Cách đây vài ngày, Bộ Quốc phòng Nga thông báo rằng hoạt động của quân đội Nga đang tạm dừng lại và cuộc tấn công tổng lực sẽ tiếp tục từ hôm 19. Tuy nhiên, các thông tin bổ sung kèm theo mệnh lệnh cũng như tình hình thực tế trên chiến trường cho thấy quân đội Nga dường như không có khả năng tấn công tổng lực mà thiên về phòng thủ.
Hôm thứ Bảy (16/7), Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu đã ra lệnh cho ông Sergey Surovikin, Tư lệnh tập đoàn quân phía Nam và Tướng Alexander Lapin, Tư lệnh tập đoàn quân Trung tâm bổ sung các hoạt động tấn công trên tất cả các trục của cuộc xâm lược Ukraine. Tuy nhiên, ông Shoigu khẳng định trong một tuyên bố đăng trên trang web của Bộ Quốc phòng Nga rằng “cuộc tấn công” nhằm ngăn chặn Ukraine tấn công miền đông Ukraine và các vùng lãnh thổ khác do Nga kiểm soát, tức là thực chất nó là một cuộc phòng thủ.
Trong tuyên bố, ông Shoigu “đã ban hành các chỉ dẫn cần thiết để tăng cường hơn nữa các hoạt động của nhóm trong các lĩnh vực hoạt động khác nhau.”
Và, trong khi quân đội Nga tiến hành cuộc tấn công từ cuối tháng 6 và trong thời gian tạm ngừng, họ đã san bằng tiền tuyến Donbas của Ukraine và các thị trấn phía sau bằng các cuộc tấn công tên lửa dữ dội, giết chết và làm bị thương một số lượng lớn dân thường Ukraine. Nhưng ông Shoigu tuyên bố rằng cuộc tấn công gia tăng của quân đội Nga là nhằm “ngăn chặn khả năng các cuộc tấn công bằng tên lửa và pháo binh lớn của chế độ Kyiv vào cơ sở hạ tầng dân sự và dân cư định cư ở Donbass và những nơi khác.”
Trong thời gian đình chỉ của cuộc tấn công, quân đội Nga đã thất bại trong việc điều chỉnh cơ cấu chỉ huy
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ ISW, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington, mặc dù việc xây dựng quân đội và các nỗ lực quân sự ở quy mô đó sẽ yêu cầu một tổng tư lệnh rất cao, nhưng ông Shoigu đã ra lệnh cho cả 2 ông Surovikin và Lapin sẽ tiếp tục chỉ huy lực lượng phía Đông.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ chỉ ra rằng về nguyên tắc, Surovikin nên là tổng tư lệnh vì ông ta cao hơn Lapin. Viện Chiến tranh báo cáo rằng ông Shoigu thậm chí đã không bổ nhiệm Surovikin làm người đứng đầu Quân khu miền Nam Nga (SMD) trong thời gian tạm ngừng hoạt động kéo dài này, mặc dù trước đó ông này đã chỉ huy Quân đội miền Nam của Nga ở Ukraine. Ngược lại, Lapin và vẫn là chỉ huy của Quân khu Trung tâm của Nga.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ chỉ ra những vấn đề với giới lãnh đạo cao nhất của Nga ở Ukraine là điều rất kỳ lạ. Đó thực sự là thất bại của Moscow.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ đánh giá: “Hai vị tướng rất cao cấp hoạt động trong một khu vực rất nhỏ, (sẽ mang lại) một quyền chỉ huy bị chồng chéo rõ ràng, có thể cản trở các hoạt động tiến công của Nga”.
Bị đình chỉ 10 ngày, quân đội Nga vẫn chưa hồi phục đủ
Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ lưu ý: “Việc tạm dừng các hoạt động trong 10 ngày là không đủ để tiếp tục hoàn toàn các hoạt động tấn công quy mô lớn của lực lượng Nga”.
Cơ quan này phân tích, việc quân đội Nga tiếp tục chiến đấu mà không được nghỉ hồi phục cho thấy họ đã phải chịu áp lực rất lớn và buộc phải chiến đấu.
“Tuy nhiên, quân đội Nga dường như cảm thấy áp lực liên tục phải nối lại và tiếp tục các hoạt động tấn công cho đến khi có thể tái thiết đủ sức mạnh chiến đấu với chi phí hợp lý để đạt được hiệu quả quyết định”, Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ viết.
Từ điều này, cơ quan này dự đoán rằng cuộc tấn công của quân đội Nga ở Donbass có thể là “không liên tục”. “Do đó, cuộc tấn công hồi sinh của Nga có thể dao động hoặc thậm chí đình trệ trong một khoảng thời gian.”
Tình hình trên chiến trường Donbas đã chứng thực đánh giá của Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ.
So với ngày 15/7, số lượng các cuộc tấn công mặt đất của quân đội Nga trên tất cả các trục trong ngày 16/7 thậm chí còn ít hơn so với ngày 15/7, chỉ trong ngày 16/7, quân đội Nga tiếp tục tăng cường các cuộc tấn công bằng pháo và tên lửa.
Mặc dù ông Shoigu đã ra lệnh ngừng các hoạt động của Nga và tiến hành một cuộc tấn công mặt đất mới trên nhiều trục động cơ, nhưng điều này rõ ràng là khó xảy ra.
Ngày 17/7, quân đội Nga đã tiến hành một cuộc tấn công hạn chế trên bộ ở Donetsk, Ukraine.
“Đáng chú ý, Bộ Quốc phòng Nga không tuyên bố giành thêm lãnh thổ mới nào vào ngày 17/7”, Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ báo cáo.
Ukraina đang phản công, quân đội Nga thực sự ở thế phòng thủ
Báo cáo mới nhất của Bộ Quốc phòng Anh tiết lộ rằng quân đội Nga không những vẫn chưa chuẩn bị tốt cho cuộc tấn công mà còn lo lắng hơn về việc mất lãnh thổ Ukraine đã chiếm đóng được.
Cách đây vài ngày, Ukraine tuyên bố sẽ tập hợp một đội quân lớn và mở cuộc phản công.
“Trong hơn một tháng, quân đội Ukraine đã gây áp lực lên các tuyến phòng thủ của Nga ở Kherson”, cả tổng thống Zelensky và Phó Thủ tướng đều đưa ra các tuyên bố chính trị gần đây cảnh báo rằng cuộc tấn công sắp xảy ra sẽ buộc Nga phải rút lui.
Điều này khiến phía Nga rất lo lắng. Bộ Quốc phòng Anh tiết lộ: “Nga đang tăng cường các vị trí phòng thủ ở miền nam Ukraine bị chiếm đóng. Điều này bao gồm việc di chuyển nhân lực, thiết bị giữa Mariupol và Zaporizhia và giữa Kherson và các nguồn cung cấp quốc phòng”. Quân đội Nga ở Melitopol cũng đang tăng cường các biện pháp an ninh.
Bộ Quốc phòng Ukraina cho biết: “Trước sức ép đối với các lực lượng Nga, việc tiếp viện ở phía nam trong khi tiếp tục chiến đấu ở Donbass có thể cho thấy sự nghiêm túc của chỉ huy Nga về mối đe dọa từ phía Ukraina”.