Trần Phong
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc được coi là cuộc họp mà ông Tập Cận Bình sử dụng việc tái đắc cử để củng cố hơn nữa và nâng cao quyền lực của mình. Tại cuộc họp bế mạc, cựu lãnh đạo đảng Hồ Cẩm Đào bất ngờ bị buộc phải rời khỏi cuộc họp giữa chừng, khiến dư luận chú ý. Vì thông tin chi tiết hiếm khi được tiết lộ với bên ngoài, giới quan sát cho rằng đó là chủ ý của người cầm quyền, và Vương Hỗ Ninh là người sắp đặt.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc bế mạc vào ngày 22, ông Hồ Cẩm Đào rời đi giữa cuộc họp và cảnh này được máy quay của các phóng viên nước ngoài ghi lại. Các video clip có liên quan đến việc này phổ biến trên Internet và trở thành tâm điểm của các phương tiện truyền thông quốc tế.
Đoạn video cho thấy lúc đầu, nhân viên đến nói điều gì đó với Hồ Cẩm Đào, và Lật Chiến Thư, thành viên Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị, ngồi bên cạnh, đặt tay lên vai ông Hồ Cẩm Đào. Cuối cùng ông Hồ Cẩm Đào cũng đứng dậy nhưng có vẻ không muốn rời đi, hai nhân viên dường như vẫn tiếp tục việc của họ là liên tục ra hiệu yêu cầu ông rời đi, lúc này Lật Chiến Thư mới lấy khăn tay ra lau mồ hôi và muốn đứng dậy nói gì đó nhưng bị Vương Hỗ Ninh đưa tay ra ngăn cản.
Cuối cùng ông Hồ Cẩm Đào cũng rời cuộc họp, tương tác gì đó khi đi ngang qua ông Tập Cận Bình, và sau đó vỗ vai ông Lý Khắc Cường. Hồ Toàn Trình trông không vui, và mọi người trong hội nghị đều có những biểu hiện khác nhau.
Người ngoài cuộc về cơ bản tin rằng ông Hồ Cẩm Đào không nguyện ý rời cuộc họp. Tuy nhiên, theo BBC, tài khoản Twitter bằng tiếng Anh của Tân Hoa xã, hãng thông tấn chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã đưa ra lời giải thích hiếm hoi vào ngày 22, rằng ông Hồ cảm thấy không khỏe trong cuộc họp, và các nhân viên đã đưa ông đến phòng bên cạnh để nghỉ ngơi. “Hiện tại, sức khỏe của ông ấy đã tốt hơn nhiều.”
Tô Tử Vân, Giám đốc Viện Chiến lược và Nguồn lực Quốc phòng thuộc Học viện Quốc phòng Đài Loan, nói với Epoch Times vào ngày 23 tháng 10 rằng các phương tiện truyền thông chính thức đã đăng tải lên mạng xã hội rằng ông Hồ Cẩm Đào không có sức khỏe tốt, nhưng quan sát từ hiện trường sự việc cho thấy lý do này không đúng.
Ông Tô thẳng thừng cho rằng ông Hồ Cẩm Đào “thật thê thảm”, bản thân ông Hồ không muốn rời khỏi chỗ ngồi, sau khi bị kéo lên, ông ta muốn quay lại và ngồi xuống, nhưng vẫn bị đưa ra ngoài.
Ông Tô nghi ngờ rằng việc phơi bày sự cố lần này là do Bắc Kinh sắp xếp để đưa ra cộng đồng quốc tế:
“Trước hết, một kịch bản tương tự nếu như là trong quá khứ của ĐCSTQ thì sẽ không thể để phóng viên ghi hình lại. Thứ hai, sự việc diễn ra sau khi máy quay đã vào vị trí, tình huống được quay lại rất rõ ràng, cũng thật hiếm khi ĐCSTQ để video được quay rõ ràng như vậy.”
Đối với lý do tại sao đoạn video trên lại được phát tán, ông Tô Tử Vân nhận định, đó rõ ràng là để chứng minh sự cứng rắn về chính trị của Tập Cận Bình.
Ông Tô nói: “Tức là thông qua việc tung video lên công khai để cảnh cáo các phe phái khác trong đảng, ngay cả đối với cựu chủ tịch dám chống lại ông ta, không đồng quan điểm với ông sẽ bị lôi ra ngoài ‘sân khấu’, tương đương với việc bị hoàng đế đẩy ra ngọ môn trong thời cổ đại. Tôi cho rằng kịch bản này chính là giết gà dọa khỉ, xao sơn chấn hổ.”
Tô Tử Vân nói rằng bảy thành viên mới của Ủy ban Thường vụ về cơ bản đều là phe cánh của Tập Cận Bình, hơn nữa còn có một ban thư ký trợ giúp. Đinh Tiết Tường là thư ký của Tập Cận Bình ở Thượng Hải, còn có Lý Cường ở Chiết Giang, Lý Cường cũng là thư ký của Tập.
Ông Tô nói rằng Tập Cận Bình đã phá vỡ thông lệ trước đây là để cho một số phe phái có người ở trong đội hình, lần này ông tỏ ra không hề nương tay. Video ông Hồ Cẩm Đào bị hạ nhục được tung ra, điều đó có nghĩa là đối với ông Tập, việc bảo đảm quyền lực cá nhân của mình trong nhiệm kỳ 5 năm tới là ưu tiên hàng đầu.
Hồ Cẩm Đào từng được coi là đồng minh chính trị của Tập Cận Bình. Khi ông Hồ nắm quyền, ông đã bị Giang Trạch Dân can thiệp vào chính trị. Giang từ chức tổng bí thư nhưng tiếp tục giữ chức phó chủ tịch Quân ủy trong hai năm, và Giang cũng sử dụng nhiều tay chân của mình để khống chế quyền lực của Hồ. Khi Tập Cận Bình lên nắm quyền tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 18 vào năm 2012, ông Hồ đã từ chức mọi chức vụ và được ông Tập khen ngợi. Chiến dịch chống tham nhũng của Tập Cận Bình được cho là được ông Hồ Cẩm Đào ủng hộ sâu sắc.
Giáo sư Phùng Sùng Nghĩa thuộc Đại học Công nghệ Sydney, Australia, nói với Epoch Times hôm 23/10: “Hãy nhìn xem Hồ Cẩm Đào đã có công lao như thế nào đối với ông Tập, đưa ông ta lên và cũng ra sức ủng hộ Tập Cận Bình dũng cảm chống tham nhũng, để Giang Trạch Dân phải nếm một mũi tên báo thù cho việc dám ‘khi dễ’ ông Hồ trong 10 năm”
Nhà bình luận Thái Thận Khôn đã tweet vào ngày 23 rằng Lật Chiến Thư là Giám đốc Văn phòng Trung ương do Hồ Cẩm Đào chọn, ông ta muốn đứng lên và giúp ông Hồ tại cuộc họp, nhưng bị Vương Hỗ Ninh bên cạnh kéo ngồi xuống.
Ông Thái Thận Khôn tin rằng Vương Hỗ Ninh là chủ mưu đằng sau vụ “làm nhục” Hồ Cẩm Đào. Ông viết: “Vương Hỗ Ninh là chủ mưu của vụ bê bối này, và lý do rõ ràng mà Tập Cận Bình làm nhục Hồ Cẩm Đào trước mặt mọi người là để giết gà dọa khỉ và để thiết lập quyền lực tuyệt đối trong đảng”
Vương Hỗ Ninh là giáo sư tại Đại học Phúc Đán ở Thượng Hải. Ông được Giang Trạch Dân và Tăng Khánh Hồng đưa vào chính quyền trong những năm đầu. Ông đã nắm quyền kiểm soát Văn phòng Nghiên cứu Chính sách Trung ương từ lâu. Sau ba đời Giang, Hồ và Tập, cái gọi là lý luận chính trị của các nhà lãnh đạo đảng này được cho là bắt nguồn từ Vương Hỗ Ninh. Tuy nhiên, phải đến khi gặp Tập Cận Bình, Vương Hỗ Ninh mới được vào cấp cao nhất của Đảng Cộng sản Trung Quốc, kể từ Đại hội đảng lần thứ 19, đến Đại hội lần thứ 20 của đảng vẫn tiếp tục làm thường ủy.