Rita Li
Đài Bắc cho biết họ “phản đối mạnh mẽ” việc Nicaragua tịch thu đại sứ quán cũ của Đài Loan để trao cho Bắc Kinh, sau khi nhà nước Trung Mỹ này cắt đứt quan hệ với hòn đảo tự trị để làm hài lòng Trung Quốc.
“Về việc chính phủ Nicaragua tịch thu bất hợp pháp tài sản đại sứ quán của chúng tôi và chuyển giao chúng một cách phi pháp cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, điều đó là hoàn toàn không thể chấp nhận được đối với chính phủ của chúng tôi và vì điều này, chúng tôi bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ,” Bộ Ngoại giao Đài Loan (MOFA) cho biết hôm 27/12.
Sự phản đối này diễn ra sau một tuyên bố chính thức từ chính phủ của ông Daniel Ortega vào tối hôm 26/12, được tờ báo La Prensa của Nicaragua công bố. Tuyên bố cho biết khu đại sứ quán và các tài sản khác liên quan sẽ được giao cho chính quyền Trung Quốc, mà không viện dẫn luật nào ủng hộ quyết định này.
Nicaragua đã đơn phương cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan hồi đầu tháng này, tuyên bố rằng nước này chỉ công nhận chính quyền đại lục, và Đài Loan là một phần lãnh thổ của Trung Quốc.
Sau khi cắt đứt quan hệ, chính quyền của ông Ortega đã yêu cầu Đài Loan triệu hồi tất cả các nhà ngoại giao và nhân viên khỏi Nicaragua trước ngày 23/12. Khung thời gian bị giới hạn đã khiến hòn đảo dân chủ này phải bán các cơ sở văn phòng cho Tổng giáo phận Managua của giáo hội Công giáo La Mã, với số tiền tượng trưng là 1 USD.
Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết họ làm như vậy với mục đích “phục vụ lợi ích công chúng”. Nhà thờ Công giáo đã hứa sẽ sử dụng tốt số tài sản này.
Tuy nhiên, một nỗ lực như vậy đã bị chính quyền Nicaragua ngăn cản, với Văn phòng Tổng Chưởng lý do nhà nước kiểm soát gọi đây là một “hành động đã được lên kế hoạch và thủ đoạn gian trá” để chiếm đoạt tài sản của Bắc Kinh, bao gồm cả đồ đạc và cơ sở vật chất tại đó, La Prensa đưa tin.
“MOFA [Bộ Ngoại giao] nhắc lại rằng Đài Loan chưa bao giờ là một phần của CHND Trung Hoa [Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa],” Bộ lên án các hành động gần đây trong một tuyên bố hôm 27/12, đồng thời nói thêm rằng Đảng Cộng Sản Trung Quốc (Trung Cộng) không có quyền kế thừa “tài sản thuộc sở hữu nhà nước” của họ.
“Chính phủ Nicaragua có nghĩa vụ bảo vệ cơ sở của Đại sứ quán Trung Hoa Dân Quốc [Đài Loan], cùng với tài sản và kho lưu trữ của cơ sở này,” MOFA cho biết, trích dẫn Điều 45 của Công ước Viên về Quan hệ Ngoại giao.
Họ nói thêm rằng thời hạn triệu hồi trong hai tuần cũng là “hoàn toàn trái pháp luật” vì vi phạm các chuẩn mực quốc tế, vốn thông thường sẽ cho phép các quốc gia ít nhất một tháng để triệu hồi nhân sự của họ sau khi chấm dứt quan hệ ngoại giao.
Hôm 27/12, Đài Bắc đã kêu gọi sự ủng hộ quốc tế để lên án các hành vi bất hợp pháp và giúp giáo phận Công giáo có được các tài sản hợp pháp của mình.
Bắc Kinh coi Đài Loan tự trị là một phần của Trung Quốc và phải đưa Đài Loan về dưới trướng của mình, bằng vũ lực nếu cần thiết.
“Nền dân chủ của Đài Loan càng thành công và sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế đối với Đài Loan càng mạnh mẽ hơn, thì áp lực càng lớn hơn sẽ đến từ phe cai trị độc tài,” Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn cho biết hôm 10/12, sau thông báo của Nicaragua về việc cắt đứt quan hệ với hòn đảo này.
Đài Loan hiện có 14 đồng minh ngoại giao chính thức, hầu hết trong số họ ở Mỹ Latinh và Caribe.
Bộ trưởng Ngoại giao Đài Loan sau đó cho biết quyết định cắt đứt quan hệ với Đài Loan của Nicaragua là một phần trong hành động có chủ ý của chính quyền Trung Quốc nhắm vào các đồng minh ngoại giao của hòn đảo, vì Đài Loan, chứ không phải Trung Quốc, đã được mời tham dự Hội nghị thượng đỉnh vì Dân chủ do Hoa Kỳ chủ trì diễn ra hôm 9–10/12.
Hoa Thịnh Đốn đã chỉ trích quyết định của quốc gia Trung Mỹ này, nói rằng quyết định đó không phản ánh ý chí của người dân Nicaragua, do cuộc bầu cử không tự do, không công bằng. Ông Ortega đã giành được nhiệm kỳ thứ tư trong cuộc bầu cử hồi tháng 11 sau khi bỏ tù 40 nhân vật đối lập, bao gồm cả bảy ứng cử viên tổng thống tiềm năng.
Đây là lần thứ hai Nicaragua cắt đứt quan hệ với Đài Loan dưới thời tổng thống này. Ông Ortega lần đầu tiên chấm dứt 55 năm công nhận Đài Bắc hồi năm 1985 trước khi chuyển đổi trở lại vào năm 1990 dưới thời Tổng thống Violeta Barrios de Chamorro.
Cho đến nay, Nicaragua đã nhận được hai lô vaccine COVID-19 do Trung Quốc sản xuất trong một tháng, kể từ khi nước này chuyển công nhận ngoại giao với Bắc Kinh.
An Nhiên biên dịch