Thanh Hà
93 máy bay Trung Quốc xâm nhập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan trong ba ngày từ 01 đến 03/10/2021. Ngoại trưởng Đài Loan cảnh báo nguy cơ xung đột vũ trang “cận kề”, kêu gọi Úc chia sẻ thông tin tình báo và nhấn mạnh Đài Loan sẽ “tự vệ đến cùng” trong trường hợp bị tấn công.
Trong ba ngày liên tiếp Đài Bắc đã phải điều chiến đấu cơ xua đuổi máy bay Trung Quốc ra khỏi vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan. Trả lời đài truyền hình Úc ABC, trong chương trình được phát hôm 04/10/2021, ngoại trưởng Ngô Chiêu Nhiếp (Joseph Wu) tuyên bố trong trường hợp bị quân đội Trung Quốc tấn công, hòn đảo dân chủ này sẽ sẵn sàng “đẩy lui” quân thù và nếu tấn công Đài Loan thì phía Trung Quốc sẽ “chịu nhiều tổn thất nghiêm trọng”.
Cũng ngoại trưởng Ngô Chiêu Nhiếp kỳ vọng trao đổi thông tin về an ninh, tình báo với nhiều đối tác của Đài Loan, trong đó có cả Úc. Hãng tin Bloomberg của Mỹ nhắc lại đến nay, về mặt ngoại giao, Canberra không chính thức thiết lập bang giao với Đài Bắc, tuy nhiên chính quyền Úc liên tục kêu gọi tìm kiếm một giải pháp bảo đảm ổn định và hòa bình tại eo biển Đài Loan.
Mỹ kêu gọi Bắc Kinh ngừng “khiêu khích”
Về phía Hoa Kỳ, trong thông cáo hôm 03/10/2021, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Ned Price bày tỏ “quan ngại sâu sắc” trước việc Trung Quốc sách nhiễu Đài Loan, huy động gần 100 chiến đấu cơ trong ba ngày liên tiếp thâm nhập vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan.
Washington xem đây là những hành vi “khiêu khích có nguy cơ dẫn đến những tính toán sai lầm, làm phương hại đến hòa bình và ổn định khu vực”. Do vậy, chính phủ Mỹ kêu gọi Bắc Kinh “ngừng gây sức ép, chèn ép Đài Loan cả về mặt quân sự, ngoại giao và kinh tế”.
Thông cáo của bộ Ngoại Giao Mỹ cũng nhấn mạnh, vì những lợi ích lâu dài, Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ Đài Loan duy trì “khả năng phòng thủ”. Những cam kết của Hoa Kỳ với Đài Loan “vững như bàn thạch, góp phần duy trì hòa bình và ổn định tại eo biển Đài Loan và trong khu vực”.
Sách nhiễu Đài Loan, Trung Quốc muốn đi đến chiến tranh?
Thanh Hà
Trung Quốc đã nhiều lần khẳng định đưa Đài Loan trở về với « đất mẹ » bằng mọi giá, kể cả bằng giải pháp quân sự. Các hoạt động quân sự của Trung Quốc càng lúc càng dồn dập tại eo biển Đài Loan khiến một số chuyên gia cho rằng « xung đột vũ trang là điều khó tránh khỏi » và « chiến tranh có thể nổ ra sớm hơn dự kiến ». Có thực là Bắc Kinh đang khơi mào chiến tranh ?
Trong cả năm 2020 chiến đấu cơ Trung Quốc thâm nhập vùng nhận dạng phòng không ADIZ của Đài Loan tổng cộng 380 lần. Mới chỉ trong 9 tháng đầu năm nay, Đài Loan đã ghi nhận 500 vụ và gần 100 trong số đó được thực hiện nội trong ba ngày vừa qua, vào lúc Bắc Kinh mừng lễ Quốc Khánh và một chục ngày trước Quốc Khánh Đài Loan.
Đài Bắc mạnh mẽ tố cáo Bắc Kinh có thái độ hung hăng, hiếu chiến « đe dọa hòa bình khu vực ». Cộng đồng quốc càng lúc càng lo ngại trước những động thái với những hậu quả khó lường của Trung Quốc. Chuyên gia về Đông Bắc Á Quỹ Nghiên Cứu Chiến Lược FRS của Pháp, Antoine Bondaz giải thích Trung Quốc theo đuổi nhiều mục tiêu cùng một lúc đó là « thách thức khả năng phòng thủ của Đài Loan, làm nản lòng công luận xứ này » vốn muốn độc lập với Hoa Lục, nhưng quan trọng hơn nữa là Bắc Kinh muốn « dọ xét phản ứng của cộng đồng quốc tế, tạo nên không khí bất ổn về mặt chiến lược. Điều gì sẽ xảy ra nếu như chiến đấu cơ Trung Quốc thâm nhập không phận Đài Loan ? ».
Trên mặt trận truyền thông, báo chí Bắc Kinh không ngần ngại sử dụng những từ ngữ đằng đằng sát khí, báo trước kịch bản chiếm đóng Đài Loan bằng sức mạnh quân sự. Trong một bài xã luận từ năm 2020, Global Times từng phân tích, những chiến dịch dồn dập của Không Quân Trung Quốc « không chỉ là những lời cảnh báo mà còn là một cuộc tập dợt để kiểm soát Đài Loan ». Giới quan sát cũng ghi nhận rằng, kể từ giữa thập niên 1990, tình hình tại eo biển Đài Loan chưa bao giờ căng thẳng như hiện nay. Tháng 3/2021 đô đốc John Aquilino, tư lệnh Bộ Chỉ Huy Mỹ tại Ấn Độ – Thái Bình Dương cảnh báo kịch bản Trung Quốc xâm chiếm Đài Loan « gần hơn rất nhiều » so với dự báo.
Điều tra của Học Viện Quân Sự Pháp IRSEM vừa được công bố hôm đầu tháng cũng cho rằng « nguy cơ nổ ra chiến tranh tại eo biển Đài Loan ngày càng lớn ». Việc liên tục điều chiến đấu cơ đến địa điểm được cho là « nơi nguy hiểm nhất thế giới » này cho thấy rõ ý đồ của Bắc Kinh : một là nhắc nhở công luận Đài Loan về một mối « đe dọa thường trực và thậm chí là kịch bản không thể tránh khỏi » và mục tiêu thứ nhì là nhằm « tạo những điều kiện để có thể dẫn tới một sự cố » và đấy sẽ là cái cớ để Trung Quốc thực hiện kế hoạch thôn tính Đài Loan, « mảnh ghép cuối cùng còn thiếu trong giấc mộng Trung Hoa ».
Nhà Trung Quốc học Jean- Pierre Cabestan, tác giả cuốn Trung Quốc ngày mai : chiến tranh hay hòa bình, NXB Gallimard, nhìn nhận « Những tham vọng của Bắc Kinh tại Biển Đông, quyết tâm của ông Tập Cận Bình thống nhất Đài Loan là những thùng thuốc súng có thể nổ bất cứ khi nào (…) và càng lúc càng có nhiều tiếng nói cho rằng Trung Quốc sẽ giành lấy phần thắng trong một cuộc đối đầu quân sự tại eo biển Đài Loan ».
Câu hỏi còn lại là những đòn hù dọa và sách nhiễu chính quyền Đài Bắc của nữ tổng thống Thái Anh Văn liên tiếp trong thời gian gần đây là những dấu hiệu Bắc Kinh chuẩn bị ra tay hay chế độ Tập Cận Bình muốn thị uy với cộng đồng quốc tế?
Chuyên gia Cabestan tin rằng, « kịch bản chiến tranh chưa thể xảy ra nay mai ». Trả lời tuần báo L’Express hôm 02/10/2021 ông giải thích : « Ít có khả năng, Trung Quốc khơi mào một cuộc chiến », bởi « một thế cân bằng về lực lượng đang được hình thành với vai trò ngày càng lớn của Nhật Bản trong khu vực » và yếu tố « hạt nhân » trong trường hợp Mỹ – Trung đọ sức về quân sự.
Một câu hỏi khác cũng có thể được nêu lên: phải chăng Trung Quốc bắt cộng đồng quốc tế và nhất là công luận trong nước tập trung vào điểm nóng là eo biển Đài Loan để quên đi hàng loạt những khó khăn nội bộ từ nguy cơ tập đoàn bất động sản lớn thứ nhì toàn quốc vỡ nợ đến những chỉ số kinh tế cho thấy tăng trưởng đang chựng lại ?
Trong mọi trường hợp, những tính toán đó cũng bao hàm một mối nguy hiểm. Cho đến nay, Đài Loan vẫn bình tĩnh phản ứng chừng mực, nhưng liệu rằng sự kiên nhẫn đó của Đài Bắc kéo dài được bao lâu ?
Đài Loan tố cáo Trung Quốc hiếu chiến sau vụ xâm nhập của 77 phi cơ quân sự
Thùy Dương
Chỉ trong vòng 2 ngày 01 và 02/10/2021, Trung Quốc đã điều 77 phi cơ quân sự xâm nhập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan, một con số cao kỷ lục. Bộ Quốc Phòng Đài Loan đêm hôm qua 02/10 loan báo như trên. Đài Bắc tố cáo Bắc Kinh làm gia tăng căng thẳng và đe dọa hòa bình trong khu vực.
Trong cuộc họp báo sáng hôm qua, thủ tướng Đài Loan Tô Trinh Xương (Su Tseng-chang) chỉ trích thái độ “hiếu chiến” của Bắc Kinh và khẳng định : “Rõ ràng là thế giới, cộng đồng quốc tế ngày càng phản đối những hành vi này của Trung Quốc”.
Chiến dịch tung chiến đấu cơ ồ ạt tiến vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan kể từ hôm Quốc Khánh Trung Quốc 01/10/2021, diễn ra trong hai ngày liên tiếp, là đợt xâm phạm vùng phòng không lớn nhất từ trước tới nay của Bắc Kinh nhắm vào hòn đảo mà Trung Quốc luôn coi là một phần lãnh thổ.
Ngày 01/10/2021, trong số 38 máy bay quân sự mà Trung Quốc điều động, có 22 máy bay tiêm kích, 2 oanh tạc cơ, thậm chí có cả oanh tạc cơ H-6 có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và 1 máy bay chống tàu ngầm. Hôm qua, bộ Quốc Phòng Đài Loan lại phát hiện thêm 39 phi cơ quân sự Trung Quốc trong khu vực nhận dạng phòng không.
AFP nhắc lại, kể từ khi Tập Cận Bình lên làm chủ tịch Trung Quốc hồi năm 2012, máy bay Trung Quốc xâm nhập khu vực nhận dạng phòng không của Đài Loan diễn ra gần như hàng ngày, nhất là trong hai năm qua, mỗi khi có sự kiện quốc tế liên quan đến Đài Bắc. Người dân hòn đảo luôn phải sống trong nỗi lo bị Bắc Kinh sáp nhập.
Tuy nhiên, vụ biểu dương sức mạnh ồ ạt của Trung Quốc trong hai ngày qua đặc biệt khiến Đài Bắc lo ngại và có những phản ứng gay gắt.
Thông điệp không chỉ cho Đài Loan
Theo ông Alexander Huang, giáo sư thỉnh giảng tại Đại Học Đạm Giang (Tamkang) ở Đài Bắc, với vụ xâm phạm ồ ạt mới nhất vùng ADIZ của Đài Loan, Bắc Kinh không chỉ hù doa Đài Bắc mà còn gởi thông điệp chính trị đến Hoa Kỳ và Anh Quốc trong ngày Quốc Khánh Trung Quốc, cảnh cáo rằng: “Đừng làm điều gì ngu ngốc” trong khu vực của Trung Quốc.
Trong những năm qua, việc tàu chiến các nước Mỹ, Anh, Pháp và Úc đi qua eo biển Đài Loan đã làm dấy lên phản ứng mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Cách nay vài ngày, chiến hạm Anh HMS Richmond đã đi qua eo biển này để đến thăm Việt Nam. Đây là lần đầu tiên từ năm 2008 Hải quân Anh cho tàu chiến đi qua khu vực này.