Shawn Lin
Các vụ lừa đảo của Trung Quốc đã xảy ra tràn lan ở Campuchia trong những năm gần đây. Nguyên nhân khiến những kẻ lừa đảo Trung Quốc tăng vọt ở Campuchia rất phức tạp, trong đó một số phương tiện truyền thông quốc tế cho rằng Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc đóng một vai trò quan trọng.
Vào tháng 04/2015, lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ – Trung Cộng) Tập Cận Bình đã đề xuất tăng cường hợp tác cơ sở hạ tầng khi ông Tập gặp Thủ tướng Campuchia Hun Sen tại Jakarta, Indonesia. BRI được thiết kế cho các quốc gia bên ngoài Trung Quốc.
Sau đó vào tháng 10/2015, Campuchia thành lập một đặc khu kinh tế tại Sihanoukville như một “mô hình hợp tác”, cũng mong muốn trở thành “Thâm Quyến của Campuchia”, như ông Hun Sen đã tuyên bố công khai nhiều lần. Thâm Quyến là một trong những thành phố giàu có nhất ở Trung Quốc, tiếp giáp với Hồng Kông về phía nam.
Việc Sihanoukville trở thành trung tâm thương mại ngoại quốc và cảng biển lớn nhất Campuchia một phần được hưởng lợi từ Sáng kiến Vành đai và Con đường của ĐCSTQ. Tuy nhiên, nó cũng mở ra một nguồn cơn tai họa ở Campuchia: thành phố nhỏ ven biển này đã trở thành sân chơi cho các tổ chức tội phạm Trung Quốc, theo một báo cáo điều tra hôm 14/01 của tờ Le Monde của Pháp.
Sihanoukville, còn có tên gọi là Kampong Som, được đặt theo tên của cựu Quốc vương Norodom Sihanouk của Campuchia, là một thành phố cảng nước sâu và là thủ phủ của tỉnh Preah Sihanouk.
Nguồn vốn Trung Quốc thúc đẩy ngành công nghiệp cờ bạc ở Campuchia
Kể từ khi Trung Quốc tiếp nhận Campuchia vào BRI vào năm 2016, Sihanoukville với 80,000 dân đã nhanh chóng được nhắm đến như một điểm nóng của những “kẻ đào mỏ” Trung Quốc.
Bắt đầu từ năm 2017, mỗi tuần có hơn 200 chuyến bay thẳng giữa Trung Quốc và Campuchia. Theo trang thông tin điện tử Sina của Trung Quốc, vào lúc cao điểm, số lượng người Trung Quốc ở Sihanoukville lên tới 500 ngàn người.
Là một kinh đô cờ bạc lớn, các sòng bạc ở Sihanoukville thu hút một lượng lớn người Trung Quốc.
Ngoài sòng bạc trực tiếp, cờ bạc trực tuyến thậm chí còn phổ biến hơn vì nó không chịu hạn chế của khu vực hay quốc gia.
Các sòng bạc do Trung Quốc điều hành nổi lên ở khắp mọi nơi ở Sihanoukville và hầu hết các nhà phát triển cờ bạc trên internet đều hoạt động làm ăn ở đặc khu kinh tế của thành phố này, liên tục vận hành các trang web cờ bạc khác nhau và thu hút tài chính kỹ thuật số trên toàn thế giới.
Khi cờ bạc tiếp sức cho một vòng tròn luẩn quẩn, thì lợi nhuận cao đã dụ dỗ càng nhiều người và nhiều tiền hơn đến Sihanoukville, nơi chứng kiến một dòng vốn lớn đổ vào trong một thời gian ngắn.
Các nhà hàng, siêu thị, khách sạn, Karaoke (KTV), và các ngành dịch vụ bằng tiếng Trung khác mọc lên, kéo theo đó là làn sóng các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc, làm nóng thị trường đất đai tại địa phương. Giá đất ở trung tâm thành phố Sihanoukville đã tăng vọt từ 50 USD lên 5,000 USD mỗi mét vuông (10.7 feet vuông), tăng gấp 100 lần từ năm 2017 đến năm 2019.
Sihanoukville đã trông giống như một quận nhỏ ở Trung Quốc. Địa danh nổi tiếng của thành phố, ‘The Golden Lion Plaza’, được bao quanh bởi các tấm biển quảng cáo bằng tiếng Trung Quốc. Thậm chí, có một bài hát tiếng Hoa đã trở nên phổ biến ở thành phố Đông Nam Á này cất lên rằng, “Tôi đến nơi này [Sihanoukville] với một giấc mơ, và tôi thấy sòng bạc cuộc đời ở khắp mọi nơi.”
Bạo lực và tội phạm băng đảng
Ngành công nghiệp cờ bạc được BRI của Trung Quốc thúc đẩy có thể tạo ra một sự bùng nổ kinh tế trông thấy ở Campuchia, và đã không tránh khỏi tác dụng phụ làm gia tăng nhanh chóng tội phạm bạo lực. Một bài bình luận đăng trên mạng xã hội Tencent của Trung Quốc cho rằng “ngành công nghiệp cờ bạc này có thể sản sinh ra một triệu phú chỉ trong một phút hoặc khiến một phú nhị đại trở thành không xu dính túi: Sự khác biệt giữa thiên đường và địa ngục dễ khiến người ta có xu hướng bạo lực.”
Đằng sau mỗi sòng bạc, hầu như luôn có sự chống lưng của các băng đảng xã hội đen từ Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, và cũng có phần của những cảnh sát hoặc quan chức Campuchia. Các hiến binh Campuchia cũng làm việc bán thời gian với tư cách là nhân viên bảo vệ và tài xế cho các tụ điểm này.
Một vấn nạn nữa là khoảng cách giàu nghèo ngày càng gia tăng. Người Trung Quốc hình thành một giới kinh doanh riêng biệt, vì vậy giá cả [hàng hóa] dành cho người Trung Quốc cao hơn nhiều so với người địa phương, và hầu hết người dân địa phương không có khả năng mua được.
Sự chênh lệch giàu nghèo này đã dẫn đến nhiều loại tội phạm bạo lực, hầu như chỉ nhằm riêng vào người Trung Quốc.
Sự mất cân bằng cực độ của Sihanoukville được đặt trong một môi trường hỗn loạn, trong đó đầy rẫy những vụ bắt cóc bạo lực, những vụ xả súng, buôn bán ma túy, mại dâm, buôn người và cuộc chiến băng đảng. Ngoài ra, hoạt động rửa tiền xuyên quốc gia và gian lận viễn thông cũng diễn ra cao độ.
Trung Quốc hạn chế dòng vốn ra hải ngoại và Campuchia cấm đánh bạc
Hôm 18/08/2019, Thủ tướng Campuchia Hun Sen đã ban hành một lệnh cấm đánh bạc, có hiệu lực từ ngày 01/01/2020. Lệnh này nêu rõ rằng cấm cờ bạc trực tuyến và đánh bạc bằng máy ở Campuchia, nhằm duy trì an ninh và trật tự công cộng.
Theo tờ Le Monde, hành động này là kết quả của việc ĐCSTQ gây áp lực lên chính quyền Campuchia, bởi ĐCSTQ nhận ra rằng cờ bạc trực tuyến đang trở thành một kênh rửa tiền, khiến dòng vốn Trung Quốc ồ ạt chảy ra ngoài.
Sau lệnh cấm đánh bạc đó ở Campuchia, nhiều cơ sở dịch vụ khác nhau ở Sihanoukville đã đóng cửa, cùng theo đó là làn sóng các nhà phát triển bất động sản, nhà đầu tư và dòng vốn ngay lập tức rút khỏi thành phố này.
Kênh truyền thông tiếng Anh của Campuchia là Khmer Times đưa tin hôm 01/01/2020 rằng theo Cục Xuất Nhập Cảnh Campuchia, có 447,000 người Trung Quốc đã rời khỏi đất nước này, bao gồm cả những người có thị thực dài hạn.
Các dự án xây dựng thuộc BRI của Trung Quốc cũng phải dừng lại, để lại một loạt các công trình không sử dụng và dở dang ở Campuchia.
Hiệp hội lừa đảo của người Trung Quốc trên Internet
Ngành công nghiệp cờ bạc ở Campuchia đã để lại đằng sau các vụ tấn công tình dục, lạm dụng ma túy, và tội phạm bạo lực cho dù dòng vốn Trung Quốc đã rời đi. Một loại tội phạm nữa là lừa đảo qua mạng liên quan đến cờ bạc trực tuyến, đang ngày càng nổi lên kể từ khi các sòng bạc trực tuyến dần bị thay thế bởi Khu công nghệ số internet.
Khu đầu tư mạng của Campuchia là trung tâm của những kẻ lừa đảo qua mạng. Hôm 11/02, tờ Jimu News, một hãng truyền thông có trụ sở tại tỉnh Hồ Bắc, dẫn lời một người có hiểu biết về vấn đề này nói rằng các ông chủ và người điều hành của các công ty lừa đảo trực tuyến này, về cơ bản là người Trung Quốc, với gần 160 người ở những công ty lớn hơn, và có thể khoảng 10 người ở những công ty nhỏ hơn.
Khuôn viên, nơi đặt trụ sở của các công ty lừa đảo này, được canh gác và quản lý bởi các hiến binh địa phương có vũ trang và các chủ sở hữu bất động sản do các ông chủ Trung Quốc thuê. Khi mọi người vào bên trong, họ bị đối xử như nô lệ, phải làm việc hơn 10 giờ mỗi ngày, và bị đánh đập và chích điện nếu họ không hoàn thành nhiệm vụ.
Để có thêm nhiều người tham gia vào trò lừa đảo này, những kẻ lừa đảo qua mạng này đã lan truyền nhu cầu tuyển dụng, tuyên bố sẽ trả từ 20,000 đến 30,000 USD cho mỗi người. Vì xu hướng lợi ích này, nhiều kẻ môi giới tìm mọi cách để kiếm được người thông qua lừa gạt, bắt cóc, và khống chế quyền tự do cá nhân rồi đem họ ra bán. Theo Jime News, tình hình này khiến những người Trung Quốc sống ở Campuchia có nguy cơ bị bắt cóc và bán đi bất cứ lúc nào.
Do ảnh hưởng của đợt bùng phát dịch COVID-19 và thiếu nhân sự, những kẻ lừa đảo ở Campuchia, hiện đang tiếp cận với các nhóm dân tộc khác nhau ở các quốc gia khác nhau.
Ông Shawn Lin là một Hoa kiều sinh sống tại New Zealand. Ông đã viết bài đóng góp cho The Epoch Times từ năm 2009, chuyên về các chủ đề liên quan đến Trung Quốc.
Yến Nhi biên dịch.