ chủng ngừa 100% khó có thể chống lại biến thể Delta
Tờ Sankei Shimbun của Nhật Bản đã đăng một bài báo vào ngày 5/9 nói rằng, sau khi xuất hiện biến thể Delta, khả năng miễn dịch cộng đồng là không thể đạt được.
Bài báo nói thêm rằng, nếu biến thể Delta cho phép một bệnh nhân lây nhiễm cho 5 người và khả năng bảo vệ của vaccine giảm xuống khoảng 80%, thì ngay cả khi tất cả mọi người đều được tiêm vaccine, nó vẫn không thể ngăn chặn sự lây lan của virus.
Các tài liệu CDC của Hoa Kỳ cũng chỉ ra rằng, biến thể Delta có thể lây nhiễm cho 5 đến 9 người trong một quần thể.
Mặt khác, khả năng bảo vệ của vaccine Covid-19 mới cũng đã giảm. Một nghiên cứu lớn của Phòng khám Mayo ở Hoa Kỳ cho thấy, tác dụng bảo vệ của vaccine Pfizer và Modena vào tháng 7 lần lượt là 42% và 76%; trong khi báo cáo của CDC cho biết tại các viện dưỡng lão, hiệu quả của vaccine mRNA đối với các biến thể Delta đã giảm tới 53,1%.
Ellie Murray, một nhà khoa học về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Boston, kết luận với New York Times rằng, theo một nghiên cứu của CDC Hoa Kỳ, hiện tại, khả năng bảo vệ tổng thể của hai liều vaccine là 55%, bảo vệ chống lại nhiễm trùng có triệu chứng là 80% và bảo vệ chống lại bệnh nặng là 90%.
Hiện nay, Mỹ, Anh, Israel và nhiều quốc gia khác đang quảng bá mạnh mẽ liều vaccine thứ 3. Thậm chí, Salman Zarka, một chuyên gia về virus mới của Bộ Y tế Israel, cho rằng mọi người nên “chuẩn bị cho liều vaccine thứ 4″.
Bộ trưởng Y tế Nhật Bản, ông Kenhisa Tamura thừa nhận: “Tôi không nghĩ rằng tình trạng hiện tại có thể được khắc phục chỉ bằng vaccine”
Rõ ràng là vaccine không còn là “con át chủ bài” trong phòng chống dịch bệnh và không nên dựa vào biện pháp này một cách mù quáng.
Tiến sĩ Lin Xiaoxu chỉ ra rằng, bây giờ có lẽ mọi người nên bắt đầu tìm kiếm những phương cách khác để đối với với đại dịch Covid-19 mới.
Đông Mai
Theo The Epoch Times