Các nhà phân tích hiện dự đoán phản ứng tăng lãi suất của Fed và suy thoái kinh tế trầm trọng hơn
Tỷ lệ lạm phát hàng năm ở Hoa Kỳ đã tăng lên 8.6% vào tháng Năm, vượt qua mức ước tính 8.3% của thị trường.
Theo số liệu của Cục Thống kê Lao động (BLS), chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 1% mỗi tháng. Các yếu tố thúc đẩy lạm phát chính như lương thực, năng lượng, và nhà ở không có dấu hiệu chậm lại trong tháng trước.
Tỷ lệ lạm phát cốt lõi, không bao gồm các lĩnh vực thực phẩm và năng lượng biến động, đã tăng 6% so với cùng thời kỳ năm trước, cao hơn mức kỳ vọng 5.9% của các nhà kinh tế. Lạm phát cơ bản tăng 0.6% so với tháng trước.
Tất cả các chỉ số lạm phát đều tăng cao trong tháng Năm, với giá lương thực tăng 10.1% và năng lượng tăng 34.6%.
Dầu nhiên liệu tăng 106.7%, xăng tăng 48.7%, và chi phí điện tăng 12% so với cùng thời kỳ năm ngoái.
Trong tháng Năm, giá thịt vẫn đắt đỏ, thịt bò (+ 10.2%), thịt lợn (+ 13.3%), thịt nguội (+ 11.1%), và thịt gà (+ 17.4%) đều tăng.
Trứng tăng 32.2%, trong khi sữa tăng 15.9%. Trái cây và rau quả tăng 8.2%. Và cà phê đã tăng với tốc độ đáng chú ý là 15.3%.
Chi phí nhà ở tăng 5.5%. Giá vé hàng không tăng 37.8% do giá nhiên liệu tăng và nhu cầu đi lại cao.
Xe mới tăng 12.6%, trong khi xe hơi và xe tải đã qua sử dụng tăng 16.1%. Giá sản phẩm may mặc tăng 5%.
Thị trường tài chính Hoa Kỳ phản ứng tiêu cực với dữ liệu lạm phát này. Chỉ số Trung bình Công nghiệp Dow Jones giảm gần 700 điểm và chỉ số tổng hợp Nasdaq giảm hơn 3%. S&P 500 giảm khoảng 2.7%.
Lợi tức trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ kỳ hạn 2 năm tăng hơn 17 điểm cơ bản lên 3%, đạt mức cao nhất kể từ tháng 06/2008.
Điều này “báo hiệu các nhà đầu tư hiện dự đoán rằng Fed sẽ phải tăng lãi suất quỹ liên bang thêm 200 điểm cơ bản trong 12 tháng tới,” ông Ed Yardeni, chủ tịch của Yardeni Research cho biết trong một thư điện tử gửi đến khách hàng.
“Lợi suất kỳ hạn 10 năm duy trì khoảng 3.10%, cho thấy rằng đường cong lợi suất đang dự đoán một sự suy thoái kinh tế đáng kể, điều này sẽ làm giảm lạm phát,” ông nói thêm.
Chỉ số dollar Hoa Kỳ (DXY), đo lường đồng bạc xanh so với rổ tiền tệ, tăng 0.8% lên 104.02, từ mức mở cửa 103,34.
Lạm phát đang đi về đâu?
Một trong những chủ đề nóng trong những tuần gần đây là liệu lạm phát đã đạt đỉnh điểm hay chưa.
Trong vài tháng qua, một số thành phần của thị trường Hoa Kỳ đã giảm bớt, đặc biệt là giá xe đã qua sử dụng. Tuy nhiên, như báo cáo CPI tháng Năm cho thấy, nhiều hàng hóa và dịch vụ đã tiếp tục tăng giá, đặc biệt là trên mặt trận năng lượng.
Sự tăng vọt liên tục của một loạt các mặt hàng năng lượng, bao gồm dầu thô, khí đốt tự nhiên, xăng và dầu diesel, có thể khiến chỉ số CPI tăng cao hơn trong những tháng tới.
Ông Mohamed El-Erian, một nhà kinh tế hàng đầu và trưởng cố vấn kinh tế tại Allianz, tỏ ra nghi ngờ về những tuyên bố rằng lạm phát đã lên đến đỉnh điểm.
Ông nhắc lại lập trường này hôm thứ Sáu (10/06), lưu ý rằng việc đọc số liệu trên tiêu đề báo chí hàng tháng của tháng Sáu có thể tệ hơn báo cáo của tháng Năm.
“Khuếch đại tình trạng bất ổn về kinh tế/xã hội/chính trị, số liệu trên các tiêu đề là mức cao mới cho chu kỳ lạm phát này,” ông viết trên Twitter. “Ngoài ra, dựa trên 10 ngày đầu tiên của tháng Sáu, thì số đo hàng tháng tiếp theo sẽ cao hơn.”
Ông cũng cho rằng phản ứng của thị trường trái phiếu đối với dữ liệu lạm phát của Hoa Kỳ cho thấy phản ứng tăng lãi suất mạnh hơn từ Fed và suy thoái kinh tế sâu hơn.
Trong tháng qua, giá dầu Brent và dầu thô Tây Texas trung gian (WTI) đã tăng khoảng 10%. Khí đốt tự nhiên tăng 16%. Theo dữ liệu từ Hiệp hội Xe hơi Hoa Kỳ (AAA), mức trung bình toàn quốc cho một gallon xăng là gần 5 USD, trong khi dầu diesel ở mức 6 USD.
Bà Ipek Ozkardeskaya, nhà phân tích cao cấp tại Ngân hàng Swissquote cho biết trong thời gian tới, lạm phát sẽ cần giá năng lượng để tạm dừng.
“Để lạm phát tiếp tục giảm, chúng ta cần thấy giá năng lượng đi xuống,” bà nói trong một ghi chú nghiên cứu hôm thứ Sáu.
Nhà kinh tế trưởng và chiến lược gia của Euro Pacific Capital Peter Schiff bác bỏ giả thuyết rằng Hoa Kỳ đang ở mức lạm phát cao nhất, nói với Fox Business rằng “lạm phát sẽ trở nên tồi tệ hơn nhiều.”
“Lạm phát này chỉ mới bắt đầu. Ý tôi là, chúng ta đã có nó trong một thời gian dài trong tài sản tài chính, nhưng bây giờ cuối cùng lạm phát đã chuyển sang hàng tiêu dùng và nó còn một chặng đường dài để đi,” ông cho hay.
Các nhà hoạch định chính sách khác của Hoa Kỳ đang chờ đợi thêm dữ liệu để xác định xem liệu nền kinh tế đã chứng kiến điều tồi tệ nhất của việc giá cả tăng cao hơn hay áp lực lạm phát sẽ giảm bớt.
Bà Loretta Mester, chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang Cleveland, nói với CNBC vào tuần trước rằng bà không thấy đủ bằng chứng cho thấy lạm phát đã đạt đỉnh điểm.
“Tôi không muốn tuyên bố chiến thắng về lạm phát trước khi tôi thấy bằng chứng thực sự thuyết phục rằng các hành động của chúng tôi đang bắt đầu có kết quả,” bà Mester nói.
Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) chịu trách nhiệm thiết lập tỷ giá sẽ tổ chức cuộc họp chính sách kéo dài hai ngày trong tháng Sáu vào ngày 14-15/06. Theo công cụ FedWatch của CME Group, ngân hàng trung ương Hoa Kỳ được cho là sẽ kích hoạt việc tăng lãi suất 50 điểm cơ bản.
Trong một phiên điều trần của Ủy ban Tài chính Thượng viện hôm thứ Tư (08/06), Bộ trưởng Bộ Ngân khố Janet Yellen thừa nhận rằng Hoa Kỳ sẽ trải qua “mức lạm phát quá cao để có thể chấp nhận” trong một thời gian, mặc dù bà “rất hy vọng rằng ‘lạm phát sẽ giảm ngay”.
Trong phiên điều trần khác trước phiên điều trần của Ủy ban Phương tiện và Cách thức Hạ viện, bà Yellen thừa nhận rằng bà “lẽ ra có thể sử dụng một thuật ngữ tốt hơn là tạm thời” khi thảo luận về lạm phát.
‘Không nơi nào để ẩn nấp’
Theo ước tính gần đây của Moody’s Analytics, các gia đình ở Hoa Kỳ đang phải trả thêm 311 USD mỗi tháng cho hàng hóa và dịch vụ.
Tháng trước, một cuộc khảo sát của CNBC + Acorns Invest in You, do Momentive thực hiện, đã phát hiện ra rằng nhiều người tiêu dùng đang cắt giảm việc ăn uống bên ngoài, giảm lái xe, hủy chuyến đi và cắt các đăng ký hàng tháng.
Bởi vì lạm phát trên diện rộng, các điều kiện kinh tế hậu đại dịch đã “khiến người tiêu dùng không có nơi nào để ẩn nấp,” ông Greg McBride, phó chủ tịch cao cấp và nhà phân tích tài chính tại Bankrate nói.
“Sự gia tăng lớn nhất đang đến trong các danh mục là nhu cầu thiết yếu tuyệt đối — nhà ở, thực phẩm và năng lượng,” ông McBride nói với The Epoch Times. “Đây là lý do tại sao chúng tôi bắt đầu thấy những dấu hiệu căng thẳng từ việc người tiêu dùng đang cắt giảm chi tiêu tùy ý hoặc tìm cách tiết kiệm càng nhiều càng tốt.”
Chiến lược tốt nhất mà người tiêu dùng và nhà đầu tư có thể sử dụng, đặc biệt là trong môi trường lạm phát đình trệ, là chuyển sang vàng và bạc, ông William Stack, một cố vấn tài chính tại Stack Financial Services cho biết.
Theo ông Stack, những kim loại quý này là một số tài sản hoạt động tốt nhất trong bối cảnh lạm phát đình trệ.
Mặc dù bạc đã giảm khoảng 7% kể từ đầu năm, nhưng vàng vẫn giữ ổn định với mức tăng gần 1%. Cả hai mặt hàng kim loại đều vượt trội so với các chỉ số chuẩn hàng đầu của Hoa Kỳ.
“Về mặt lịch sử, vàng và bạc tiếp tục hoạt động tốt ngay cả trong những năm ngay sau thời kỳ lạm phát đình trệ, tăng giá gấp 5-8 lần trong khoảng thời gian 3-5 năm,” ông Stack nói với The Epoch Times.
“Các điều kiện dường như giống nhau theo nhiều cách và cực đoan hơn theo một số cách. Chúng tôi khuyên khách hàng và người về hưu nên tự bảo vệ mình bằng cách sở hữu các tài khoản liên kết vốn chủ sở hữu được bảo hiểm để bảo vệ tiền gốc của họ khỏi sự sụt giảm của thị trường trong khi cho phép tiềm năng thu nhập theo kịp lạm phát và tiết kiệm một phần (10-20%) tiền tiết kiệm của họ bằng kim loại quý.”
Theo Khảo sát hàng tháng của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York (FRBNY) về kỳ vọng của người tiêu dùng, kỳ vọng lạm phát trung bình một năm đã giảm xuống 6.3% trong tháng Tư từ mức 6.6% trong tháng Ba.
Ông Andrew Moran đưa tin về kinh doanh, kinh tế, và tài chính. Ông từng là một nhà văn và phóng viên trong hơn một thập niên ở Toronto, với các bài viết trên Liberty Nation, Digital Journal, và Career Addict. Ông cũng là tác giả của cuốn sách “The War on Cash” (“Cuộc Chiến Tiền Mặt”).
Nguyễn Lê biên dịch