Nhat Hoang
Cầu thủ Enes Kanter Freedom, người gần đây đã được đề cử giải Nobel Hòa bình và vừa mới bị loại khỏi đội NBA, đã nhận được sự chào đón nồng nhiệt từ các Thượng nghị sĩ trên Capitol Hill tại một lễ trao giải hồi tuần trước vì anh đã hoạt động không ngừng nghỉ chống lại hành vi vi phạm nhân quyền của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Khi nói đến NBA, “quý vị có thể nói về tất cả những thứ như công bằng xã hội, tất cả những bất công xảy ra trên khắp thế giới. Nhưng khi nói đến Trung Quốc, thì quý vị không thể lên tiếng,” anh Freedom nói tại buổi lễ do nhóm vận động Ủy ban về Mối nguy Hiện tại: Trung Quốc, tổ chức tại Hoa Thịnh Đốn hôm 17/02. “Nếu quý vị làm vậy, thì quý vị sẽ phải đối mặt với hậu quả.”
Anh Freedom đã được đội Houston Rockets cho ra sân thi đấu ngay sau một giao dịch chuyển nhượng từ đội Boston Celtics vào ngày 10/02. Anh là một trong những trung phong hàng phòng thủ được đánh giá cao nhất theo thống kê ở NBA, anh biết chắc một điều rằng anh phải đánh đổi sự nghiệp thi đấu của mình để hoạt động nhân quyền.
Anh Freedom nói: “Tôi muốn nói với các bạn rằng tôi không hối tiếc. Có “những thứ quan trọng hơn ngoài tiền bạc và công việc như đạo đức, nguyên tắc, và giá trị.”
Anh Freedom nói thêm rằng sau khi biết được toàn bộ những hành vi vi phạm nhân quyền và cuộc bức hại của ĐCSTQ, nếu anh không lên tiếng phản đối điều đó, thì anh sẽ không thể nào ngủ ngon giấc.
Sinh ra tại Thụy Sĩ vào ngày 20/05/1992, Enes Kanter sau đó đã cùng gia đình chuyển về quê hương Thổ Nhĩ Kỳ. Anh đổi tên thành Enes Kanter Freedom khi trở thành công dân Hoa Kỳ nhập tịch vào ngày 29/11/2021.
Cầu thủ bóng rổ này đã thu hút sự chú ý khi đi những đôi giày bóng rổ trong các trận đấu tại NBA với nhiều tác phẩm nghệ thuật gồm có các khẩu hiệu như “Trung Quốc tự do, Tây Tạng tự do” và “Ngừng Thu hoạch Nội tạng ở Trung Quốc”.
Tòa án Luận tội Trung Quốc, một tòa án phi chính phủ của nhân dân có trụ sở tại London đã điều tra nạn thu hoạch nội tạng cưỡng bức ở Trung Quốc. Vào năm 2019, họ đã phát hiện ra rằng ĐCSTQ đã phạm tội ác phản nhân loại do thu hoạch nội tạng cưỡng bức từ các tù nhân lương tâm.
Tòa án này phát hiện ra rằng nguồn chính của những cơ quan nội tạng này là các học viên Pháp Luân Công bị bỏ tù. Pháp Luân Công (hay còn gọi là Pháp Luân Đại Pháp) là một môn tu luyện tinh thần đã bị chính quyền Trung Quốc đàn áp dã man trong hơn hai thập niên qua.
Bản thân anh Freedom đã bị chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đàn áp mặc dù anh đã đại diện cho Thổ Nhĩ Kỳ trong Giải Bóng rổ Quốc tế từ các giải U-16 đến chơi với đội tuyển quốc gia ở độ tuổi cao hơn vào năm 2011.
Anh không thể trở về Thổ Nhĩ Kỳ hoặc đi công tác ngoại quốc vì Interpol có lệnh bắt giữ anh do những lời chỉ trích công khai của anh về việc vi phạm nhân quyền của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan. Cha của anh cũng đã bị bắt vì lý do tương tự.
Ở trường trung học, anh Freedom đã từ chối hai thương hiệu bóng rổ Âu Châu và chuyển đến Simi Valley, California, vào năm 2009 để theo học Trường Dự bị Stoneridge rồi trở thành một tuyển thủ năm sao. Anh đã theo học tại Đại học Kentucky, nhưng bị coi là không đủ điều kiện do được câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ Fenerbahce trả tiền khi còn trẻ.
Sau đó, anh đã tham gia đợt Tuyển quân NBA 2011 và được Utah Jazz chọn là người thứ ba trong năm đó, và đã chơi với năm đội của NBA trước lần ra sân gần đây.
Công việc từ thiện của anh ấy bao gồm việc tổ chức các chương trình bóng rổ miễn phí ở Hoa Kỳ, bắt đầu với 16 chương trình vào mùa hè năm 2018. 50 chương trình được tổ chức vào năm 2019 và Freedom đã lên kế hoạch cho 50 đợt khác cho năm 2020 nhưng đã phải dừng do các quy định bắt buộc liên quan đến COVID-19.
Tại một trong những chương trình này, khi một người mẹ đã chỉ trích anh “trước mặt mọi người”, thì đó chính là lúc anh đã biết về tội ác chống lại loài người của ĐCSTQ, anh nói tại hội nghị.
“Cậu tự gọi mình là một nhà hoạt động nhân quyền, khi các anh chị em Hồi Giáo của cậu lại đang ở trong các trại tập trung và bị tra tấn và hãm hiếp mỗi ngày,” người phụ nữ đó nói với anh.
“Tôi bị chấn động. Tôi không thể thốt lên lời,” anh nói và cho biết thêm rằng anh đã “quay về phía người mẹ đó và tôi đã hứa, ‘Cháu sẽ liên lạc với cô.’ Vì vậy, ngày hôm đó tôi đã hủy bỏ mọi thứ. Tôi trở về khách sạn của mình và bắt đầu nghiên cứu, và bắt đầu tìm hiểu về những gì đang diễn ra ở đó.”
Cầu thủ bóng rổ này nhớ lại hậu quả của một dòng tweet năm 2019 của tổng giám đốc Houston Rockets khi đó nhằm ủng hộ những người biểu tình ủng hộ dân chủ ở Hồng Kông. Dòng tweet này, mặc dù bị xóa nhanh chóng, đã thổi bùng lên cơn bão lửa giận dữ ở Trung Quốc, với việc tất cả các nhà tài trợ Trung Quốc của NBA rút khỏi các hợp đồng và việc phát sóng trực tuyến qua mạng của cuộc thi bị gián đoạn trong nhiều tháng sau đó.
Anh Freedom nói: “NBA đã muốn mọi người phải im lặng. Tôi đã nhận được cuộc gọi từ người đại diện của mình …‘Toàn bộ chính quyền Trung Quốc [đang] theo dõi Twitter của anh đấy — đừng nói gì cả.’” Và đội Celtics đã không cung cấp thông tin cho hãng thông tấn trong vòng hai tuần.”
Anh Freedom nói rằng anh ấy sẽ tiếp tục bảo vệ vì những gì anh tin tưởng, như mẹ của anh đã dạy anh khi còn nhỏ, ngay cả khi điều đó khiến anh mất tất cả.
An Nhiên biên dịch