Thuỷ Tiên
Trong khi khủng hoảng lương thực đang ngấp nghé quay trở lại sau 50 năm và trong khi Bill Gates đang quảng bá cho sản phẩm biến đổi gen, thịt nhân tạo, thì thực ra ông ấy đã kịp trở thành chủ sở hữu đất nông nghiệp lớn nhất nước Mỹ.
Trong khi phát tán khắp thế giới hạt giống biến đổi gen và thuốc diệt cỏ ‘để giảm thải carbon’ (?) thì không rõ đất nông nghiệp mà ông sở hữu có dùng để thực hành ý tưởng này hay không!
Thực phẩm, vi sinh vật, gia súc biến đổi gen không như hứa hẹn ban đầu của Gates. Chúng có rất nhiều rủi ro và có thể tàn phá thế giới này nhanh hơn tưởng tượng của chúng ta. Chúng góp phần không nhỏ vào khủng hoảng lương thực đang tới gần bởi vì GMO không thể thiếu thuốc diệt cỏ và phân bón…
Gia đình Bill Gates hiện là chủ sở hữu đất nông nghiệp lớn nhất ở Hoa Kỳ
Khi bạn nghĩ về Bill Gates, bạn có thể nghĩ đến công nghệ, không phải đất nông nghiệp. Vậy mà, như The Land Report gần đây đã tiết lộ, cựu Giám đốc điều hành của Microsoft (NASDAQ: MSFT) là chủ sở hữu đất nông nghiệp lớn nhất ở Hoa Kỳ. Bill và Melinda Gates, người vừa tuyên bố ly hôn và đang phân chia tài sản, đều đầu tư sâu vào nông nghiệp Mỹ. Họ sở hữu diện tích khổng lồ 269.000 mẫu Anh trên khắp 18 bang, nhiều hơn toàn bộ diện tích của Thành phố New York. Đất nông nghiệp được mua thông qua một loạt các công ty khi liên kết trở lại với nhóm đầu tư của cặp vợ chồng này, Cascade Investments, có trụ sở tại Kirkland, Washington.
Tài sản của ông trùm bao gồm các vùng lớn ở Illinois, Iowa, Louisiana, California, và khoảng một chục tiểu bang khác. Dữ liệu do The Land Report và NBC News thu thập cho thấy ở phía bắc Louisiana, công ty đầu tư của gia đình Gates sở hữu khoảng 70.000 mẫu đất thông qua ít nhất 3 công ty ma khác. Ở đó, nông dân chủ yếu trồng đậu nành, lúa, ngô, và bông.
Một trong những mảnh đất lớn nhất thuộc sở hữu của chi nhánh đầu tư của gia đình Gates ở Louisiana, Angelina Plantation, trước đây thuộc sở hữu của cựu Giám đốc điều hành WorldCom Bernard Ebbers – người đã chết năm ngoái, một tháng sau khi mãn hạn tù. Phần lớn phần đất đó hiện được nhiều nông dân thuê để trồng trọt.
Dọc theo biên giới sông Columbia giữa Washington và Oregon, gia đình Gates đã mua 100 Circles Farm, một khu đất rộng 14.500 mẫu Anh, với giá 171 triệu USD năm 2018, theo hồ sơ bất động sản và kinh doanh. Ở đó, trên các lô đất của Gates, một trang trại công nghiệp trồng khoai tây để làm khoai tây chiên của McDonald’s. Đây là những cánh đồng khoai tây khổng lồ đến mức từ vũ trụ cũng có thể nhìn thấy được. Cascade từ chối bình luận về việc nắm giữ đất cụ thể của mình. Bill Gates hiện là chủ sở hữu đất nông nghiệp lớn nhất ở Mỹ ngay trước khi khủng hoảng lương thực (một phần có đóng góp của nền nông nghiệp GMO) đang tới gần. (Ảnh chụp màn hình đánh dấu 18 bang nơi Bill Gates sở hữu đất nông nghiệp trong một bài báo của Dailymail).
Ở Nebraska có đến 20.000 mẫu Anh nơi nông dân trồng đậu nành. Họ đã mua và sau đó bán thêm 6.000 mẫu đất ở Georgia, NBC News cho biết. Và ở Florida, nông dân trồng cà rốt trên tài sản của họ. Những quyền sở hữu đất này tách biệt với các khoản đầu tư trước đây của gia đình Bill Gates vào các công ty hỗ trợ canh tác quy mô lớn như Monsanto và nhà sản xuất máy kéo John Deere.
Những công ty ‘bí ẩn’ gom đất cho Bill Gates
Tại Georgia và Florida, NBC News đã xác nhận độc lập thông qua nghiên cứu hồ sơ tài sản rằng công ty đầu tư của gia đình Gates sở hữu hơn 7.000 mẫu Anh thông qua 2 công ty trách nhiệm hữu hạn, Lakeland Sands và Lakeland Sands Florida. Cả 2 công ty đều được thành lập vào năm 2012 với cùng địa chỉ là Cascade Investments ở Kirkland, sau này đổi địa chỉ gửi thư thành hộp thư bưu điện Louisiana được giao cho Oak River Farms, một công ty con khác của Cascade.
NBC News cũng phát hiện ra rằng 6.500 mẫu Anh khác ở phía bắc Florida thuộc sở hữu của một công ty khác, Suwannee River Terra, lúc mới thành lập cũng sử dụng một địa chỉ ở Kirkland và một địa chỉ email từ Công ty Đầu tư Bill và Melinda Gates, hiện đã được đăng ký với trưởng ban cố vấn pháp chế hiện tại của Oak River Farms có địa chỉ gửi thư ở Kansas, theo hồ sơ tài sản.
Ở mỗi tiểu bang nơi gia đình Gates sở hữu đất đai, một mạng lưới hỗn độn gồm các công ty trách nhiệm hữu hạn được đăng ký tại địa phương cũng theo sau. Mặc dù các công ty đó không nêu rõ Cascade Investments là chủ sở hữu trong hồ sơ công khai của họ, nhưng họ chia sẻ địa chỉ của Cascade ở Kirkland, Washington hoặc địa chỉ của một công ty con của Cascade, liệt kê tên của các nhân viên Cascade đã đăng ký công ty và đôi khi thậm chí cả địa chỉ email từ Tập đoàn đầu tư Bill và Melinda Gates.
Phàn nàn việc Gates không quan tâm tới môi trường quanh mảnh đất ông ta sở hữu
Ông Gates quan tâm tới biến đổi khí hậu, công cụ của chủ nghĩa toàn cầu tiến lên chủ nghĩa xã hội. Vị tỷ phú này đổ ra bộn tiền vì điều này. Ông thậm chí còn lo lắng đến mức muốn phun mây che mặt trời cho trái đất bớt nóng; dù hiện tại, sau 100 năm, trái đất nóng lên 0,8 độ C; nếu bỏ đi sai số đo thì có lẽ nhiệt độ toàn cầu còn giảm đi 0,8 độ C chứ không phải tăng. Nhưng bảo vệ môi trường thì là một câu chuyện khác.
Nhưng một số nông dân có đất liền kề với gia đình Bill Gates đã bày tỏ sự thất vọng rằng mặc dù hai vợ chồng Gates giàu có nhưng họ đã không làm gì nhiều để bảo vệ môi trường. John Quarterman là người giữ sông Suwannee và ủng hộ việc bảo tồn mạng lưới sông suối phức tạp trong khu vực, nơi nước từ đầm lầy Georgia chảy vào Florida trước khi chúng đổ vào Vịnh Mexico. Ông nói rằng đây là nơi những vùng đất nông nghiệp rộng lớn được sử dụng để chăn nuôi và trồng nhiều loại rau củ được bày trên các kệ tạp hóa ở Bờ biển phía Đông.
Tất cả những hoạt động canh tác đó đã dẫn đến lượng nước lớn bị rút khỏi hệ thống tầng chứa nước của Florida và đòi hỏi phân bón. Chất này ngấm qua đất vào các dòng nước, làm cạn kiệt nitơ khiến tảo phát triển mạnh mẽ, tàn phá và làm mất đi một cách nghiêm trọng môi trường sống của cá và đầm lầy.
Ông hy vọng Gates sẽ đầu tư vào các kỹ thuật canh tác khác nhau có thể giúp giải quyết những thiệt hại về mặt sinh thái từ nền nông nghiệp lớn này. “Chà, bạn sẽ nghĩ, nếu bạn đang tìm ai đó có đủ vốn để thử làm việc đó, ông ấy sẽ là người trước tiên. Đúng không? Nhưng ông ấy đã không làm vậy”, Quarterman nói. “Ông ấy chưa bao giờ làm bất cứ điều gì khác với trước khi đến đây và giống những gì những người nông dân khác đang làm gần đó”.
Phát triển nhiên liệu sinh học và thực phẩm biến đổi gen
Trong khi Bill Gates nổi tiếng với công việc từ thiện về việc giải quyết một số vấn đề sức khỏe cộng đồng có quy mô lớn, như tài trợ vaccine Covid-19 và kiểm soát bệnh sốt rét qua Quỹ Bill và Melinda Gates Foundation và các vấn đề khí hậu cấp bách nhất trên thế giới, nhưng Gates lại ám thị rằng ông không coi các khoản đầu tư vào đất nông nghiệp ở Mỹ của mình như một phần trong kế hoạch rộng lớn hơn để cứu hành tinh. Các nhà hoạt động tham gia cuộc tuần hành chống lại gã khổng lồ hóa chất nông nghiệp Hoa Kỳ Monsanto và các sản phẩm thực phẩm GMO với thông điệp “Nhân loại sẽ kết thúc Monsanto hoặc Monsanto sẽ kết thúc nhân loại”. (Ảnh: ROBYN BECK/AFP qua Getty Images)
Trả lời câu hỏi, “Này Bill! Tại sao anh lại mua nhiều đất canh tác như vậy?” được đưa ra bởi một người dùng Reddit. “Nhóm đầu tư của tôi đã chọn làm điều này”. Bill Gates nói vào tháng 3 khi quảng cáo cuốn sách mới nhất của mình: “Làm thế nào để tránh một thảm họa khí hậu”? “Nó không liên quan đến khí hậu”. Gates chỉ ra rằng khoa học hạt giống và phát triển nhiên liệu sinh học là động lực chính của việc thu mua này.
Cụ thể là, Gates cho rằng các nước giàu nên chuyển hoàn toàn sang thịt bò nhân tạo. Và ông ta có quyền sở hữu trí tuệ để bán chúng. Như một loại thực phẩm có thể giúp khắc phục thảm họa khí hậu, Gates đã công bố món Impossible Burger, một loại patê có nguồn gốc thực vật được làm từ đậu nành biến đổi gen và kết cấu bằng nấm men đã được chế biến. Nhà sản xuất của món này, Impossible Foods do Gates tài trợ, có hai chục bằng sáng chế và đang chờ hơn 100 bằng sáng chế về nhân bản pho mát, thịt bò, và thịt gà một cách nhân tạo; và tẩm vào các sản phẩm này vị và mùi hương được sản xuất trong nhà máy.
Ginkgo Bioworks, một công ty khởi nghiệp do Gates hậu thuẫn chuyên sản xuất “các sinh vật tùy chỉnh”, vừa ra mắt công chúng trong một thương vụ trị giá 17,5 tỷ USD. Công ty sử dụng công nghệ “lập trình tế bào” để biến đổi gen và mùi hương thành các chủng nấm men và vi khuẩn được thiết kế theo hướng thương mại để tạo ra các thành phần “tự nhiên”, bao gồm vitamin, axit amin, enzym và hương vị cho thực phẩm siêu chế biến.
Theo bản trình bày với nhà đầu tư của mình, Ginkgo có kế hoạch tạo ra tới 20.000 “chương trình tế bào” (hiện giờ có 5 chương trình) – được thiết kế cho các sản phẩm thực phẩm và nhiều mục đích sử dụng khác. Axios báo cáo rằng công ty có kế hoạch tính phí khách hàng sử dụng “nền tảng sinh học” giống như Amazon tính phí cho trung tâm dữ liệu của họ và sẽ tính tiền bản quyền như các ứng dụng trong Apple Store. Nhà đầu tư này nói rõ rằng đối tượng khách hàng của Ginkgo không phải là người tiêu dùng hay nông dân, mà là các công ty hóa chất, thực phẩm, và dược phẩm lớn nhất thế giới.
Nếu các sản phẩm thực phẩm công nghệ không có vị trí cao trong danh sách mua sắm của hầu hết người tiêu dùng, thì đây là một thực đơn mà các nhà đầu tư có thể đứng đằng sau. Thị trường cho các sản phẩm biến đổi gen có tiềm năng đạt 2 – 4 nghìn tỷ USD trong 20 năm tới. Và Bill và Melinda Gates được định vị để gặt hái thành quả.
Theo báo cáo của AgFunder News, Gates đã ủng hộ “vô số công ty khởi nghiệp công nghệ nông nghiệp” thông qua các phương tiện đầu tư tư nhân hoặc thông qua Gates Foundation Trust – tổ chức tài trợ cho các hoạt động từ thiện của quỹ này.
Gates và các công ty khởi nghiệp công nghệ giới thiệu sản phẩm của họ như là giải pháp cho các vấn đề xã hội và môi trường. Nhưng chúng có thực sự là như vậy không?
Thực phẩm biến đổi gen và thuốc diệt cỏ hóa học sẽ giảm thải carbon?
Theo một bài báo gần đây của Shawn Tully trên tạp chí Fortune: “nhằm tạo chiến thắng về lương thực và nông nghiệp, Gates đang tìm cách để nông dân sản xuất nhiều ngô và đậu nành hơn trên mỗi mẫu Anh… đồng thời giảm đáng kể lượng khí thải carbon”. Gates tin rằng “hạt giống biến đổi gen và thuốc diệt cỏ hóa học, với liều lượng thích hợp – chứ không phải canh tác hữu cơ thâm canh đất – là yếu tố quan trọng để hạn chế phát thải carbon”. GMO là cú lừa lớn và tàn bạo nhất của các tập đoàn kinh tế, tỷ phú kinh tế hàng đầu thế giới – đằng sau nó là cả một âm mưu làm biến dị sức khỏe, tinh thần, và sự sống của loài người… (Ảnh: ShutterStock)
Kể từ năm 2006, Quỹ Bill & Melinda Gates đã chi hơn 5 tỷ USD cho các nỗ lực chuyển đổi nền nông nghiệp châu Phi. Chương trình hàng đầu của tổ chức này là ‘Liên minh cho một cuộc cách mạng xanh ở châu Phi’ đã hoạt động để chuyển đổi nông dân sang nền nông nghiệp công nghiệp đầu vào cao và mở rộng quy mô thị trường cho hạt giống thương mại và hóa chất nông nghiệp. Gates nói rằng những phương pháp này có thể thúc đẩy sản xuất và đưa nông dân thoát khỏi đói nghèo.
Nhiều nhà phê bình, bao gồm các nhà lãnh đạo tín ngưỡng ở châu Phi và hàng trăm nhóm xã hội dân sự trên khắp thế giới, nói rằng các chiến lược phát triển nông nghiệp của tổ chức này đang không thực hiện được những lời hứa và chỉ mang lại lợi ích cho các tập đoàn đa quốc gia hơn là cho các nông dân và cộng đồng nhỏ ở châu Phi.
“Gates đã gây ảnh hưởng đến nông nghiệp để mang lại lợi ích cho các công ty”, Million Belay, điều phối viên của Liên minh vì chủ quyền lương thực ở châu Phi (AFSA), một liên minh gồm 50 nhóm có trụ sở tại châu Phi cho biết. “Quỹ của ông ấy đã góp phần rất lớn trong việc làm suy yếu các quy định liên quan đến hạt giống, an toàn sinh học và hóa chất nông nghiệp của chúng tôi… sẽ mất nhiều năm để vãn hồi những gì họ đã làm”.
Gates cũng tác động đến cách các chính phủ và các tổ chức học thuật suy nghĩ về tương lai của ngành nông nghiệp ở châu Phi. Million Belay tiếp tục: “Câu chuyện bây giờ là bạn cần sử dụng hóa chất nông nghiệp, các giống năng suất cao, GMO, và một loạt các kỹ thuật quản lý trang trại khác để nuôi sống chính mình. Cũng sẽ mất nhiều năm để thuyết phục giới tinh hoa của chúng ta rằng tương lai là ngành nông nghiệp học. Là một trong những người giàu có và quyền lực nhất hành tinh, cánh cửa của các chính phủ của chúng ta đang rộng mở đối với Gates, trong khi đó lại khép hờ đối với các công dân châu Phi. Ông ấy phải bị lên án và phải thay đổi hướng đi”.
Cây biến đổi gen có là giải pháp khí hậu?
Fortune mô tả kế hoạch tăng cường sản xuất ngô và đậu nành của Gates là “chiến dịch quan trọng trong cuộc chiến chống lại sự nóng lên toàn cầu”. Làm thế nào lại như vậy được? Syngenta, công ty nông nghiệp lớn thứ 2 thế giới, đang “triển khai dữ liệu lớn, chỉnh sửa gen, phân tích DNA, và các công nghệ đột phá khác nhằm theo đuổi việc tăng thu hoạch trong khi giảm CO2”. Bayer, công ty hạt giống và hóa chất hàng đầu, cũng đang đưa ra lời chào hàng tương tự và tuyên bố các công nghệ bền vững mới của họ sẽ “trao quyền cho 100 triệu nông dân sản xuất nhỏ trên khắp thế giới”.
Trong 30 năm qua, các công ty nông nghiệp hứa hẹn rằng GMO có thể cung cấp thức ăn cho người nghèo và giúp đỡ những người nông dân nhỏ, nhưng nó vẫn chưa thành công. Hầu hết các loại cây trồng GMO trên mặt đất ngày nay đều được thiết kế để tồn tại với hóa chất diệt cỏ dại hoặc diệt côn trùng. Mặc dù những cây trồng này mang lại lợi ích ngắn hạn cho người nông dân nhưng chúng không mang lại lợi ích gì cho người tiêu dùng, cũng như không thúc đẩy sản lượng; nhưng chúng đã làm tăng việc sử dụng thuốc diệt cỏ. Bằng chứng cho thấy mùa màng thất bát vì cỏ dại và bọ phát triển nhiều xung quanh công nghệ này.
Như một giải pháp để đối phó với cuộc khủng hoảng khí hậu và cho phép “thâm canh bền vững” nông nghiệp công nghiệp, Gates và Bayer chỉ ra các dự án thử nghiệm nhằm tạo ra các vi khuẩn biến đổi gen để cố định nitơ cho cây trồng. Gates viết trong cuốn sách về khí hậu: “Nếu những cách tiếp cận này hoạt động hiệu quả, chúng sẽ giảm đáng kể nhu cầu về phân bón và tất cả lượng khí thải mà nó gây ra”. Năm 2017, Ginkgo Bioworks đã hợp tác với Bayer để ra mắt JoynBio, một công ty vi khuẩn đang nghiên cứu để tạo ra các loại cây tự bón phân.
Đây cũng là lời hứa của Bayer trước đây. Từ năm 1897, Bayer đã quảng bá một sản phẩm được cho là có thể đồng hóa nitơ trong khí quyển, theo Mark Finlay, giáo sư lịch sử tại Đại học Bang Armstrong Atlantic. Bayer cho biết sản phẩm của họ có thể “làm cho tất cả các vùng đất nông nghiệp trở nên màu mỡ vĩnh viễn”, Finlay đã viết trong một cuốn sách năm 2015 về lịch sử nông nghiệp. “Mặc dù kết quả ban đầu là đáng thất vọng, nhiều cây bút báo chí nổi tiếng vẫn ca ngợi tiềm năng của khám phá này”.
GMO 2.0: Chỉnh sửa bộ gen
Bill Gates là người truyền bá thực phẩm biến đổi gen. Ông dự đoán rằng “GMO sẽ chấm dứt nạn đói ở Châu Phi” và GMO có thể “chấm dứt nạn đói trên thế giới vào năm 2030”. Nếu thế hệ cây trồng GMO đầu tiên không mang lại những hy vọng này, Gates tin rằng các phương pháp kỹ thuật gen mới sẽ giúp chúng ta đạt được điều đó.
Với CRISPR-Cas9 và các kỹ thuật “chỉnh sửa bộ gen” khác, các nhà khoa học giờ đây có thể thêm hoặc xóa các chuỗi DNA, hay bật hoặc tắt các gen, để tạo ra các đặc điểm cụ thể ở thực vật hoặc động vật – như thể viết mã máy tính.
Các kỹ thuật chỉnh sửa gen, và đặc biệt là CRISPR, rất hiệu quả nhưng không thể đoán trước được. Các nghiên cứu cho thấy quy trình CRISPR có thể tạo ra các đột biến bất ngờ bao gồm tổn thương DNA và các hiệu ứng khác ngoài mục tiêu.
Năm 2019, kế hoạch thả “bò không sừng” được chỉnh sửa CRISPR đến Brazil đã bị hủy bỏ sau khi một nhà nghiên cứu của chính phủ Hoa Kỳ phát hiện ra loài bò này có 2 gen kháng thuốc kháng sinh không nên có. Theo MIT Technology Review, những con bò của Recombinetics là “động vật hậu duệ của cuộc cách mạng chỉnh sửa gen” cho đến khi “sự cố quan trọng trong DNA của chúng” được đưa ra ánh sáng. Các nhà nghiên cứu của công ty đã bỏ sót DNA bổ sung trong các nghiên cứu của riêng họ; họ đã báo cáo, một cách không chính xác, rằng các con vật “không có các hiệu ứng ngoài mục tiêu”. Bạn liệu sẽ chọn gà biến đổi gen hay gà chạy bộ thuần chủng?… (Ảnh minh họa: ShutterStock)
Kỹ thuật di truyền, bao gồm cả chỉnh sửa bộ gen, “có những kết quả không thể đoán trước được”, Michael Antoniou, một nhà di truyền học phân tử tại Đại học King’s College ở London cho biết. “Bạn không biết trước hậu quả của quá trình biến đổi gen là gì… và bởi vì bạn không biết, cách duy nhất để đánh giá mức độ an toàn là chung chung”, Antoiniou nói. “Về cơ bản, bạn cần phải tiến hành một thử nghiệm cho ăn lâu dài trên động vật và xem điều gì sẽ xảy ra… mà điều này hoàn toàn không diễn ra ở bất kỳ đâu trên thế giới vì mục đích quản lý”.
Tuy nhiên, các thí nghiệm vẫn tiếp tục trên các loại cây trồng và động vật – nguồn thực phẩm quan trọng. Quỹ Gates đã chi hơn 40 triệu USD cho các dự án biến đổi gen bò sữa, với hy vọng tạo ra giống bò “hoàn hảo”. Acceligen (một bộ phận của Recombinetics) đang làm việc với một khoản tài trợ của Quỹ Gates để tạo ra nhiều đặc điểm cho bò sữa nhằm tối đa hóa năng suất và độ chịu đựng trong điều kiện khí hậu nóng.
Tổ chức này cũng là nhà tài trợ hàng đầu cho các thí nghiệm về ổ gen có thể tạo ra một đặc điểm được thiết kế thông qua một loài. Các ứng dụng nông nghiệp được đề xuất cho các ổ gen bao gồm: Đảo ngược khả năng chống chịu thuốc diệt cỏ ở thực vật, ngăn chặn cỏ dại, và diệt trừ sâu bệnh nông nghiệp. Điều gì có thể sai lầm ở đây?
Rủi ro hệ thống
Một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về xác suất và tính bất định, Nassim Taleb, đã cân nhắc câu hỏi về ‘điều gì có thể xảy ra với GMO?’ – trong một bài báo năm 2014, ông đã viết cùng với các đồng nghiệp tại Trường Kỹ thuật Đại học New York. Các tác giả đã phân tích GMO trong bối cảnh mà họ gọi là quan điểm “không ngây thơ” về Nguyên tắc Phòng ngừa. Họ kết luận: “GMO đại diện cho một nguy cơ gây hại toàn cầu” và cần phải tuân theo “giới hạn nghiêm trọng”.
Trong số những rủi ro hệ thống mà họ nêu ra: GMO có xu hướng lây lan không kiểm soát được, với những tác động toàn hệ thống không thể đảo ngược và những mặt trái chưa được biết đến. Các tác động sinh thái không thể kiểm tra theo kinh nghiệm – và do đó không được hiểu rõ – trước khi công nghệ được phát hành.
Các nhà nghiên cứu đã lưu ý 2 yếu tố góp phần vào nguy cơ hệ thống: Các biến đổi gen được thiết kế và các cây trồng độc canh.
“Thay vì lịch sử chọn lọc tiến hóa lâu dài, những sửa đổi này không chỉ dựa trên các chiến lược kỹ thuật ‘ngây thơ’ không xem xét rủi ro một cách thích hợp trong các môi trường phức tạp, mà còn là các phương pháp tiếp cận bỏ qua các hậu quả không mong muốn”, các nhà nghiên cứu cho biết. “Việc gắn nhãn cho cách tiếp cận GMO là “khoa học” đang để lộ ra một sự hiểu biết rất kém – thực sự sai lệch – về những điều mang tính xác suất và quản lý rủi ro”.
Hóa đơn độc quyền
Nếu các kế hoạch của Gates về hệ thống lương thực không có nhiều ý nghĩa từ quan điểm công bằng hoặc sinh thái, thì chúng là hợp lý theo quan điểm của một nhà độc quyền kinh tế.
“Là cựu CEO và cổ đông lớn nhất của Microsoft, bạn có thể nghĩ rằng Bill Gates là một nhà tư bản, nhưng thực tế không phải vậy”, Megan Tompkins-Stange, một học giả về tổ chức phúc thiện tại Đại học Michigan nói với The Ink. “Phiên bản chủ nghĩa tư bản của Gates tốt hơn nên được gọi là độc quyền. Ông ta đã liên tục tìm cách bóp méo thị trường tự do để thúc đẩy sự tích lũy của cải, quyền lực, và sự ưu việt cho chính công ty mình”. Các nhà hoạt động từ E.Z.L.N đang tổ chức một cuộc biểu tình chống lại glyphosate diệt cỏ dại và công ty nông nghiệp Monsanto của Mỹ trước Tòa án Công lý ở Brussels, nơi 9 nhà hoạt động của họ đang đối mặt với phán quyết sau một hành động chống lại thuốc trừ sâu, vào ngày 9 /11/2017. (Ảnh: EMMANUEL DUNAND / AFP / Getty Images)
Những ý thức hệ này đã dẫn đến cuộc tranh cãi gần đây về vaccine Covid-19, trong đó sự khăng khăng của Gates về các bằng sáng chế có thể đã cản trở việc tiếp cận vaccine cho người nghèo trên thế giới. Vụ việc làm dấy lên lo ngại về ảnh hưởng mạnh mẽ của Gates đối với các vấn đề quan trọng liên quan đến sức khỏe cộng đồng. Như Timothy Schwab đã viết trên The Nation: “Có một câu hỏi ngày càng cấp thiết rằng liệu Gates có nhiều vai trò trong đại dịch – như một tổ chức từ thiện, một doanh nghiệp, một nhà đầu tư, và một nhà vận động hành lang – đang làm tổ chức từ thiện và cho đi tiền bạc, hay đang nắm quyền kiểm soát và thực hiện quyền lực – quyền lực độc quyền”.
Các công ty kinh doanh nông nghiệp đang triển khai các ứng dụng kỹ thuật số trên các trang trại trên khắp thế giới để thu thập dữ liệu về tất cả các khía cạnh của canh tác: Sức khỏe đất, đầu vào sản phẩm, thời tiết, mô hình trồng trọt, và hơn thế nữa – bao gồm thông tin di truyền về hạt giống và vật nuôi quan trọng nhất thế giới, cùng kiến thức mà nông dân bản địa đã phát triển qua hàng nghìn năm. Tất cả dữ liệu này thuộc sở hữu và kiểm soát của các tập đoàn, chạy thông qua các thuật toán Trí tuệ Nhân tạo và bán lại cho nông dân.
Các thực phẩm siêu tổng hợp và hệ thống nông nghiệp đã mang đến rất nhiều hậu quả tiêu cực cho nông dân và người tiêu dùng. Một báo cáo năm 2019 của Ủy ban chuyên gia quốc tế về Hệ thống lương thực bền vững (IPES) đã ghi lại việc doanh nghiệp đã bóp chết thu nhập của nông dân, làm xói mòn sự lựa chọn của họ, thu hẹp phạm vi đổi mới và làm leo thang các rủi ro về môi trường và sức khỏe cộng đồng như thế nào. IPES cho biết, nỗ lực kiểm soát Dữ liệu lớn “làm trầm trọng thêm tình trạng mất cân bằng quyền lực hiện có, tăng sự phụ thuộc, và tạo các rào cản khi gia nhập vào lĩnh vực nông sản thực phẩm”.
‘Gates Ag One’
Nóng lòng với sự tiến bộ chóng mặt của cuộc cách mạng công nghệ thực phẩm, Quỹ Gates năm ngoái đã khởi động một tổ chức phi lợi nhuận được miễn thuế mới nhằm “tìm cách đẩy nhanh sự phát triển các đổi mới tại 2 trong số các khu vực phát triển nhanh nhất ở thế giới: Châu Phi cận Sahara và Nam Á.
“Công ty khởi nghiệp công nghệ nông nghiệp” mới sẽ “làm việc với các đối tác từ khu vực nhà nước và tư nhân để thương mại hóa các hạt giống và các tính trạng có khả năng phục hồi, nâng cao năng suất”. Công ty ở St. Louis, Missouri, trước đây là quê hương của Monsanto và là trung tâm hiện tại của các công ty hóa chất và hạt giống hàng đầu, và đứng đầu là ông Joe Cornelius – cựu Giám đốc điều hành Nông nghiệp, Thực phẩm và Dinh dưỡng tại Bayer CropSciences. Như để nhấn mạnh rằng tính đồng nhất và kiểm soát tập trung là những mục tiêu cốt lõi của nỗ lực này, tổ chức phi lợi nhuận mới này có tên là “Gates Ag One”.
Những lời nói dối về GMO
Bill Gates giải thích sự ủng hộ của ông đối với kỹ thuật di truyền trong cuộc phỏng vấn với Wall Street Journal rằng “Những gì được gọi là GMO được thực hiện bằng cách thay đổi các gen của thực vật, và nó được thực hiện theo cách có quy trình an toàn rất kỹ lưỡng, và nó khá đáng kinh ngạc vì nó làm giảm lượng thuốc trừ sâu bạn cần, tăng năng suất, và có thể chống lại suy dinh dưỡng bằng cách tăng cường vitamin. Và vì vậy tôi nghĩ, đối với châu Phi, điều này sẽ tạo ra sự khác biệt rất lớn, đặc biệt là khi họ phải đối mặt với biến đổi khí hậu…”
Theo mạch câu chuyện của Gates, người ta sẽ mong đợi những cánh đồng nông nghiệp ở Hawaii – bãi thử nghiệm hàng đầu cho cây trồng biến đổi gen ở Mỹ – sẽ nhộn nhịp với những loại cây trồng ít thuốc trừ sâu, chống chịu với khí hậu, và tăng cường vitamin.
Nhưng thay vào đó, phần lớn cây trồng GMO đang được trồng ở Hawaii và ở Mỹ là cây trồng chịu được thuốc diệt cỏ đang thúc đẩy việc sử dụng glyphosate, thành phần chính trong thuốc Roundup của Monsanto. Đây là một loại chất hóa học mà các chuyên gia về ung thư của Tổ chức Y tế Thế giới phân loại là “có thể gây ung thư cho loài người”.
Trong 20 năm kể từ khi Monsanto giới thiệu ngô và đậu nành GMO “Roundup Ready”, việc sử dụng glyphosate đã tăng gấp 15 lần và hiện nó là “hóa chất nông nghiệp được sử dụng nhiều nhất trong lịch sử thế giới”, Douglas Main đưa tin trên Newsweek.
Việc sử dụng nhiều thuốc diệt cỏ đã làm tăng khả năng kháng thuốc của cỏ dại trên hàng triệu mẫu đất nông nghiệp. Để giải quyết vấn đề này, Monsanto đang tung ra loại đậu nành biến đổi gen mới được thiết kế để tồn tại với sự kết hợp của các hóa chất diệt cỏ dại, glyphosate, và dicamba.
Những người ủng hộ GMO muốn tập trung vào việc sử dụng công nghệ kỹ thuật gen có thể có trong tương lai; đồng thời hạ thấp, bỏ qua, hoặc phủ nhận các rủi ro. Họ thường cố gắng gạt những người chỉ trích ra ngoài lề xã hội, gán mác họ là không hiểu biết hoặc phản khoa học; hoặc, như Gates đã làm, họ đưa ra một lựa chọn sai lầm rằng các quốc gia phải chấp nhận GMO nếu họ muốn “để người dân của họ đủ ăn”.
Logic này đang bỏ qua thực tế rằng, sau nhiều thập kỷ phát triển, hầu hết các cây trồng GMO vẫn được thiết kế để chống lại thuốc diệt cỏ hoặc sản xuất thuốc trừ sâu (hoặc cả hai) khi các tính trạng phức tạp hơn (và được thổi phồng nhiều), chẳng hạn như tăng cường vitamin, đã không mọc được trên đất.
Các công ty nông hóa đa quốc gia kinh doanh hạt giống này đang thu lợi từ cả hạt giống kháng thuốc diệt cỏ và thuốc diệt cỏ; và nhiều ứng dụng GMO mới đang được triển khai cũng theo hướng này.
Các tập đoàn này cũng đã chi hàng trăm triệu USD cho các nỗ lực quan hệ công chúng để thúc đẩy nông nghiệp GMO quy mô công nghiệp, sử dụng nhiều hóa chất, như một câu trả lời cho nạn đói sắp diễn ra trên thế giới .
Thế giới đang đối mặt với cuộc khủng hoảng lương thực tồi tệ nhất trong ít nhất 50 năm
Thế giới đang đứng trước bờ vực của một cuộc khủng hoảng lương thực tồi tệ hơn bất kỳ cuộc khủng hoảng lương thực nào đã từng chứng kiến trong ít nhất 50 năm, Liên Hợp Quốc đã cảnh báo khi thúc giục các chính phủ hành động nhanh chóng để tránh thảm họa. Giá lương thực thế giới tháng 9 tăng tháng thứ tư liên tiếp. (Ảnh: pixnio)
COVID-19 đang ảnh hưởng đến hầu như tất cả các khu vực trên thế giới. Khi hết nước này đến nước khác yêu cầu người dân phải ở nhà và các nền kinh tế bị đình trệ, bóng ma của nạn đói đang xuất hiện. Việc di chuyển thực phẩm, từ các trang trại đến chợ và nhà của người dân, đang bị gián đoạn, và những người nghèo nhất và dễ bị tổn thương nhất có thể gặp rủi ro. Theo ước tính của Oxfam và những người khác, cuộc khủng hoảng kinh tế và sự gián đoạn nguồn cung cấp lương thực có thể đẩy thêm nửa tỷ người vào cảnh nghèo đói.
Mặc dù thu hoạch từ các loại cây trồng chủ lực đang được giữ vững, và các lệnh cấm xuất khẩu và chủ nghĩa bảo hộ mà các chuyên gia lo ngại cho đến nay đã được tránh phần lớn, nhưng tác động tồi tệ nhất của đại dịch và suy thoái tiếp theo vẫn chưa được cảm nhận. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres cảnh báo: “Ngay cả ở những quốc gia có nguồn lương thực dồi dào, chúng tôi cũng nhận thấy nguy cơ gián đoạn trong chuỗi cung ứng thực phẩm”.
Maximo Torero, nhà kinh tế trưởng của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc, cho biết hệ thống lương thực trên thế giới đang bị đe dọa hơn bao giờ hết trong thời gian gần đây vì đại dịch và các đợt đóng cửa đã cản trở khả năng thu hoạch và mua bán lương thực của người dân. “Chúng ta cần phải cẩn thận”, ông nói. “Đây là một cuộc khủng hoảng lương thực rất khác so với những cuộc khủng hoảng mà chúng ta đã thấy”.
Tỷ lệ thất nghiệp ngày càng tăng và mất thu nhập liên quan đến việc đóng cửa cũng đang khiến nhiều người gặp khó khăn khi không có lương thực. Mặc dù thị trường toàn cầu vẫn ổn định, giá thực phẩm cơ bản đã bắt đầu tăng ở một số quốc gia.
Ngay cả trước khi bị đóng cửa, hệ thống lương thực toàn cầu đã không hoạt động ở nhiều khu vực, theo Liên hợp quốc. Báo cáo đã chỉ ra xung đột, thiên tai, khủng hoảng khí hậu, và sự xuất hiện của sâu bệnh, cũng như dịch bệnh từ động thực vật là những vấn đề đang tồn tại. Ví dụ, Đông Phi đang phải đối mặt với những đàn châu chấu tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ, trong khi mưa lớn đang cản trở các nỗ lực cứu trợ.
Các chuyên gia cảnh báo, tác động bổ sung của cuộc khủng hoảng virus corona sẽ làm suy thoái kinh tế, gây ra thiệt hại nặng nề và khiến hàng triệu người rơi vào cảnh đói ăn thảm khốc.
“Cuộc khủng hoảng Covid-19 đang tấn công chúng ta ở mọi góc độ”, Agnes Kalibata, đặc phái viên của Tổng thư ký Liên hợp quốc về hội nghị thượng đỉnh hệ thống lương thực năm 2021 cho biết. “Nó đã bộc lộ những thiếu hụt nguy hiểm trong hệ thống thực phẩm của chúng ta và đe dọa đến cuộc sống và sinh kế của mọi người trên khắp thế giới, đặc biệt là hơn 1 tỷ người có việc làm trong các ngành công nghiệp khác nhau trong hệ thống thực phẩm”.
Thuỷ Tiên
NGUỒN TIN THAM KHẢO
- https://www.cnbc.com/2021/08/20/heres-why-the-ultra-wealthy-like-bill-gates-investing-to-farmland.html
- https://nypost.com/2021/02/27/why-bill-gates-is-now-the-us-biggest-farmland-owner/
- https://www.growingproduce.com/farm-management/why-is-bill-gates-buying-up-so-much-farmland/
- https://www.nbcnews.com/tech/tech-news/mcdonald-s-french-fries-carrots-onions-all-foods-come-bill-n1270033
- https://usrtk.org/bill-gates-food-tracker/radical-menu/
- https://usrtk.org/gmo/what-bill-gates-isnt-saying-about-gmos/
- https://www.theguardian.com/society/2020/jun/09/world-faces-worst-food-crisis-50-years-un-coronavirus