Huyền Anh
Khi nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đang tìm cách đảm bảo nhiệm kỳ thứ ba tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 20 vào mùa thu này, cũng là lúc các đối thủ của ông trong ĐCS Trung Quốc tận dụng những rắc rối nội bộ của đất nước để làm suy yếu quyền lực của ông, theo nhận định của nhà ngoại giao Anh Roger Garside từng có 2 nhiệm kỳ tại Trung Quốc.
Ông Roger Garside nói: “Có những điểm mấu chốt nhưng lờ mờ trong bối cảnh Trung Quốc hiện nay thuộc loại nghiêm trọng nhất”, ông cho biết và nói thêm rằng những điều này sẽ cho phép các đối thủ trong ban lãnh đạo chống lại ông Tập.
Ông Garside, tác giả của cuốn sách “Cuộc đảo chính Trung Quốc”, cho rằng nhà lãnh đạo Trung Quốc đang phải đối mặt với sự kết hợp của áp lực về cả đối nội và đối ngoại.
Về mặt đối ngoại, Hoa Kỳ đang tăng cường giám sát sự tham gia của các công ty Trung Quốc vào thị trường vốn của mình. Ông đề cập đến Đạo luật về trách nhiệm giải trình của các công ty nước ngoài (Đạo luật HFCA) mà cựu Tổng thống Trump đã ký thành luật vào năm 2020. Đạo luật này nhằm mục đích bảo vệ các nhà đầu tư khỏi các công ty nước ngoài không tuân thủ các tiêu chuẩn kiểm toán của Hoa Kỳ.
Theo luật, các công ty nước ngoài không tuân thủ các cuộc kiểm tra của Uỷ ban Giám sát Kế toán Công ty Đại chúng (PCAOB) trong ba năm liên tiếp có thể bị hủy niêm yết khỏi các sàn giao dịch của Hoa Kỳ.
Tổng cộng, có hơn 120 công ty niêm yết tại Hoa Kỳ tại Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (U.S. Securities and Exchange Commission – SEC) được cho là có khả năng bị hủy niêm yết, bao gồm các công ty công nghệ nổi tiếng của Trung Quốc như: công ty thương mại điện tử JD.com, nền tảng thương mại điện tử tập trung vào nông nghiệp Pinduoduo Inc., nền tảng chia sẻ video Bilibili và công ty công nghệ internet NetEase Inc.
“Lộ trình khiêu khích đối đầu giữa Trung Quốc và Mỹ vẫn còn vài năm nữa và nó đang trên đà phát triển”, ông Garside gần đây chia sẻ với chương trình “China Insider” của Epoch TV.
Về mặt nội bộ Trung Quốc, các cuộc phong toả hàng loạt được thực hiện theo chiến lược ‘zero-COVID’ nghiêm ngặt của chế độ này đã tạo ra “một trạng thái rất dễ bị tổn thương ở Trung Quốc đại lục, khiến Trung Quốc rơi vào thế cô lập với phần còn lại của thế giới”, ông nói.
Các nhà phân tích tại ngân hàng Nhật Bản Nomura ước tính rằng, 26 thành phố của Trung Quốc đã thực hiện phong toả toàn bộ/một phần hoặc áp dụng các biện pháp chống dịch khác tính đến ngày 23/5, chiếm 208 triệu người và 20,5% sản lượng kinh tế của Trung Quốc.
“Nội bộ lục đục dấy khởi lên, như những gì chúng ta đã thấy ở các video từ Thượng Hải và các địa phương khác, đã kéo theo sự tức giận, phẫn nộ và sự xói mòn lòng tự trọng và lòng trung thành đối với ĐCS”, ông Garside nói.
“Nhưng điều này đi ngược lại ‘thành tích’ thảm hại trong lĩnh vực bất động sản. Chúng tôi đã thấy sự mặc định của các nhà phát triển bất động sản lớn”, ông nói thêm.
Gánh nặng với khoản nợ hơn 300 tỷ USD, nhà phát triển bất động sản Trung Quốc Evergrande đã không trả được nợ nước ngoài bằng trái phiếu vào năm ngoái. Các nhà phát triển bất động sản khác bao gồm Sunac China Holdings, Fantasia và Country Garden cũng đã tham gia vào danh sách các công ty đang gặp khó khăn trong việc đáp ứng các nghĩa vụ tài chính của họ.
Ông Garside dự báo, Trung Quốc đại lục sẽ phải gánh chịu thêm nhiều thiệt hại hơn nữa về kinh tế. Bởi vì, doanh số bán nhà đã giảm hơn 40% và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng ở các thành phố lớn.
Đấu đá
Theo vị chuyên gia, thách thức lớn nhất đối với quyền lực của ông Tập đến từ các phe phái đối lập trong ĐCS Trung Quốc.
Trong khi ông Tập Cận Bình đã làm rất nhiều trong 10 năm qua để tập trung quyền lực, nhưng ông Garside tin rằng, nhà lãnh đạo Trung Quốc là một người “bề ngoài mạnh mẽ, nhưng bên trong lại yếu mềm”.
Trong khi đó, có những người khác trong nội bộ Đảng đang thấp thỏm, họ “lo lắng cho quyền lực và sự giàu có của cá nhân họ”, ông nói và nói thêm rằng “họ biết rõ những rủi ro mà chế độ Trung Quốc đang phải đối mặt hiện nay”.
“Tính toán và mong muốn của những người này nhằm bảo vệ sự giàu có và quyền lực của cá nhân họ, cũng như lợi ích của quốc gia, trong ngắn hạn và trung hạn bằng việc duy trì vị thế dẫn đầu”, ông Garside nói.
Tác giả tiếp tục chỉ ra những bình luận của cựu Nội vụ Đảng Trung Quốc Thái Hà (Cai Xia), người từng là cựu Giảng viên tại Trường Đảng Trung ương Bắc Kinh, để minh họa cho quan điểm của mình.
Trong ấn phẩm “Quan hệ Trung – Mỹ trong mắt Đảng Cộng sản Trung Quốc”, bà Thái Hà viết, “Ít nhất 60–70 % quan chức cấp cao của ĐCS Trung Quốc hiểu được xu hướng tiến bộ của thế giới hiện đại. Họ hiểu rằng chỉ có một chính phủ dân chủ hợp hiến mới có thể đảm bảo sự ổn định lâu dài ở Trung Quốc đại lục, có thể bảo vệ nhân quyền, phẩm giá và sự an toàn cá nhân cho chính họ”.
Huyền Anh
Theo The Epoch Times