Vũ Hiến
“Một cánh tay đưa lên, hàng ngàn cánh tay đưa lên, hàng vạn cánh tay đưa lên, quyết đấu tranh cho một nền hòa bình công chính.” Câu hát đó chúng ta đã được nghe từ bao lâu bỗng dưng nay lại ứng nghiệm một cách hùng hồn và cảm động tại Ukraine trong cuộc chiến bảo vệ nền độc lập của đất nước này.
Cuộc chiến nay đã bước sang tuần lễ thứ ba và hàng chục nghìn người dân Ukraine đã tình nguyện xung phong cầm lấy vũ khí hoặc tìm cách hỗ trợ cho phong trào kháng chiến trên toàn quốc chống lại cuộc tấn công của Moscow, điều mà chính phủ Kyiv cho biết đã tiêu huỷ phần lớn cơ sở hạ tầng tại nhiều thành phố và đồng thời gây thiệt mạng cho nhiều nghìn thường dân vô tội, trong đó có nhiều trẻ em và phụ nữ.
Những chí nguyện quân nói trên bao gồm đủ mọi thành phần của xã hội, trong đó có những nhân vật nổi tiếng – từ nhà viết kịch đến nhà lập pháp, ca sĩ nhạc rock và người dẫn chương trình truyền hình – đã tình nguyện xung phong với lý tưởng để bảo vệ đất nước ngay từ ngày đầu khi quân đội Nga tiến tới bao vây và tấn công các thành phố của Ukraine.
Có người như diễn viên múa ba lê Oleksiy Potyomkin đáng lẽ ra sẽ biểu diễn trên sân khấu của Nhà hát Opera Kyiv trong tháng này thì nay đã tình nguyện cầm súng và hộp cứu thương và tham gia vào cuộc kháng chiến chống lại đội quân xâm lược Nga. Những người khác thì tham gia vào công việc tiếp tế lương thực cho binh sĩ và làm việc trong các trạm y tế. Một số khác thì cập nhật tin tức cho thế giới bên ngoài bằng những hình ảnh và video về những gì đang xảy ra.
Ở khu vực phía tây của Ukraine, nơi tương đối bình yên hơn và cách xa tiền tuyến, có khá đông người đang lo đi thu thập thực phẩm và thuốc men và sau đó đóng thùng gửi về phía đông trong những chuyến xe tư, và những chiếc xe này sau khi hoàn tất công việc giao hàng trở về lại chở đầy những phụ nữ và trẻ em tị nạn. Một số phụ nữ giúp may lưới ngụy trang và đan mũ trùm đầu cho lính.
Một trong số những tử vong sớm nhất được nhiều người nói đến là Pasha Li, diễn viên điện ảnh và người dẫn chương trình truyền hình, bị thiệt mạng trong một cuộc pháo kích của Nga vào khu vực tiền tuyến ngày 6 tháng 3, chỉ ít ngày sau khi anh tham gia vào binh đoàn bảo vệ lãnh thổ. Nhưng sự kiện nói trên vẫn không làm nản lòng và gây chùn bước đối với những người tình nguyện khác.
Một tổ chức thiện nguyện được thành lập bởi Serhiy Prytula, một diễn viên hài, kêu gọi và nhận được quyên góp từ Ukraine và khắp nơi trên thế giới và đang đặt mua thiết bị và máy móc tại các nước láng giềng kế bên như Ba Lan và Cộng hòa Czech, cũng như xa hơn như từ Tây Ban Nha và Úc.
Tổ chức thiện nguyện này bắt đầu hỗ trợ cho quân đội vào năm 2014 khi Nga lần đầu tiên xâm lăng Ukraine, nhận được sự tin tưởng từ người dân Ukraine sau khi họ chứng kiến Prytula đến thăm những người lính trong chiến hào ở tiền tuyến và cung cấp đồ viện trợ cho họ.
Trong tuần qua, tổ chức thiện nguyện của Prytula đã đặt mua 2,000 mũ và áo chống đạn trị giá $2 triệu. Một tổ chức khác đã mua máy bay không người lái và kính nhìn ban đêm cho quân đội. Các binh sĩ đã đáp lại những hỗ trợ trên bằng những món quà của riêng họ: Văn phòng làm việc của Prytula hiện có trưng bày một mảnh vỡ từ một chiến đấu cơ của Nga mà một đơn vị đã bắn rơi gần đây.
Các tình nguyện viên cho biết cuộc kháng chiến của Ukraine về cơ bản được mọc rễ ngay trong lòng dân chúng nên rất kiên cường và linh hoạt và sẽ khó bị phá vỡ cho dù thế nào.
Theo nhận định của Maksym Kurochkin, một nhà viết kịch nổi tiếng của Ukraine và đã tham gia vào binh đoàn bảo vệ lãnh thổ ngay trong ngày thứ nhì của cuộc chiến, thì đây giống như một quân đội của những người yêu chuộng tự do mà mỗi người trong số họ đã chủ động tham gia và không hề sợ hãi. Ông còn cho biết thêm là những người tình nguyện mang vũ khí chiến đấu bên cạnh ông còn có doanh nhân, tài xế taxi, nhà báo, nhà thiết kế và lập trình viên.
Tuy nhiên, người nổi tiếng nhất trong cuộc chiến bảo vệ Ukraine hiện nay không ai khác hơn là Tổng thống Volodymyr Zelensky, một cựu diễn viên hài. Từ một chính trị gia ít được chú ý đến trước đây và nay trở thành một nhà lãnh đạo can đảm thời chiến tranh đã được các chính phủ ngoại quốc ủng hộ Ukraine hoan nghênh hết mình, và thậm chí ngay cả những người từng nhiều lần chỉ trích ông cũng phải công nhận về lòng can đảm đó.
Andriy Khvilyuk, từ ban nhạc rock BoomBox, đáng lẽ ra sẽ đi lưu diễn ở Mỹ thì nay đang phụ giúp cảnh sát trong việc tuần tra an ninh khu vực thủ đô Kyiv và thường xuyên đăng tin tức cập nhật trên trang Facebook. Trong một đoạn video xuất hiện trước ngôi giáo đường nổi tiếng St. Sophia, anh hát một bài dân ca của Ukraine “Hoa kim ngân đỏ trên đồng nội” trong khi đang đeo khẩu súng trường trước ngực và đoạn video đã được lan truyền rộng rãi với nhiều triệu lượt người coi.
Các chính trị gia, trong đó có cựu Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko, cũng góp sức trong cuộc chiến đấu bảo vệ đất nước. Kira Rudik, nhà lập pháp và cựu giám đốc kinh doanh, đã nhận súng và tụ tập một nhóm khoảng vài chục người bao gồm thành viên trong đảng và bạn bè tại nhà cô. Ban ngày họ được một số cựu chiến binh huấn luyện cho họ một số bước căn bản trong việc sử dụng vũ khí ở ngoài vườn và ban đêm họ ngủ ngay trên sàn nhà. Sinh hoạt của nhóm rất có tổ chức, với giờ ăn được ấn định rõ ràng và tuyệt đối không được uống rượu.
Cuộc chiến bảo vệ Ukraine cho đến nay đã gây khá nhiều điều ngạc nhiên lẫn lòng cảm phục từ khắp nơi trên thế giới, trong đó không chỉ vì tinh thần tham gia tình nguyện từ người dân Ukraine mà còn có sự tình nguyện của rất đông người ngoại quốc. Theo tin tức từ các giới chức bộ quốc phòng Ukraine cho biết nay đã có hơn 20,000 cá nhân đến từ 52 quốc gia đã tình nguyện tham gia lực lược quân đội Ukraine chống lại cuộc xâm lăng của Nga. Ðây có lẽ là nỗ lực tình nguyện đáng chú ý nhất của người nước ngoài chiến đấu cho một quốc gia khác kể từ khi “Lữ đoàn Quốc tế” trong cuộc nội chiến Tây Ban Nha trong khoảng thời gian 1939-40 để chống lại chính quyền phát xít của xứ này.
Những người ngoại quốc tình nguyện tham gia cuộc chiến bảo vệ Ukraine cũng gồm đủ mọi hạng người, trong đó có kỹ sư thiết kế nhu liệu từ Hoa Kỳ, đầu bếp từ Canada, một số không nhỏ các cựu chiến binh, và thậm chí một binh sĩ từ một trong những trung đoàn đáng kính và lâu đời nhất của Vương quốc Anh, Ðội phòng vệ Coldstream, người mà lúc đầu tưởng bị mất tích nhưng sau đó được biết là đang trên đường tới Ukraine.
Bất kỳ người dân của bất cứ quốc gia nào trên thế giới khi được chứng kiến thấy hàng hàng lớp lớp tình nguyện viên không chỉ là người dân Ukraine mà còn có người Pháp, Anh, Mỹ, Tây Ban Nha, Ba Tây, hay từ bất cứ nơi nào đến, để tham gia vào cuộc kháng chiến bảo vệ Ukraine sẽ có thêm lòng tin tưởng rằng cuộc chiến tranh hiện nay không chỉ là cuộc chiến giữa Ukraine và Nga; nhưng còn là giữa cái thiện và cái ác. Ta có thể đoán trước được rằng, ông Putin, các vị chỉ huy quân sự và những người làm công việc tuyên truyền của ông ta sẽ còn gặp nhiều khó khăn trước viễn cảnh là hàng vạn tình nguyện viên từ khắp nơi đang đổ về Ukraine và điều này ủng hộ một cách hùng hồn cho chính nghĩa và công cuộc bảo vệ đất nước của dân tộc Ukraine, và tăng thêm sức mạnh cho ý chí chiến đấu chống ngoại xâm của họ.